Żywe piękno współczesności
Journal Title: The Polish Journal of Aesthetics - Year 2017, Vol 2, Issue 45
Abstract
Sformułowanie stanowiące tytuł artykułu nie budzi obecnie wątpliwości, a nawet może wydawać się banalne tak bardzo, że daje się użyć jako slogan reklamowy. Przy bardziej wnikliwym podejściu wywołuje skojarzenia z zaakcentowaniem konieczności związku tego, co estetyczne, z życiem codziennym, nadążania sztuki za przemianami zachodzącymi w różnych dziedzinach pozaartystycznych itp. Jednak autor przypomina, że w starożytności, średniowieczu czy czasach nowożytnych głoszenie go byłoby uznane za wyraz barku wiedzy o tym, czym jest prawdziwe piękno, albo za zatrzymywanie się wyłącznie przy jego najbardziej zewnętrznych objawach. Przywołuje koncepcję Platona, który pisał o „pięciu się w górę” ku pięknu prawdziwemu, czy Plotyna, który twierdził, że „udziela się” ono tylko dobrze uformowanym rzeczom. Z kolei przechodząc do miejsca tego pojęcia wśród innych kategorii branych pod uwagę w sztuce nowożytnej, zauważa, że często rozszerzany był jego sens, tym razem w ujęciu horyzontalnym, w celu zaakcentowania autonomii wartości estetycznych. W koncepcjach twórców sztuki awangardowej piękno było uznawane za nieistotne albo przypisywano mu rolę towarzyszącą, albo też radykalnie modyfikowano jego pojmowanie (na przykład „piękno konwulsyjne” surrealistów). Podsumowując jego sytuację w 1970 roku, Władysław Tatarkiewicz pisał, że znajduje się ono „w upadku”. Konkluzja ta była jednak nie w pełni uzasadniona. Jej autor nie brał pod uwagę pragmatycznej koncepcji sztuki Johna Deweya, która wpłynęła na amerykańską myśl estetyczną ostatnich dekad XX wieku, co znalazło wyraz na przykład w poglądach Richarda Shustermana. Tendencję tę, polegającą na zacieraniu granic między wartościami kultury elitarnej i popularnej, można uznać za wyraz swoiście pojętej demokratyzacji. Piękno było jednak zwykle łączone z niezwykłością. Za próbę połączenia demokratyczności i niezwykłości piękna uznać można obecnie kamp.
Authors and Affiliations
Grzegorz Sztabiński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP209663
- DOI 10.19205/45.17.1
- Views 80
- Downloads 0
HARMONIA I ŻARLIWOŚĆ. O NIEDOKONANEJ RACJONALIZACJI MUZYKI W WYZNANIACH AUGUSTYNA
W artykule skoncentrowano się na dyskursach o muzyce, które są obecne w Wyznaniach Augustyna – dziele wyróżniającym się na tle innych tekstów autora ze względu na swój niejednorodny (autobiograficzny, filozoficzny, t...
OD SUBKULTURY DO POSTSUBKULTURY. ZMIANY W OBSZARZE DZISIEJSZEJ KULTURY ALTERNATYWNEJ
Celem mojego artykułu jest ukazanie zmian, jakie zachodzą w obszarze dzisiejszej kultury alternatywnej. W ich wyniku dawne, tradycyjne pojęcia, takie jak subkultura czy też kontrkultura, tracą swoją aktualność i tym samy...
Cinema, Insatiability and Impure Form: Witkacy on Film
In this essay the author discusses Cinema in the work of Witkacy, particularly its absence. He refers to many of Witkacy’s Western contemporaries as being fascinated by this increasingly dominant 20th Century medium, whi...
PRZESZŁOŚĆ IDEOLOGICZNIE ZAPROJEKTOWANA. HISTORIE ALTERNATYWNE W SŁUŻBIE PRAWICOWEJ UTOPII
Artykuł jest próbą wpisania powieści z gatunku historii alternatywnej w ramy szeroko pojętej wyobraźni utopijnej. Kluczem do interpretacji historii alternatywnej wydaje się identyfikacja strategii ujawniających powinowac...
Rola doświadczenia estetycznego w poznaniu integralnym. Ku Deweyowskim inspiracjom
Celem artykułu jest przedstawienie teorii poznania integralnego w oparciu o koncepcję doświadczenia w estetyce pragmatycznej Johna Deweya. Poznanie integralne stanowi alternatywę dla jednostronnego poznania intelektualne...