1,4-Dichlorobenzen. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2015, Vol 31, Issue 4
Abstract
1,4-Dichlorobenzen jest ciałem stałym o budowiekrystalicznej, bezbarwnym lub białym,o zapachu kamfory, ulegającym sublimacji. Jeststosowany jako insektycyd (głównie w środkachprzeciwmolowych), fumigant, a także jako składnikśrodków dezodoryzujących stosowanychdo pomieszczeń oraz odświeżaczy stosowanychw kontenerach na śmieci. W syntezie chemicznejjest stosowany do produkcji siarczku polifenylenu,1,2,4 trichlorobenzenu, 2,5-dichloroanilinyoraz wielu barwników. Ma również zastosowaniew przemyśle farmaceutycznym.W warunkach narażenia zawodowego 1,4-dichlorobenzenwchłania się do organizmu głównieprzez drogi oddechowe. Ma niewielką toksycznośćostrą. Skutki działania przewlekłegona ludzi obejmują: działanie drażniące na oczyi błony śluzowe górnych dróg oddechowych, pogorszenieparametrów funkcji płuc, zaburzeniafunkcji nerek i wątroby.W badaniach na zwierzętach w warunkachnarażenia przedłużonego i przewlekłego na1,4-dichlorobenzen per os zmiany obserwowanogłównie w wątrobie oraz - u szczurów samców -w nerkach. Skutkiem krytycznym przewlekłegonarażenia na 1,4-dichlorobenzen drogą inhalacyjnąbyło działanie drażniące objawiające się zmianamiw nabłonku jamy nosowej.Nie wykazano istotnego potencjału genotoksycznego1,4-dichlorobenzenu. W badaniach mutagennościzarówno w warunkach in vitro, jak i in vivo,w większości eksperymentów uzyskano wynikiujemne.Stwierdzono działanie rakotwórcze 1,4-dichlorobenzenuna zwierzęta. Po podaniu dożołądkowymu myszy obu płci obserwowanogłównie nowotwory wątroby, a u szczurów samców– gruczolakoraki kanalików nerkowych.Za powstawanie nowotworów nerek u szczurówsamców narażonych na 1,4-dichlorobenzen jestodpowiedzialny specyfi czny niegenotoksycznymechanizm, nieistotny w przypadku ludzi.Najbardziej istotnymi zmianami nowotworowymiu myszy obu płci stwierdzonymi w wynikueksperymentu inhalacyjnego były nowotworywątroby (raki i gruczolaki wątrobowokomórkowe,mięsaki histiocytarne wątroby). Mechanizmpowstawania u myszy nowotworów wątroby popodaniu 1,4 dichlorobenzenu drogą pokarmowąlub inhalacyjną nie jest dokładnie wyjaśniony, alena podstawie wyników badań wykazano progowycharakter tego skutku.W badaniach dwupokoleniowych na szczurachnarażanych na 1,4-dichlorobenzen per os lub drogąinhalacyjną nie stwierdzono jego wpływu nafunkcje rozrodcze zwierząt. 1,4-Dichlorobenzennie działał embriotoksycznie, fetotoksycznie aniteratogennie.Dla 1,4-dichlorobenzenu zaproponowano wartośćNDS wyprowadzoną z wartości NOAEL10 mg/kg mc./dzień uzyskaną w badaniach napsach, którym związek podawano per os (w kapsułkach)przez 52 tygodnie. Skutkiem krytycznymbyło działanie hepatotoksyczne substancji.Po uwzględnieniu współczynników niepewnościzaproponowano wartość NDS na poziomie12 mg/m3. Z uwagi na występowanie stężeńpikowych 1,4-dichlorobenzenu w środowiskupracy oraz działanie drażniące zaproponowanoustalenie wartości najwyższego dopuszczalnegostężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie3 razy NDS, czyli 36 mg/m3.Brak jest ilościowych danych dotyczących wchłaniana1,4-dichlorobenzenu przez skórę, ale napodstawie wyników modelowania oceniono,że wchłanianie substancji przez skórę może byćtak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową,dlatego zaproponowano notację „skóra”.Ze względu na działanie drażniące zaproponowanorównież notację „I”. Dostępne dane nie sąwystarczające do ustalenia wartości dopuszczalnejw materiale biologicznym (DSB).
Authors and Affiliations
KATARZYNA KONIECZKO, SŁAWOMIR CZERCZAK
Keywords
Related Articles
- EP ID EP81608
- DOI -
- Views 130
- Downloads 0
Amended method for determining iron oxides in workplace air
This method is based on collecting iron oxides on a membrane filter, mineralizing the sample with concentrated nitric acid and preparing the solution for analysis in diluted nitric acid. Iron oxides in the solution are d...
Dimetyloamina. Oznaczanie w powietrzu środowiska pracy metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej
Dimetyloamina (DMA) w normalnych warunkach jest bezbarwnym palnym gazem o zapachu zbliżonym do zapachu amoniaku lub zapachu ryb. Związek ten znalazł zastosowanie do produkcji pestycydów i leków, a także jako przyspiesza...
Praktyczna implementacja międzynarodowych zasad oceny zagrożeń zawodowych związanych z elektrodynamicznym oddziaływaniem pól magnetycznych małej częstotliwości na pracownika
Pod wpływem oddziaływania pola magnetycznego małej częstotliwości w organizmie człowieka zachodzą procesy biofizyczne, które mogą prowadzić do wywołania odpowiedzi komórek nerwowych – zarówno centralnego układu nerwowego...
Chlorobenzene. Determination in workplace air
Chlorobenzene is a colorless, flammable liquid that has an almond-like odor. It is used in industry as a solvent: resins, paints and fats, raw material for the production of plastics, as well as for the production of phe...
Związki Chromu(VI) – frakcja wdychalna. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii jonowej
Głównymi źródłami zanieczyszczenia środowiska związkami chromu(VI), (Cr(VI)) są: przemysł metalurgiczny, hutniczy i górniczy oraz garbarnie. Ponadto, związki chromu(VI) znalazły zastosowanie do produkcji: barwników, pigm...