U źródeł amerykańskiego realizmu prawnego
Journal Title: Polish Law Review - Year 2017, Vol 3, Issue 1
Abstract
Amerykański realizm prawny nie jest zbyt popularny w kontynentalnej teorii prawa, silnie zdominowanej przez pozytywizm prawny. Celem niniejszego tekstu jest przypomnienie najbardziej charakterystycznych cech tego ruchu, tak jak są one odbierane współcześnie. Przede wszystkim jednak jest on próbą zidentyfikowania społeczno-historycznych źródeł i klimatu intelektualnego, który zainspirował jego absolutnego prekursora, sędziego Oliviera Wendella Holmesa. Omówionych jest kilka różnych charakterystyk i definicji tego ruchu, które tylko częściowo się pokrywają. Wydaje się, że realiści nigdy nie skonstruowali własnego spójnego programu, a dużo lepiej szła im krytyka pozytywizmu i koncepcji prawa naturalnego. Możemy wyróżnić ich trzy pokolenia, które rozwijały idee ruchu pod wpływem dwóch wojen (secesyjnej i pierwszej wojny światowej) oraz pod wpływem gwałtowanie zmieniającego się otoczenia gospodarczego i społecznego. Holmes reprezentował pierwsze pokolenie i był raczej praktykującym prawnikiem niźli filozofem. W dalszej części omawiane są jego główne tezy zawarte w pismach, przemówieniach i opiniach sędziowskich. W szczególności podkreślam jego anty-formalizm, pragmatyzm, instrumentalne podejście do prawa oraz jego predykcyjna ontologię prawa, które są zakorzenione w myśleniu ewolucyjnym i historycznym. Pomimo iż wypowiadał się on przeciwko formalnym rozumowaniom prawnym i prawnemu pozytywizmowi w ogólności, nie ustrzegł się zastosowania tych krytykowanych metod prawnych w kilku sprawach, co dało podstawę niektórym współczesnym filozofom do nieuzasadnionego twierdzenia jakoby realizm prawny był zakotwiczony w pozytywistycznej ontologii.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Marcin Gorazda
Legal instinct
The aim of the paper is to analyse the concept of legal instinct. Four proposals of understanding this phenomenon are assessed: as pre-understanding, as the capacity to recognize legal rules, as a kind of precognition ab...
The conscience clause and the legal professions
The Conscience Clause, despite its often being associated with the medical professions, is in fact an institution which penetrates into all the various areas of the entire legal system; all the way from constitutional ru...
Conscience clause in labour law
This paper focuses on the issue of the conscience clause within the scope of labour laws. Tension frequently arises in professional contexts when an employee’s duties within the framework of his/her work come into direct...
Lojalność w Prawie Konstytucyjnym – Kilka Refleksji
Praworządność wymaga wyraźnego podziału kompetencji instytucji państwowych. Podział kompetencji jest niezbędny do rozdzielenia uprawnień i hamowania ich antydemokratycznej akumulacji.<br/><br/>Konstytucja przyznając inst...
Od Redakcji