Udział duchowieństwa rzymskokatolickiego diecezji kieleckiej w kampaniach parlamentarnych Związku Ludowo-Narodowego z 1922 i 1928 roku
Journal Title: Świętokrzyskie Studia Archiwalno-Historyczne - Year 2017, Vol 0, Issue
Abstract
W pierwszym dziesięcioleciu Drugiej Rzeczypospolitej wybory parlamentarne były (nawet mimo pewnych – znanych historykom mankamentów) najlepszym jeszcze miernikiem poparcia społecznego dla istniejących na jej terytorium ugrupowań politycznych. Sprawdzianom wyborczym każdorazowo w tym czasie poddawała się też Narodowa Demokracja (ND) i oficjalnie reprezentujący ją na arenie politycznej, powołany do życia w maju 1919 r. Związek Ludowo-Narodowy (ZLN). Chociaż – przynajmniej do przewrotu majowego – endecja stanowiła w skali całego kraju poważną (w niektórych zaś rejonach nawet zdecydowanie najpoważniejszą) siłę polityczną, osiągnięcie sukcesu wyborczego wcale nie było dla niej zadaniem łatwym, szczególnie na terenach, które z racji swojej struktury społeczno-ekonomicznej znajdowały się w sferze wpływów ugrupowań chłopskich i robotniczych. Do tak trudnych dla endecji terenów należały też ziemie leżące w granicach diecezji kieleckiej, co potwierdziły dalekie od oczekiwań kierownictwa ruchu narodowodemokratycznego (co prawda niezorganizowanego jeszcze tak dobrze, jak w kolejnych latach i pozbawionego jednolitej, firmującej go partii politycznej, którą stał się ZLN) wyniki wyborów do Sejmu Ustawodawczego. Stąd też, zarówno w wyborach do Konstytuanty, jak i kolejnych, będących przedmiotem niniejszego artykułu wyborach parlamentarnych, szczególnie cenne dla narodowych demokratów było wsparcie prowadzonych tu kampanii wyborczych przez sympatyzujące, a często – nawet po maju 1926 r. – otwarcie z nimi współpracujące miejscowe duchowieństwo rzymskokatolickie. Artykuł jest kontynuacją wcześniejszych publikacji autora,dotyczących postawy duchowieństwa rzymskokatolickiego diecezji kieleckiej wobec ND i samego ZLN. Omówiono w nim udział tegoż duchowieństwa w narodowodemokratycznych kampaniach parlamentarnych z 1922 i 1928 r., w których trakcie w najdobitniejszy i najbardziej widoczny sposób dawało ono wyraz swych politycznych przekonań i oddawało endecji nieocenione wprost usługi, aktywnie uczestnicząc w akcji agitacyjnej na rzecz firmujących ją list wyborczych.
Authors and Affiliations
Tomasz Borowiec
Theodore R. Schellenberg. Model porządkowania i opracowania materiałów archiwalnych prowieniencji prywatnej
Gromadzenie przez archiwa państwowe materiałów proweniencji prywatnej, w szczególności spuścizn wybitnych osobistości, ma praktyczne implikacje dla metodyki archiwalnej. Szukając rozwiązania problemów, jakie przysparza p...
Źródła do dziejów Końskich i powiatu koneckiego w zasobie Archiwum Państwowego w Łodzi
Celem niniejszego artykułu jest przegląd, omówienie oraz usystematyzowanie najciekawszych, zdaniem autorki, źródeł do dziejów miasta Końskie oraz powiatu koneckiego w granicach administracyjnych z lat 1945–1950, czyli z...
Żydzi na wsi guberni kieleckiej (przełom XIX i XX wieku) w świetle „Gazety Kieleckiej”
Autorka w referacie zatytułowanym Żydzi na wsi guberni kieleckiej (przełom XIX i XX wieku) w świetle „Gazety Kieleckiej” przedstawiła obraz społeczności żydowskiej w środowisku wiejskim guberni kieleckiej widziany oczyma...
Prawda w trybach propagandy. Okupacyjne losy regionu świętokrzyskiego w publicystyce „Biuletynu Informacyjnego” Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej (1940–1945)
„Biuletyn Informacyjny”, wydawany w latach 1940–1945 przez Komendę Główną Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej, uznawany jest za jedno z najważniejszych i zarazem najbardziej opiniotwórczych polskich pism konspiracyjn...
Polska Partia Socjalistyczna i Związek Proletariatu Miast i Wsi w wiecach przedwyborczych do Sejmu w 1922 roku w województwie kieleckim
Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie walki wyborczej między Polską Partią Socjalistyczną a Komunistyczną Partią Robotniczą Polski (występowała w wyborach pod nazwą Związku Proletariatu Miast i Wsi – ZPMiW) w wojew...