Wykształcenie, stratygrafia i środowiska depozycji utworów pogranicza badenu i sarmatu z SW otoczenia Gór Świętokrzyskich – profile otworów badawczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2015, Vol 461, Issue 461
Abstract
Badania sedymentologiczne i petrograficzne rdzeni z dwóch badawczych otworów wiertniczych, wykonanych przez Państwowy Instytut Geologiczny w latach 2009–2010 w północnej części zapadliska przedkarpackiego, powiązane z wynikami analiz paleontologicznych, geochemiczno-petrograficznych, izotopowych, mineralogicznych i paleomagnetycznych, pozwoliły przedstawić charakterystykę wykształcenia, warunków i historii depozycji przewierconych utworów z pogranicza badenu i sarmatu. Badeńsko-sarmacki kompleks osadów klastycznych jest litologicznie monotonny i głównie złożony z mułowców, iłowców i margli. Przejście między utworami badenu a sarmatu jest sedymentacyjnie ciągłe, bez widocznej zmiany litologicznej. Profile tych utworów reprezentują odpowiednio strefę bliższą brzegowi basenu sedymentacyjnego (profil otworu wiertniczego Busko (Młyny) PIG-1) i otwarty zbiornik morski (profil otworu wiertniczego Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1). Zarejestrowano, przy braku zmian w charakterze osadów, wyraźne zmiany geochemiczne w środowisku depozycji znacznie później w profilu otworu wiertniczego Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 (w profilu otworu Busko (Młyny) PIG-1 nieco wcześniej) niż zmiany zespołów mikrofaunistycznych (otwornice). Pojawienie się nowych zespołów faunistycznych (małży i nanoplanktonu), wiązanych z zalewem sarmackim, nastąpiło ogólnie wcześniej niż obserwowana zmiana geochemiczna osadów. Zmiana ta miała miejsce w warunkach otwartego głębokiego zbiornika morskiego ze spokojną depozycją z zawiesiny, przed epizodami aktywnej działalności prądów zawiesinowych. W obu profilach geologicznych dwie wkładki tufitowe są regionalnymi poziomami korelacyjnymi. Wyżej położona wkładka występuje ponad stwierdzoną w profilu otworu Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 zmianą polarności magnetycznej z normalnej (C5AAn) na odwróconą (C5Ar.3r), której wiek określono na 12,8 ±0,1 Ma.
Authors and Affiliations
Grzegorz CZAPOWSKI, Andrzej GĄSIEWICZ
Hydrogeological conditions of the Latosówka-Rudniki limestone and marl deposit in Rudniki near Częstochowa
Rudniki Cement Plant at Rudniki village is supplied with carbonates by the nearby located Latosówka open pit. Intense drainage of the upper Jurassic aquifer due to limestone and marl exploitation has changed the hydrodyn...
Zmiany reżimu hydrogeologicznego ujęć wód leczniczych w Szczawnicy pod wpływem czynników antropogenicznych
Ujęcia wód leczniczych w Szczawnicy są bardzo wrażliwe na oddziaływanie czynników geogenicznych i antropogenicznych, powodujących naruszenie reżimu hydrodynamicznego i hydrochemicznego. Na przykładzie ujęć wód leczniczyc...
Kształtowanie się chemizmu wód gipsowej jaskini Zołuszka (Ukraina, Mołdawia)
Przedstawiono środowisko hydrogeologiczne krasu gipsowego w rejonie jaskini Zołuszka (pogranicze Ukrainy i Mołdawii). Celem badań wykonanych w lipcu 2008 r. było określenie chemizmu wód jezior jaskiniowych. Stwierdzono,...
GEOTOPY POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ CZĘŚCI GÓR ŚWIĘTOKRZYSKICH
W pracy przedstawiono wybrane obiekty z południowo-wschodniej części Gór Świętokrzyskich, z rejonu pomiędzy Opatowem a Staszowem, które mogą stać się atrakcyjnymi obiektami geoturystycznymi. Są to złoża środkowodewońskic...
HYDROGEOLOGY IN A DAYS OF INSPIRE
Works on European Spatial Data Infrastructure (ESDI) are now encroaching on the crucial phase. INSPIRE working teams prepare Data Specifications for Annex II and III. There are the important issues for geologists and hyd...