ZASTOSOWANIE MODELI PRZYCZYNOWO-SKUTKOWYCH DO OCENY CZYNNIKÓW SUKCESU GOSPODARSTW ROLNICZYCH - PORÓWNANIE WYBRANYCH METOD

Apply

ZASTOSOWANIE MODELI PRZYCZYNOWO-SKUTKOWYCH DO OCENY CZYNNIKÓW SUKCESU GOSPODARSTW ROLNICZYCH - PORÓWNANIE WYBRANYCH METOD

Journal Title: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej - Year 2012, Vol 332, Issue 3

Abstract

Modele równań strukturalnych są zasadniczo podobne do modeli regresji wielowymiarowej, jednak w przeciwieństwie do nich mogą one być stosowane w opisie zależności nieliniowych, skorelowanych zmiennych niezależnych, skorelowanych składników losowych oraz zmiennych ukrytych będących wynikiem oddziaływania wielu zmiennych wskaźnikowych. Ułatwia to znacząco kwantyfikowanie kategorii bezpośrednio niemierzalnych oraz złożonych takich jak „sukces gospodarstw”. Wadą metody równań strukturalnych jest mocno rozbudowany aparat obliczeniowy, czego konsekwencją jest brak możliwości „objęcia” przez badacza wszystkich operacji obliczeniowych. W porównaniu do metody regresji w SEM mierniki dopasowania modelu nie dają również jednoznacznej oceny jakości modelu, a także nie można ich porównywać z innymi miarami np. R2. W efekcie modele strukturalne w dużej mierze oparte są na założeniach poprawności modelu, a standardowa teoria statystyczna nie pozawala na test tych założeń. Ponadto należy zwrócić uwagę na dużą czasochłonność prowadzonych analiz oraz trudności z raportowaniem i interpretacją wyników. Mimo tych zastrzeżeń obecnie uznaje się, że SEM jest jedną z najbardziej obiecujących technik statystycznych, umożliwiającą pełniejszą analizę badanych zjawisk i relacji między zmiennymi.Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają dużą przydatność zastosowanego aparatu badawczego, przy czym należy zwrócić uwagę, iż w zależności od sposobu pomiaru zmiennej endogenicznej „sukces gospodarstw”, wyniki modelowania były zróżnicowane, tj. poszczególne zmienne objaśniające w różnym stopniu wpływały na zmienną objaśnianą. W przypadku modelu regresji wykazano, iż w sytuacji, gdy „sukces gospodarstw” będzie przedstawiany za pomocą zmiennej: dochód z gospodarstwa rolniczego lub dochód z gospodarstwa rolniczego w przeliczeniu na osobę pełnozatrudnioną, za najważniejszy czynnik sukcesu gospodarstwa należało uznać powierzchnię użytków rolnych, natomiast jeśli „sukces” będzie mierzony poziomem majątku gospodarstwa, to najważniejszym czynnikiem rozwoju okazują się zasoby pracy. Metoda ta nie pozwala więc na jednoznaczne wskazanie głównej determinanty sukcesu gospodarstw.Łączne ujęcie wymienionych powyżej zmiennych objaśnianych i zastosowanie ich jako wskaźników pomiarowych ukrytej zmiennej „sukces gospodarstw” znacznie zobiektywizowało prowadzone rozważania. Wyniki modelu równań strukturalnych wskazują, iż głównym czynnikiem sukcesu gospodarstw była ich powierzchnia, a następnie kolejno powiązanie z rynkiem, akumulacja oraz zasoby pracy. Ujęcie większej liczby zmiennych oraz wystarczająca jakość modelu wskazują na wyższość modeli równań strukturalnych (nad regresji) w określaniu zależności przyczynowo-skutkowych.

Authors and Affiliations

Wojciech Sroka

Keywords

OCENA WPŁYWU ŚWIATOWEGO KRYZYSU NA GLOBALNĄ GOSPODARKĘ ŻYWNOŚCIOWĄ

Kryzysy – oprócz złych stron powodujących spowolnienie rozwoju gospodarki świa-towej czy załamanie gospodarcze poszczególnych krajów, upadek firm czy wzrost bezrobocia i chwilowy spadek konsumpcji ludności – odgrywają te...

SITUATION IN THE CZECH AGRICULTURE AFTER 9 YEARS OF EU ACCESSION – A RESEARCH POSITION TO STRATEGIC CHALLENGES FOR A FUTURE POLICY AFTER 2013

The presented approach to the strategy for the Czech agriculture, based on the objective analyses of its development after EU accession and under the present CAP, represents the research position for the discussions with...

EP ID EP68279
DOI -
Views 62
Downloads 0