Zakłady psychiatryczne w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu – komplementarne zespoły urbanistyczne
Journal Title: Architectus - Year 2015, Vol 19, Issue 2
Abstract
Zanim chorzy psychicznie jako „niegodni życia” zginęli w czasie II wojny światowej w narodowosocjalistycznej „Akcji T4”, niemiecka psychiatria słynęła nie tylko ze światowej rangi uczonych, ale też ze wspaniałych zakładów psychiatrycznych. Były one profesjonalnie zorganizowane według najnowszych osiągnięć w tej dziedzinie medycyny i – w swojej szczytowej fazie – niezwykle malowniczo zaaranżowane pod względem urbanistycznym. Niektóre z nich nasuwają skojarzenia z Howardowskim ruchem „miast ogrodów”, w Niemczech realizowanym w praktyce po utworzeniu w 1902 r. „Deutsche Gartenstadtgesellschaft”. Bezpośrednio można je wywieść ze szpitali pawilonowych, ale nie ulega wątpliwości, że tworzyły samowystarczalne osady z przemyślanymi założeniami parkowymi. Właśnie w takich zakładach (które po wojnie wznowiły swoją działalność) niezamożnym pacjentom, zarówno tym rokującym powrót do zdrowia, jak i nieuleczalnie chorym, zapewniono opiekę medyczną wraz z odpowiednią terapią i godne warunki egzystencji. Niemieckie zakłady psychiatryczne budowane od ostatniego dziesięciolecia XIX w. do lat 20. XX stulecia były ukoronowaniem zarówno dążeń lekarzy, ściśle współpracujących z architektami, do zrealizowania najlepszej tego typu placówki, jak i konsekwentnej polityki władz w celu utworzenia sieci zakładów krajowych i prowincjalnych. W rezultacie powstały niespotykane gdzie indziej zespoły urbanistyczne. Zaprezentowane w tym artykule jako przykładowe zakłady w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu ukazują związek układu planu, architektury budynków i założenia parkowo-ogrodowego dostosowanego do ukształtowania terenu z nowymi postępowymi metodami terapii.
Authors and Affiliations
Małgorzata Wójtowicz
Looking at the River – Wrocław’s waterfront
The presented project and its established solutions may constitute a pretext for a broader discussion on the role of the river in the city – in the past, nowadays and in the future. The article presents the main aims of...
Post-Bernardine complex in Wrocław – the history of transformations and the post-war rebuilding. The 1962 project of the eastern wing as a pioneering restoration solution
The article describes the phases of reconstruction and adaptation of the Bernardine monastery in Wrocław to the Museum of Architecture in the years 1956–1974 by Edmund Małachowicz. The paper presents a brief history of t...
Transformation of function – new life of the monument. Reason for the choice of function which could be used to adaptation of the architectural monument
This research proved the possibility of adaptation of former palace complexes to a modern function that will give rise to the increase of public and investor interest in valuable historical and architectural heritage whi...
Kaplica grobowa rodziny Samsona Wollera w Leśnej koło Lubania – dzieło Carla Lüdeckego
Leśna (niem. Marklissa) to niewielkie miasteczko malowniczo położone na Przedgórzu Izerskim, nieopodal Lubania. W XIX w. rozwinął się tu przemysł włókienniczy. Właścicielem największych zakładów, przekształconych w 1888...
Relikty piwnicy z XVI w. przy kościele Wniebowzięcia NMP w Gdańsku
Kościół Wniebowzięcia NMP w Gdańsku, jedna z największych ceglanych świątyń gotyckich na świecie, pozbawiony jest kaplic zewnętrznych – z wyjątkiem Izby Rajców. Jego forma nie jest jednak wynikiem realizacji jednego pro...