Zakładanie rodziny w krajach czeskich w pierwszej połowie XIX wieku

Journal Title: Wychowanie w Rodzinie - Year 2016, Vol 0, Issue 2

Abstract

W omawianym okresie w krajach czeskich rodzina składała się zwykle z 5–7 osób. Tworzyli ją ojciec, matka i dzieci. Założenie rodziny było uwarunkowane zgodą przedstawiciela władzy zwierzchniej (na wsi) i magistratu (w miastach). Również po zniesieniu pańszczyzny w monarchii habsburskiej (1781 r.) w parafiach katolickich wymagano od urzędów zwierzchnich tzw. potwierdzenia o niekaralności, natomiast u osób poniżej 24. roku życia (wiek umownej dorosłości) do zawarcia małżeństwa konieczna była także zgoda opiekunów prawnych (rodziców). Partnera wybierali rodzice, kierując się głównie posiadanym przez niego majątkiem i zajmowaną pozycją społeczną. Ślub zawierały zwykle osoby pochodzące nie tylko z tej samej warstwy społecznej, ale też z tej samej miejscowości lub bliskiej okolicy. Prawo nie regulowało dolnej granicy wieku, koniecznej do zawarcia małżeństwa, jednak kawaler liczący mniej niż 20 lat należał do rzadkości, natomiast panien poniżej 20. roku życia było około 1/5. Rodzina stanowiła małą grupę społeczną tworzoną jednostkami połączonymi więzami małżeństwa, pokrewieństwa lub adopcji. Była rozumiana jako instytucja najwyższej wartości. Jej nienaruszalność gwarantowało wiele przepisów oraz tradycja. W pierwszej połowie XIX wieku kobiety wychodziły za mąż najczęściej w wieku 20–25 lat, a mężczyźni w wieku 25–30 lat. W miastach mężczyźni żenili się mając nawet około 50 lat lub więcej. W rodzinach mieszczańskich podnosił się także wiek narzeczonych, podobnie jako okres trwania narzeczeństwa. Dotyczyło to zwłaszcza urzędników; w ich przypadku założenie rodziny było uzależnione od osiągnięcia określonej pozycji. Ponadto, zgodnie z dekretem cesarskim z 1800 roku, każdy urzędnik państwowy lub miejski musiał posiadać zgodę swojego przełożonego, o ile jego pensja nie osiągnęła pewnego pułapu finansowego. W przypadku żandarmerii, żołnierzy, straży finansowej i nauczycieli pozwolenie na ślub było związane ze zdobyciem pewnej pozycji służbowej. Na Morawach, w porównaniu z Czechami, wcześniej zawierano związki małżeńskie. Około 1/10 ludności w krajach czeskich była stanu wolnego. Biorąc pod uwagę kobiety chodziło o służące, córki mniej zamożnych rzemieślników, urzędników lub panny pochodzące z zubożałych rodzin szlacheckich, które nie posiadały wystarczająco wysokiego posagu. W pierwszej połowie XIX wieku, przede wszystkim w miastach, zwiększała się liczba tzw. ślubów odroczonych. Mamy tu na myśli związki małżeńskie zawierane dopiero wówczas, kiedy para partnerów miała już kilka nieślubnych dzieci; było to szczególnie widoczne w obszarach przygranicznych zamieszkałych przez ludność niemiecką.

Authors and Affiliations

František ČAPKA, Jaroslav VACULÍK

Keywords

Related Articles

Wychowanie jest aktem odwagi.Wizja Roberta Spaemanna

W niniejszym artykule przedstawiono wizję wychowania jednego z najwybitniejszych żyjących myślicieli niemieckich – Roberta Spaemanna. Wskazano zwłaszcza jak istotna jest odwaga, której wymaga od wychowawców misja kształt...

Pacjent z zaburzeniami głosu w rodzinie

W powszechnym mniemaniu logopeda jest specjalistą od zaburzeń mowy, w tym artykulacji. Jednak do gabinetów często trafiają pacjenci z zaburzeniami głosu przed, w trakcie bądź już po leczeniu foniatrycznym. Główną motywac...

Wsparcie rodziców biologicznych i zastępczych w wychowaniu dzieci – oczekiwania a rzeczywistość

Cel: Celem prezentowanych badań było ukazanie podobieństw oraz różnic pomiędzy rodzicami zastępczymi i biologicznymi w doświadczaniu trudności rodzicielskich. Jedna z głównych hipotez zakłada istnienie różnic pomiędzy ro...

Family as a generator of social capital: The role of family associations in Italy

The Italian welfare system is looking for new models. In fact, the current system has lived through some years of structural crisis which has several causes: excessive rigidity, inadequacy to respond to the new social de...

Recepcja terminu „wychowanie” na łamach czasopisma „Praca Socjalna”

Każda dyscyplina naukowa z zakresu nauk społecznych i humanistycznych dysponuje zbiorem pojęć konstytuujących ją i charakteryzujących. Tworzą one bazę terminologiczną, na której zbudowane są teorie i koncepcje w ramach d...

Download PDF file
  • EP ID EP193971
  • DOI 10.23734/wwr20162.307.316
  • Views 118
  • Downloads 0

How To Cite

František ČAPKA, Jaroslav VACULÍK (2016). Zakładanie rodziny w krajach czeskich w pierwszej połowie XIX wieku. Wychowanie w Rodzinie, 0(2), 307-316. https://europub.co.uk/articles/-A-193971