Żywe piękno współczesności
Journal Title: The Polish Journal of Aesthetics - Year 2017, Vol 2, Issue 45
Abstract
Sformułowanie stanowiące tytuł artykułu nie budzi obecnie wątpliwości, a nawet może wydawać się banalne tak bardzo, że daje się użyć jako slogan reklamowy. Przy bardziej wnikliwym podejściu wywołuje skojarzenia z zaakcentowaniem konieczności związku tego, co estetyczne, z życiem codziennym, nadążania sztuki za przemianami zachodzącymi w różnych dziedzinach pozaartystycznych itp. Jednak autor przypomina, że w starożytności, średniowieczu czy czasach nowożytnych głoszenie go byłoby uznane za wyraz barku wiedzy o tym, czym jest prawdziwe piękno, albo za zatrzymywanie się wyłącznie przy jego najbardziej zewnętrznych objawach. Przywołuje koncepcję Platona, który pisał o „pięciu się w górę” ku pięknu prawdziwemu, czy Plotyna, który twierdził, że „udziela się” ono tylko dobrze uformowanym rzeczom. Z kolei przechodząc do miejsca tego pojęcia wśród innych kategorii branych pod uwagę w sztuce nowożytnej, zauważa, że często rozszerzany był jego sens, tym razem w ujęciu horyzontalnym, w celu zaakcentowania autonomii wartości estetycznych. W koncepcjach twórców sztuki awangardowej piękno było uznawane za nieistotne albo przypisywano mu rolę towarzyszącą, albo też radykalnie modyfikowano jego pojmowanie (na przykład „piękno konwulsyjne” surrealistów). Podsumowując jego sytuację w 1970 roku, Władysław Tatarkiewicz pisał, że znajduje się ono „w upadku”. Konkluzja ta była jednak nie w pełni uzasadniona. Jej autor nie brał pod uwagę pragmatycznej koncepcji sztuki Johna Deweya, która wpłynęła na amerykańską myśl estetyczną ostatnich dekad XX wieku, co znalazło wyraz na przykład w poglądach Richarda Shustermana. Tendencję tę, polegającą na zacieraniu granic między wartościami kultury elitarnej i popularnej, można uznać za wyraz swoiście pojętej demokratyzacji. Piękno było jednak zwykle łączone z niezwykłością. Za próbę połączenia demokratyczności i niezwykłości piękna uznać można obecnie kamp.
Authors and Affiliations
Grzegorz Sztabiński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP209663
- DOI 10.19205/45.17.1
- Views 81
- Downloads 0
Cinema, Insatiability and Impure Form: Witkacy on Film
In this essay the author discusses Cinema in the work of Witkacy, particularly its absence. He refers to many of Witkacy’s Western contemporaries as being fascinated by this increasingly dominant 20th Century medium, whi...
SPOTKANIE Z PROFESOREM JERZYM ŁUKASZEWICZEM
wywiad z profesorem Jerzym Łukaszewiczem
PIĘKNO WEDŁUG SOCJOLOGÓW: SOCJOLOGIA ESTETYKI I ESTETYKA ŻYCIA SPOŁECZNEGO
Chociaż refleksja o pięknie nigdy nie stanowiła głównego nurtu socjologicznych dociekań, fałszem byłoby stwierdzenie, że socjologów nie zajmowały społeczne aspekty estetyki. Tradycyjnie jednak osobliwość socjologicznego...
PRAGMATYKA TYTUŁU W PRYZMACIE DZIEŁ FORMISTÓW POLSKICH
Artykuł Iwony Mikołajczyk Pragmatyka tytułu artystycznego w kontekście dzieł formistów polskich stanowi kolejną próbę określenia funkcji tytułów stosowanych w praktyce plastycznej. Ujmując problem z punkt...
Pure Pleasure and Film Thinking – Watching Instead of Interpreting
In his reflection on watching instead of interpreting as a way of getting to know a film, the author wishes to focus on two issues: (i) one related to the sensuous experience of the cinema, the pleasure of the act of wat...