Запазычанні з польскай мовы як лексічны кампанент варыянтнай пары
Journal Title: Studia Białorutenistyczne - Year 2015, Vol 9, Issue 9
Abstract
З канца 80-х гг. ХХ ст. у беларускамоўнай публіцыстыцы павялічылася колькасць польскамоўных лексічных сродкаў, якія выкарыстоўваліся ў першую чаргу на старонках перыядычнага друку. На пачатковым этапе ужыванне паланізмаў надавала тэкстам экспрэсію і стварала ўражанне навізны. Пазней даследаванні паказалі, што навізна некаторых з лексем – толькі адносная. Адносны характар навізны мелі тыя са слоў, што ўжо былі вядомыя беларускай мове, аднак выйшлі з актыўнага ужытку і цяпер уяўляюць сабою адраджэнне ранейшых моўных здабыткаў. Асаблівасць такіх запазычанняў у тым, што яны не служаць для абазначэння новых рэалій і паняццяў, а з’яўляюцца лексічнымі варыянтамі адзінкак, што ўжо функцыянуюць у мове з тоеснымі значэннямі. Od lat 80. XX wieku w publicystyce białoruskiej coraz częściej jest wykorzystywane, zwłaszcza w periodykach, słownictwo zapożyczone z języka polskiego. Początkowo używano polonizmów z przyczyn stylistycznych (nadawały tekstom ekspresji, stwarzały wrażenie nowości). Późniejsze badania wykazały, że owa nowość wielu tego rodzaju leksemów była względna. Tą cechą odznaczały się wyrazy, które już wcześniej występowały w języku białoruskim, wyszły jednak z aktywnego użycia, a obecnie powtórnie się uaktywniły. Osobliwością takich zapożyczeń jest to, że nie służą oznaczaniu nowych realiów i pojęć, ale są leksykalnymi wariantami jednostek, które już funkcjonują w języku w tym samym znaczeniu.
Authors and Affiliations
Анастасія Марозава
Polemika z katolicyzmem i prawosławiem w "Katechizmie nieświeskim" Szymona Budnego
Katechizm nieświeski nawiązuje do bardzo długiej tradycji tego gatunku. Jest on jednak pierwszym katechizmem wydanym w języku starobiałoruskim. Zawiera przede wszystkim wykład doktryny kalwińskiej, przedstawiony za pomo...
Barbara Goralczuk, Nadzieja aż po horyzont, Bielsk Podlaski: Białostockie Zakłady Graficzne S.A., 2015, 235 s.
(brak)
Nazwiska patronimiczne z formantem -uk w inskrypcjach nagrobnych na wybranych cmentarzach na południowym Podlasiu
W artykule analizie poddano nazwiska patronimiczne z formantem -uk w inskrypcjach nagrobnych na wybranych cmentarzach z terenu południowego Podlasia. Badane inskrypcje pochodzą z dwóch stuleci (XX i XXI wieku) i dato...
Wpływ specyfiki podlaskiego pogranicza na deklarowanie gotowości przejścia na prawosławie duchownych unickich w obwodzie białostockim w latach 1836-1839
W procesie restytucji prawosławia, zgodnie z planem biskupa Józefa Siemaszki, ważne było przeprowadzenie delatynizacji Cerkwi unickiej, która objęła nabożeństwa, wnętrza świątyń, wiernych i obrzędy. Sprawą priorytetową s...
The unknown neighbour: Belarus and Belarusians in the eyes of Polish students
Artykuł jest poświęcony współczesnym obrazom i skojarzeniom polskich studentów z ich wschodnimi sąsiadami – Białorusinami. Na początku artykułu zwracam uwagę na to, iż Białorusini przez długi czas pozostawali stosunkowo...