U źródeł amerykańskiego realizmu prawnego
Journal Title: Polish Law Review - Year 2017, Vol 3, Issue 1
Abstract
Amerykański realizm prawny nie jest zbyt popularny w kontynentalnej teorii prawa, silnie zdominowanej przez pozytywizm prawny. Celem niniejszego tekstu jest przypomnienie najbardziej charakterystycznych cech tego ruchu, tak jak są one odbierane współcześnie. Przede wszystkim jednak jest on próbą zidentyfikowania społeczno-historycznych źródeł i klimatu intelektualnego, który zainspirował jego absolutnego prekursora, sędziego Oliviera Wendella Holmesa. Omówionych jest kilka różnych charakterystyk i definicji tego ruchu, które tylko częściowo się pokrywają. Wydaje się, że realiści nigdy nie skonstruowali własnego spójnego programu, a dużo lepiej szła im krytyka pozytywizmu i koncepcji prawa naturalnego. Możemy wyróżnić ich trzy pokolenia, które rozwijały idee ruchu pod wpływem dwóch wojen (secesyjnej i pierwszej wojny światowej) oraz pod wpływem gwałtowanie zmieniającego się otoczenia gospodarczego i społecznego. Holmes reprezentował pierwsze pokolenie i był raczej praktykującym prawnikiem niźli filozofem. W dalszej części omawiane są jego główne tezy zawarte w pismach, przemówieniach i opiniach sędziowskich. W szczególności podkreślam jego anty-formalizm, pragmatyzm, instrumentalne podejście do prawa oraz jego predykcyjna ontologię prawa, które są zakorzenione w myśleniu ewolucyjnym i historycznym. Pomimo iż wypowiadał się on przeciwko formalnym rozumowaniom prawnym i prawnemu pozytywizmowi w ogólności, nie ustrzegł się zastosowania tych krytykowanych metod prawnych w kilku sprawach, co dało podstawę niektórym współczesnym filozofom do nieuzasadnionego twierdzenia jakoby realizm prawny był zakotwiczony w pozytywistycznej ontologii.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Marcin Gorazda
Keywords
Related Articles
- EP ID EP251319
- DOI -
- Views 82
- Downloads 0
Kontrola konstytucyjności prawa w trybie nadzwyczajnym” i polski kryzys konstytucyjny. O mechanizmach konstytucyjnej samoobrony i windykacji roli sądów powszechnych.
W niniejszym artykule będę argumentował, że gdy <i>demos</i> wybiera niezależnych sędziów i sądy jako rozjemców sporów i podporządkowuje ich jedynie Konstytucji oraz ustawom (art. 173 i 178 Konstytucji RP), gdy podkreśla...
Bezpieczeństwo morskie w prawie polskim
Artykuł stanowi zwięzłą charakterystykę ramowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa morskiego w prawie polskim. Scharakteryzowano koncepcję przyjętą jeszcze w ubiegłym wieku, zgodnie z którą kodeks morski ma zasadniczo...
System of common courts in the Free City of Danzig (1920-1939)
W niniejszym artykule zaprezentowane zostały częściowe wyniki szerszych badań prowadzonych nad historią sądownictwa powszechnego w Wolnym Mieście Gdańsku. Przyczyniły się one do pogłębienia wiedzy w zakresie badanego zag...
Neuronauki i ontologia prawa
Celem artykułu jest rozważenie możliwego wpływu odkryć w dziedzinie neuronauki poznawczej na ontologię prawa. Najpierw - wbrew popularnym tezom - dowodzi się, że tzw. ontologie społeczne nie są a priori wobec siatki poję...
O naturalizacji prawa
Celem artykułu jest próba sformułowania nowej koncepcji naturalizacji prawa. W pierwszej części opisuję problemy pojęciowe związane z ideą naturalizacji. Następnie przechodzę do opisu i krytyki trzech stanowisk odnośnie...