Yapısalcılıktan İlişkiselliğe Poulantzas’ın Devlet Kuramı
Journal Title: Alternatif Politika - Year 2017, Vol 9, Issue 1
Abstract
ÖZ. Bu çalışmada Nicos Poulantzas’ın devlet teorisi ele alınmıştır. Günümüzde devlet biçimlerinin dönüşümüne ilişkin tartışmalarda sıkça atıfta bulunulan Poulantzas’ın görüşlerinin yol göstericiliğinin, onun yaklaşımının yapısalcılıktan ilişkiselliğe dönüşümü çerçevesinde anlaşılması gerektiği vurgulanmaktadır. Poulantzas’ın yaklaşımının kurucu kaynaklarından biri olan Louis Althusser’in felsefesi değerlendirilmiştir. Poulantzas’ın bu felsefenin etkisi altında devlet hakkında geliştirdiği düşünceleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Devletin kapitalist toplumlarda tutunumu sağlamak için üstlendiği yapısal rol üzerinde durulmuştur. Yalıtım etkisi, hegemonya ve iktidar bloğu kavramlarının önemi vurgulanmıştır. Siyasal alanın göreli özerkliği, Bonapartizm ve bürokrasi hakkındaki fikirleri incelenmiştir. Ardından Poulantzas’ın düşüncesindeki odak değişimi ele alınmıştır. Devleti sınıflar arasındaki güç ilişkilerinin yoğunlaşmış biçimi olarak değerlendiren ilişkisel yaklaşım üzerinde durulmuştur. Devleti sadece toplumun tutunumunu sağlayan yapısal bir öğe olarak görmek yerine sınıf ilişkilerinin bir parçası olarak değerlendirmesinin olumlu bir adım olduğu savunulmuştur. Gerek Marksist düşünce içindeki ekonomist ve araçsalcı yaklaşımların eleştirisi gerekse de neoliberal devletin özelliklerinin ve çelişkilerinin kavranması açısından Poulantzas’ın ilişkisel perspektifle ortaya koymuş olduğu fikirlerin önemine vurgu yapılmıştır. Olağanüstü devlet biçimi kavramsallaştırması sınıf mücadelesi, siyasal kriz ve uluslararası konjonktür gibi ilişkisel kavramların ön plana çıkmasıyla biçimlenen yaklaşım çerçevesinde incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Poulantzas, Althusser, Devlet, Yapısalcılık, İlişkisellik. ABSTRACT. In this article, Nicos Poulantzas’ theory of the state is evaluated. By evaluating this theory, it is aimed that Poulantzas’ cited ideas on transformation of the state can be influential, only it is understood from a perspective that traces the shift from structuralism to relational approach in his work. Firstly, one of the constituent elements of Nicos Poulantzas’ theory of the state, the philosophy of Louis Althusser is examined. Then Poulantzas’ thoughts on the state are examined in detail. The state’s role in building the social cohesion is noted. The importance of the notions such as isolation effect, hegemony and power bloc is emphasised. Poulantzas’ ideas on the relative autonomy of the political, Bonapartist and bureaucracy are mentioned. Than the change of scope in Poulantzas’s theory is focused on. The relational approach which evaluates the state as the condensation of a relationship of forces between classes is mentioned. It is argued that Poulantzas’ step from seeing the state as a structural entity utilized in building the social cohesion to conceiving it as a relation is an improvement. It is concluded that the relational approach generated by Nicos Poulantzas can be guiding for the critique of instrumentalist and economist approaches within Marxism and also for understanding the fundamental elements and dichotomies of neoliberal state. His theory of exceptional state is examined by his relational approach which adopts more relational concepts like class struggle, political crisis and international conjuncture. Keywords: Poulantzas, Althusser, State, Structuralism, Relational Approach.
Authors and Affiliations
Gökhan Demir, Ali Yalçın Göymen
Queer Feminist International Relations: Uneasy Alliances, Productive Tensions
ABSTRACT. This article examines the ‘uneasy alliance’ between Feminist IR and Queer IR. The article focuses on three areas of tension and continuity between the fields: (1) sexuality, sexual deviance and gender variance;...
Avrupa Birliği’nde Neo-Liberal Hegemonya, Otoriter Neo-Liberalizm ve Neo-Gramsciyen Uluslararası Politik İktisat Teorisi
ÖZ. Neo-liberal politikaların Avrupa Birliği (AB)’nin derin iktisadi krizine ve uzun-dönemli durgunluğuna kalıcı bir çözüm getiremediği anlaşılmasına karşın, neo-liberalizm AB düzeyinde ideolojik egemenliğini (Gramsciyen...
Hakkârili Kürt Müslüman Kadınların Öteki İnşası–Çocuklarım Kiminle Evlensin ve Komşum Kimlerden Olsun?
ÖZ. Ötekileştirme genellikle, görece heterojen toplumlarda, etnik azınlıklar veya kadınlar gibi dezavantajlı grupların dışlanmasıyla ilgili olarak analiz edilir. Var olan teoriler bu şekilde yalnızca çoğunluk tarafından...
TÜRKİYE’DE TERÖRİZM ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA HAZIRLANAN DOKTORA TEZLERİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME
Türkiye’de doktora düzeyinde yapılan terörizm çalışmalarını haritalandırmayı amaçlayan bu araştırma, veri setinde yer alan çalışmaları analiz ederek 1980’lerden günümüze kadar geçen sürede temel trendlerin, öncelikli yar...
Şehrazat’ın Oyunu Adlı Eserde Kadın İmgesi Üzerinden Sanatçı–İktidar Çatışması
ÖZ. İnsanoğlunun tarih boyunca kendi türü üzerinde sergilediği iktidar tutkusu, sözlü edebiyattan yazılı edebiyata kadar birçok üründe işlenir. Erkeğin kadın üzerinde cinsiyet üstünlüğü, zamanla sosyolojik, ekonomik, psi...