Żywe piękno współczesności
Journal Title: The Polish Journal of Aesthetics - Year 2017, Vol 2, Issue 45
Abstract
Sformułowanie stanowiące tytuł artykułu nie budzi obecnie wątpliwości, a nawet może wydawać się banalne tak bardzo, że daje się użyć jako slogan reklamowy. Przy bardziej wnikliwym podejściu wywołuje skojarzenia z zaakcentowaniem konieczności związku tego, co estetyczne, z życiem codziennym, nadążania sztuki za przemianami zachodzącymi w różnych dziedzinach pozaartystycznych itp. Jednak autor przypomina, że w starożytności, średniowieczu czy czasach nowożytnych głoszenie go byłoby uznane za wyraz barku wiedzy o tym, czym jest prawdziwe piękno, albo za zatrzymywanie się wyłącznie przy jego najbardziej zewnętrznych objawach. Przywołuje koncepcję Platona, który pisał o „pięciu się w górę” ku pięknu prawdziwemu, czy Plotyna, który twierdził, że „udziela się” ono tylko dobrze uformowanym rzeczom. Z kolei przechodząc do miejsca tego pojęcia wśród innych kategorii branych pod uwagę w sztuce nowożytnej, zauważa, że często rozszerzany był jego sens, tym razem w ujęciu horyzontalnym, w celu zaakcentowania autonomii wartości estetycznych. W koncepcjach twórców sztuki awangardowej piękno było uznawane za nieistotne albo przypisywano mu rolę towarzyszącą, albo też radykalnie modyfikowano jego pojmowanie (na przykład „piękno konwulsyjne” surrealistów). Podsumowując jego sytuację w 1970 roku, Władysław Tatarkiewicz pisał, że znajduje się ono „w upadku”. Konkluzja ta była jednak nie w pełni uzasadniona. Jej autor nie brał pod uwagę pragmatycznej koncepcji sztuki Johna Deweya, która wpłynęła na amerykańską myśl estetyczną ostatnich dekad XX wieku, co znalazło wyraz na przykład w poglądach Richarda Shustermana. Tendencję tę, polegającą na zacieraniu granic między wartościami kultury elitarnej i popularnej, można uznać za wyraz swoiście pojętej demokratyzacji. Piękno było jednak zwykle łączone z niezwykłością. Za próbę połączenia demokratyczności i niezwykłości piękna uznać można obecnie kamp.
Authors and Affiliations
Grzegorz Sztabiński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP209663
- DOI 10.19205/45.17.1
- Views 84
- Downloads 0
APOLOGECI ŚWIATŁA, CZYLI O METODZIE NEOIMPRESJONISTYCZNEJ W SZTUCE
Sztuka neoimpresjonistów była przede wszystkim estetycznym postulatem apoteozy światła w malarstwie europejskim. Z perspektywy czasu wydaje się jednak, że obsesyjne przywiązanie do scjentystycznego oddania nat...
The Virtue Reality of Humanistic Buddhism by Ven. Yinshun
Samadhi is one of the most important ways in Buddhist practice. Why must we practice samadhi? What is the effect of practicing samadhi? Has it limitations? Ven. Yin- shun, who was called the spiritual mentor of the Human...
TO DESTROY OR TO REFORM? CONTROVERSIES ON PLATO’S ANTITHEATRICAL ATTITUDE
In my manuscript I engage Jonas Barish’s claim that Plato engenders an antitheatrical prejudice, arguing that Plato’s critique of poets’ creation (tragic and comic) is marked by ambivalence. To emphasize the tensions in...
Identity Traps in Witkacy’s Dramas
That ‘crisis of identity’ is one of the central problems addressed by the dramas of Witkacy is primarily linked in the mind of critics to the tradition of modernism. In this contribution I would like to suggest a change...
Witkacy and Conspiracy Theories
In this article the author takes an historical overview of conspiracy theories and how they have been paraded in the work of Witkacy. They have been with us at least since the time of Ancient Rome, connected both with th...