Wskaźniki środowiskowe badeńskich skał siarczanowych w zapadlisku przedkarpackim
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2008, Vol 432, Issue 432
Abstract
Skały siarczanowe (gipsy i anhydryty) mogą tworzyć się w bardzo zróżnicowanych środowiskach depozycyjnych i diagenetycznych od subaeralnych do subakwalnyh (płytko- i głębokowodnych), w warunkach powierzchniowych lub pogrzebania. Rozpoznanie tych środowisk w starszych osadach siarczanowych jest możliwe na podstawie wskaźników środowiskowych, tj. ich cech sedymentacyjnych (np. laminacja, struktury prądowe, struktury mikrobialne, powierzchnie rozpuszczania i erozji, struktury krystaliczne, gruzły siarczanowe), mineralogiczno-petrograficznych (skład mineralogiczny, paragenezy mineralne, mikrostruktura) i geochemicznych (np. pierwiastki główne i śladowe, izotopy siarki, tlenu i strontu). Wyniki badań sedymentologicznych, petrograficznych i geochemicznych badeńskich skał siarczanowych z rdzeni otworów wiertniczych, zlokalizowanych w różnych obszarach zapadliska przedkarpackiego, wskazują na zróżnicowane warunki sedymentacji w zbiorniku ewaporacyjnym przedpola Karpat. Warunki te, zrekonstruowane na podstawie wskaźników środowiskowych osadów i analogii facjalnych do dobrze rozpoznanych współczesnych i kopalnych środowisk ewaporacyjnych, reprezentują główne systemy depozycyjne (subaeralne, płytko- i głębokowodne) basenu saliny. Osady powstałe w tych środowiskach uległy po depozycji przeobrażeniom i przeszły różną ewolucję diagenetyczną w warunkach zarówno płytkiego, jak i głębokiego pogrzebania. W peryferyjnej części basenu tworzyły się głównie litofacje selenitowe i mikrobialne, następnie poddane przemianie diagenetycznej (anhydrytyzacji) w warunkach syndepozycyjnych i wczesnodiagenetycznych. Anhydryty laminowane i brekcje to głębokowodne, redeponowane osady klastyczne, pierwotnie gipsowe, poddane anhydrytyzacji w warunkach wgłębnych w różnych stadiach diagenezy. Charakter osadów w spągowej części sukcesji basenowych, ich cechy sedymentacyjno-petrograficzne i skład izotopowy wskazują na euksyniczne warunki depozycji w środkowej części basenu. Wskaźniki środowiskowe skał siarczanowych świadczą o wyraźnym zróżnicowaniu warunków depozycji w strefie peryferyjnej i środkowej basenu oraz sugerują duży udział wód niemorskiego pochodzenia w tworzeniu się tych utworów.
Authors and Affiliations
Alicja KASPRZYK
CHEMISTRY OF THE MINERAL AND THERAPEUTIC WATER FROM IWONICZ–RYMANOW REGION (CARPATHIAN MOUNTAINS, SOUTH POLAND)
Total dissolved solids in the mineral and therapeutic water of the Iwonicz and Rymanow region range from 0.6 g/dm3 to 22.6 g/dm3. The hydrochemical facies of the water are typically Cl–HCO3–Na and HCO3–Cl–Na. Origin of t...
PHYSICAL IMAGE OF WATER TABLE DETERMINED BY THE ELECTRICAL RESISTIVITY TOMOGRAPHY (ERT) METHOD
The paper presents the results and interpretation of Electrical Resistivity Tomography (ERT) study of the first aquifer. The study was carried out in the Warsaw region on three selected test fields with different geologi...
SEZONOWA ZMIENNOŚĆ ŁADUNKU AZOTU W WODACH OPADOWYCH NA TERENIE KRAKOWA
W artykule autorzy prezentują wyniki kilkuletnich badań jakości wód opadowych prowadzonych w dwóch punktach Krakowa. Szczegółowej analizie poddano zmienność stężeń związków azotu. Na wykresach zobrazowano zmienność sezon...
Zastosowanie przenośnego spektrometru XRF do określenia zawartości wybranych metali w glebach na przykładzie rejonu góry Strużnej (Krajno k. Kielc, Góry Świętokrzyskie)
Badania zawartości wybranych pierwiastków przenośnym spektrometrem XRF (p-XRF) są obecnie jedną z najbardziej rozwijających się instrumentalnych metod badawczych. Jego niewielkie rozmiary i waga, łatwość obsługi i szybko...
THE DEVELOPMENT OF THE SIMULTANEOUS METHOD OF HELIUM, ARGON AND NEON MEASUREMENTS FOR THE GROUNDWATER DATING
In this paper the authors present a chromatographic method for simultaneous analysis of helium, neon and argon in groundwater from one water sample. Water samples are taken to the stainless steel vessels with a capacity...