Związek wsparcia społecznego ze stosowaniem strategii radzenia sobie ze stresem w grupie osób uzależnionych od środków psychoaktywnych

Journal Title: Alkoholizm i Narkomania - Year 2005, Vol 18, Issue 1

Abstract

Regularne używanie środków psychoaktywnych jest jedną z niekonstruktywnych strategii radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Nawet jeżeli początkowo przynosi osobie jakieś korzyści (np. zwalnia z bolesnej autorefleksji, pozwala uniknąć lęku przed rzeczywistością), to z czasem prowadzi do autodestrukcji. Pierwotnym źródłem trudności osób uzależnionych się od środków psychoaktywnych jest brak kontaktu z innymi, często brak emocjonalnych więzi wewnątrz rodziny. Używanie narkotyków może pośrednio zaspokajać potrzebę kontaktu, ale jednocześnie poprzez narkotyzowanie się jednostka odcina się od możliwości zmiany swej sytuacji, poprawy relacji z innymi (brak wsparcia). Narkomani w remisji zastanawiają się, czy będą potrafili wytrwać w abstynencji po powrocie do swojego środowiska (które pośrednio przyczyniło się do ich problemu). Specyfika sytuacji, w jakiej znajdują się osoby kończące terapię, liczba czynników, które mogą utrudniać adaptację do życia, skłania do wnikliwego przyjrzenia się strategiom zaradczym podejmowanym przez te osoby. Tym bardziej że nawroty są częstym zjawiskiem wśród narkomanów, którzy ukończyli terapię. W poszukiwaniu najbardziej skutecznych metod leczenia uzależnienia od środków psychoaktywnych, badacze koncentrują swoje wysiłki na ustaleniu czynników sprzyjających utrzymaniu długotrwałej abstynencji. Z dotychczasowych wyników badań można wnioskować, że obok zmiennych osobowościowych, istotną rolę odgrywają umiejętności konstruktywnego radzenia sobie ze stresem. W radzeniu sobie ze stresem ważną rolę odgrywa wsparcie społeczne. Ma ono znaczenie dla podtrzymywania poczucia własnej wartości, może także wpływać na stan zdrowia oraz na ogólne zadowolenie z życia. Natomiast brak poczucia dostatecznego wsparcia może utrudniać konstruktywne radzenie sobie ze stresem. W prezentowanej pracy główny akcent położony został na poziom wsparcia otrzymywanego przez narkomanów, którzy zakończyli terapię uzależnień oraz jego wpływ na umiejętności doboru strategii radzenia sobie ze stresem. W celu wyodrębnienia grupy osób z dużym i małym wsparciem społecznym zastosowano Skalę Wsparcia Społecznego Kmiecik-Baran. By określić strategie radzenia sobie ze stresem, preferowane przez zaleczonych narkomanów, zastosowano polską wersję kwestionariusza The Ways of Coping Questionnaire (WCQ – Folkmana i Lazarusa). Dominującymi strategiami w grupie zaleczonych narkomanów z dużym wsparciem są: pozytywne przewartościowanie, szukanie wsparcia społecznego i planowe rozwiązywanie problemu. W grupie z małym wsparciem społecznym najchętniej używanymi strategiami radzenia sobie są: myślenie życzeniowe, obwinianie się, przyjmowanie odpowiedzialności oraz pozytywne przewartościowanie. Zależność wyboru strategii radzenia sobie od płci, uwidacznia się przy strategii - poszukiwanie wsparcia społecznego. Kobiety w obliczu sytuacji trudnej częściej wybierają tę strategię, niezależnie od odczuwanego przez nich wsparcia. Można przypuszczać, że podjęcie działań w kierunku wzmocnienia wsparcia społecznego osób kończących terapię spowoduje ich większe skupienie się na planowym rozwiązywaniu problemów. Dobrze zorganizowane grupy wsparcia mogłyby ułatwić adaptację do życia poza ośrodkiem. Zwrócenie na ten fakt szczególnej uwagi podczas tworzenia programów postrehabilitacyjnych może przyczyniać się do optymalizacji warunków startu w życie wolne od uzależnień osobom, które zakończyły terapię.

Authors and Affiliations

Agata Krupa, Kamilla Bargiel-Matusiewicz, Grzegorz Hofman

Keywords

Related Articles

Metabolism of ethyl alcohol and the development of cancer

The main metabolic pathway of ethanol elimination occurs in the liver. Ethanol is oxidised by an alcohol dehydrogenase (ADH) to a very toxic acetaldehyde. The aldehyde is converted to acetate by an aldehyde dehydrogenase...

Teratogenne działanie alkoholu

Picie alkoholu przez kobiety w czasie ciąży może być szkodliwe dla rozwoju płodu. Współczesne badania koncentrują się na teratogennym działaniu alkoholu per se. Zmiany behawioralne i intelektualne potomstwa, którego matk...

Dostępność ekonomiczna napojów spirytusowych a szkody zdrowotne

Wstęp. Celem tej pracy jest ocena, w jaki sposób zmiany w dostępności ekonomicznej wódek, które tradycyjnie dominowały w konsumpcji alkoholu w Polsce, wpływają na rozpowszechnienie szkód zdrowotnych. Materiał i metoda....

Comorbidity of alcohol dependence and abnormal eating behaviours in women in early and middle adulthood

Introduction The problem of comorbidity of disorders appears quite often in scientific publications. However, there is an area especially interesting for us: abnormal eating behaviour in alcohol-dependent women treated w...

Dostępność fizyczna alkoholu a szkody zdrowotne

Wstęp. Cel artykułu to próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu dostępność fizyczna alkoholu wpływała na obraz epidemiologiczny chorób związanych z alkoholem w Polsce. Materiał i metoda. Analiza regresji serii czaso...

Download PDF file
  • EP ID EP112746
  • DOI -
  • Views 99
  • Downloads 0

How To Cite

Agata Krupa, Kamilla Bargiel-Matusiewicz, Grzegorz Hofman (2005). Związek wsparcia społecznego ze stosowaniem strategii radzenia sobie ze stresem w grupie osób uzależnionych od środków psychoaktywnych. Alkoholizm i Narkomania, 18(1), 57-69. https://europub.co.uk/articles/-A-112746