Wodorotlenek wapnia. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2013, Vol 29, Issue 3

Abstract

Wodorotlenek wapnia (Ca(OH)2), pospolicie zwany wapnem gaszonym, stosuje się do: oczyszczania soku buraczanego w cukrownictwie, zmięk- czania wody, produkcji nawozów sztucznych oraz procesów odsiarczania spalin w energetyce. Termin wapno gaszone (slaked lime) odpowiada wodnej zawiesinie wodorotlenku wapnia, znanej jako mleko wapienne. Zawiesina wod-na jest stosowana w procesach chemicznych do malowania oraz jako składnik zaprawy murarskiej. Wapna hydratyzowanego, czyli suchego, sproszkowanego wodorotlenku wapnia, używa się do: produkcji węglanu sodu metodą Solvay’a (soda Ash, soda bezwodna, soda amoniakalna), odkwaszania gleb, dezynfekcji, bielenia wnętrz mieszkal-nych, budynków gospodarczych oraz pni drzew. Wodorotlenek wapnia jest substancją wielkoto-nażową. W Unii Europejskiej jest produko-wany przez 93 producentów. W Polsce znanym producentem są Zakłady Wapiennicze Lhoist S.A.Działanie toksyczne wodorotlenku wapnia wynika z jego właściwości zasadowych. Wodorotlenek wapnia jest uważany za mocną zasadę, całkowicie zjonizowaną w roztworach. W porównaniu z mocnymi zasadami nieorganicznymi ma podobne działanie, ale 2,5-krotnie słabsze. Mieszaniny wodne wodorotlenku wapnia są wysoce alkaliczne i ich pH wynosi, w zależności od stężenia, około 12 ÷ 13. Mieszaniny wodoro-tlenku wapnia działają żrąco po spożyciu, głównie w przełyku oraz w żołądku. Wodo-rotlenek wapnia w miejscu kontaktu ze skórą powoduje: zaczerwienienia, pęcherze oraz owrzodzenia.Narażenie zawodowe pracowników na pyły wodorotlenku wapnia ma miejsce w trakcie rozdrabniania substancji, ale także w wyniku narażenia na tlenek wapnia, który w środowi-sku wilgotnym w reakcji z wodą tworzy wodorotlenek wapnia. Pyły wodorotlenku wapnia u ludzi działają drażniąco na oczy i górne drogi oddechowe oraz skórę. Najwyższe dopuszczalne stężenie wodorotlenku wapnia (NDS) w powietrzu zostało ustalone w Polsce w 1995 r. Wartość NDS dla wodorotlenku wapnia jest taka sama jak dla pyłów tlenku wapnia i wynosi 2 mg/m3. Dla wodorotlenku wapnia nie ustalono wartości chwilowej, podczas gdy dla pyłów tlenku wapnia wartość najwyższego dopuszczlnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynosi 6 mg/m3. Przyjęto, że głównym skutkiem narażenia na pyły wodo-rotlenku wapnia jest działanie żrące związku. W SCOEL zaproponowano określenie wartość OEL dla frakcji respirabilnej wodorotlenku wapnia na tym samym poziomie co dla tlenku wapnia, tj. 1 mg/m3 oraz wartość chwilową równą 4 mg/m3. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących zależności dawka-skutek u ludzi i zwierząt dla wodorotlenku wapnia. Biorąc pod uwagę analogie w działaniu tlenku i wodorotlenku wapnia, który powstaje na skutek reakcji z wodą tego pierwszego, zaproponowano utrzymanie obecnie obowiązującej wartości NDS dla frakcji wdychalnej wodorotlenku wapnia wynoszącej 2 mg/m3 i przyjęcie stężenia 6 mg/m3 za war-tości NDSCh, a dla frakcji respirabilnej stęże-nia 1 mg/m3 za wartość NDS i stężenia 4 mg/m3 za wartości NDSCh.

Authors and Affiliations

Małgorzata Kupczewska-Dobecka

Keywords

Related Articles

Hydrazyna. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją spektrofotometryczną

Bezwodna hydrazyna w temperaturze pokojowej jest bezbarwną, oleistą i dymiącą cieczą o zapachu przypominającym amoniak. Substancja jest związkiem chemicznym stosowanym w wielu gałęziach przemysłu jako materiał do galwani...

Sprawozdanie z działalności Międzyresortowej Komisji do spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w 2015 r

Międzyresortowa Komisja do spraw NajwyższychDopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w 2015 r. spotykała się cztery razy. Na posiedzeniach rozpatrywano: dopuszczalne poziomynar...

Heksafluoropropen. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości

Heksafluoropropen (HFP) jest bezbarwnym gazem stosowanym głównie jako monomer do produkcji fluorowych polimerów termoplastycznych, a także środka gaśniczego – heptafluoropropanu. Został zaklasyfikowany pod względem zagr...

Lead and its inorganic compounds, other than lead arsenate and lead chromate as Pb, inhalable fraction. Documentation of suggested occupational exposure limits (OELs)

Lead (Pb, atomic weight 207.19) in inorganic compounds usually has the oxidation state II, but state IV also occurs. Lead is a soft, silvery grey metal. In the Earth’s crust it is present in various minerals such as sul...

2-Ethylhexan-1-ol. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)

2-Ethylhexan-1-ol is a colorless liquid with sweet taste and light, floral, rose-like odour. This aliphatic alcohol is an important intermediate for synthesis of low-volatile esters, e.g., di(2-ethylhexyl) phthalate (DEH...

Download PDF file
  • EP ID EP224627
  • DOI -
  • Views 102
  • Downloads 0

How To Cite

Małgorzata Kupczewska-Dobecka (2013). Wodorotlenek wapnia. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 29(3), 111-127. https://europub.co.uk/articles/-A-224627