Wychowanie seksualne młodzieży w świetle XIX-wiecznych poradników parenetycznych
Journal Title: Wychowanie w Rodzinie - Year 2015, Vol 0, Issue 2
Abstract
Celem artykułu jest opis przemian obyczajów w kulturze XIX wieku. Analiza traktatów moralizatorskich i poradników wychowawczych, rozumianych jako ważne teksty kultury, pozwala prześledzić proces zmian zachodzących w tzw. pedagogice płciowej. Przełom XVIII i XIX wieku odczytać można jako wyraźny wzrost zainteresowań ludzką seksualnością na poziomie narracji parenetycznych. Dyskurs moralny sprzężony zostaje wówczas z dyskursem higienicznym. Z perspektywy historii kultury na szczególną uwagę zasługuje wzmożona popularność kategorii wstydu, rozumianego jako regulatora więzi społecznych (w tym rodzinnych). Przemiany intymności w kulturze XIX wieku to ważne i ciekawe świadectwo kształtowania się podwójnej moralności (jawnej i ukrytej) oraz funkcjonowania sprzecznych tendencji do tabuizowania i wypowiadania jednocześnie doświadczeń seksualnych. Strach przed społeczną dezaprobatą skutecznie organizował rytm życia codziennego. Skandalu i towarzyskiej kompromitacji obawiano się niemal na równi z utratą zdrowia czy groźbą nagłej śmierci. Druga połowa XIX wieku to właśnie okres gwałtownego wzrostu popularności poradników wychowawczych i towarzyskich. Wszelkie afekty i zachowania spontaniczne zaczynają uchodzić za niestosowne, w życiu społecznym zwyciężają bowiem mechanizmy i tendencje (samo)dyscyplinujące. Zwyczaje towarzyskie zostają poddane silnej presji otoczenia, eliminując tym samym z ich pejzażu indywidualne gesty i skłonności. Kultura XIX wieku stanowi niezwykle ciekawy rezerwuar wzorców małżeńskich i rodzicielskich. Edukacja dzieci i młodzieży ukierunkowana jest na naukę umiejętności odgrywania pożądanych ról społecznych: cnotliwych panien z dobrych domów czy, już mniej restrykcyjnie, wzorowych kawalerów, kandydatów na idealnych mężów i ojców. Teatralizacja życia codziennego w kulturze XIX wieku osiągnęła swoje apogeum. Jednocześnie trzeba podkreślić, że wciąż obowiązywało olbrzymie zróżnicowanie społeczne (stanowe); zasady dobrego wychowania, okazywanie kurtuazji w codziennych kontaktach dotyczyły tylko grup uprzywilejowanych, od pozostałych bowiem nikt nie oczekiwał znajomości etykiety.
Authors and Affiliations
Mateusz SZUBERT
Keywords
Related Articles
- EP ID EP194703
- DOI 10.23734/wwr20152.341.357
- Views 136
- Downloads 0
Ochrona macierzyństwa i opieka nad niemowlętami w II Rzeczypospolitej w świetle wybranych czasopism branżowych
Cel: Rozpatrzenie problematyki opieki nad matką i dzieckiem w okresie międzywojennym, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii niechcianego i trudnego macierzyństwa oraz zagrożonego dzieciństwa w oparciu o czasopisma branżo...
Wychowanie jest aktem odwagi.Wizja Roberta Spaemanna
W niniejszym artykule przedstawiono wizję wychowania jednego z najwybitniejszych żyjących myślicieli niemieckich – Roberta Spaemanna. Wskazano zwłaszcza jak istotna jest odwaga, której wymaga od wychowawców misja kształt...
Obraz dziecka u rodziców pochodzących z rodzin rozbitych i niepełnych
Artykuł prezentuje badania dotyczące obrazu dziecka u rodziców pochodzących z rodzin rozbitych i niepełnych. Założeniem teoretycznym, przyjętym w badaniach, jest proces transmisji międzypokoleniowej, który powoduje, że „...
Pedagogiczny wymiar sądowego rozstrzygania konfliktów rodzinnych
Przedmiotem rozważań są zagadnienia wychowawcze związane z rozpoznawaniem przez sąd spraw dotyczących konfliktów rodzinnych. Konflikty są nieodzownym elementem życia zbiorowego ludzi. Stwarzają jednak zagrożenie dla trwa...
Realizacja funkcji wychowawczej rodziny na przestrzeni trzech epok – wprowadzenie w problematykę zagadnienia
Współcześnie proces wychowania staje się coraz bardziej elastyczny i w związku z intensywnymi zmianami społeczno-kulturowymi, coraz trudniejszy w realizacji. Z pewnością wynika to z dynamiki życia członków systemu rodzin...