Abstract

i całej rodziny, niosącym duży ładunek emocjonalny wpływający na funkcjonowanie triady. Poród to proces fizjologiczny, który może pociągnąć za sobą skutki zdrowotne (somatyczne, psychologiczne, psychiczne) i ekonomiczne. Cięcie cesarskie, niezależnie od powodów, z jakich zostało przeprowadzone, wiąże się z interwencjami o charakterze chirurgicznym, położniczym i anestezjologicznym oraz potrzebą stosowania środków farmakologicznych. Więzi między rodzicami a dzieckiem stanowią bazę do optymalnego rozwoju psychomotorycznego, a pierwszy rok życia potomka jest ważny w świetle jego całego życia. Celem badań była ocena wpływu modułu porodowego na stan emocjonalny matki, tworzenie więzi z dzieckiem i stan neurobehawioralny noworodka. Materiał i metody: Projekt badań został zatwierdzony przez Komisję Bioetyczną Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie (BN‑001/ 108/08). Materiał badawczy stanowiło 200 kobiet i ich dzieci. W pracy wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety oraz Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS), Mother‑Child Relationship FIRST score (MCR FIRST), skalę Brazeltona (Neonatal Behavioral Assessment Scale – NBAS). Krew pępowinowa służyła oznaczeniu poziomu kortyzolu jako markera stresu. W analizie statystycznej użyto testu Shapiro–Wilka, χ2, U Manna–Whitneya, Fishera oraz korelacji rang Spearmana. Poziom istotności testu (p) ustalono jako 0,05 (dopuszczalny błąd pierwszego rodzaju). Wyniki: Badane uczestniczyły w edukacji przedporodowej (35%), a 59% z nich deklarowała chęć uczestnictwa w edukacji poporodowej. Kobiety chciały odbyć poród z bliską osobą (65,5%), ale taką możliwość miało tylko 35% kobiet. Obecność partnera życiowego przy porodzie częściej występowała w module fizjologicznym (p = 0,00005). Kontakt cielesny z dzieckiem typu skóra do skóry miało 35% kobiet i różniło to kobiety między modułami porodowymi (p = 0,01). Częstość podejmowania karmienia piersią wśród badanych wynosiła 81,5%. Kobiety rodzące za pomocą cięcia cesarskiego rzadziej podejmowały karmienie piersią niż rodzące fizjologicznie (p = 0,003). Poziom kortyzolu uzyskany z krwi pępowinowej noworodków po porodzie fizjologicznym był wyższy niż po cięciu cesarskim (p < 0,00001). Ocena zagrożenia depresją poporodową matek wg EPDS nie wykazała istotnych statystycznie różnic między badanymi kobietami w poszczególnych modułach porodowych (p = 0,82). W obu modułach porodowych występował podobny odsetek dzieci „krzyczących” (12% urodzonych fizjologicznie i 13% za pomocą cięcia cesarskiego), co nie stanowiło różnic między noworodkami (p = 1,0). Ocena noworodków skalą Brazeltona pozwoliła na zaobserwowanie różnic w zachowaniu dzieci w 30 parametrach skali na korzyść dzieci urodzonych fizjologicznie. Matki rozwiązywane cięciem cesarskim rzadziej miały kontakt z dziećmi po porodzie (p = 0,01). Wnioski: Noworodki urodzone fizjologicznie uzyskały lepsze wyniki w ocenie NBAS, co pozwala na promowanie tego modułu porodowego. Poziom kortyzolu był istotnie wyższy u dzieci urodzonych fizjologicznie, a matki częściej miały bezpośredni kontakt z dzieckiem po porodzie, co sprzyjało tworzeniu więzi. Moduł porodowy nie wpływał na występowanie depresji poporodowej wg EPDS (p = 0,82).

Authors and Affiliations