Analizy paleomagnetyczne rdzeni wiertniczych z utworów badenu–sarmatu z północnej części zapadliska przedkarpackiego (środkowy miocen, Polska)
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2015, Vol 461, Issue 461
Abstract
Dokładne datowanie przejścia baden–sarmat, granicy dwóch regionalnych pięter środkowego miocenu na terenie częściowo izolowanego morza Paratetydy, jest istotne dla zrozumienia przyczyny wyraźnej zmiany zespołów faunistycznych, która towarzyszyła temu wydarzeniu. Według powszechnie akceptowanych poglądów wydarzenie to było wynikiem nagłego odcięcia obszaru Paratetydy Wschodniej od otwartego oceanu wskutek zamknięcia cieśnin na terenie wschodniej Anatolii, które stanowiły łącznik z Oceanem Indyjskim. Obecnie przedmiotem dyskusji jest tektoniczna lub klimatyczna przyczyna tego wydarzenia. Paleomagnetyczne badania pilotowe rdzeni z dwóch otworów wiertniczych, położonych w północnej części zapadliska przedkarpackiego na terenie Polski, dotyczą przejściowej, badeńsko-sarmackiej sukcesji osadowej. Badania petromagnetyczne (w tym analizy termomagnetyczne na wadze Curie oraz histerezy na instrumencie MicroMag) wskazują, że dominującym minerałem magnetycznym jest siarczek żelaza – greigit, co potwierdza obecność składowej giromagnetycznej podczas rozmagnesowywania próbek zmiennym polem magnetycznym powyżej 40 mT. Wyniki polowej i termicznej demagnetyzacji są zgodne i wskazują na słaby sygnał, o mieszanej polarności, dla większości sukcesji badeńskiej, wzmocniony i zmieniający charakter na normalny dla części sarmackiej profilu. Odwrócone krzywe pierwszego rzędu dowodzą, że greigit w osadach sarmackich jest minerałem diagenetycznym, co bardziej wskazuje na wtórne nałożenie oddziaływania współczesnego pola magnetycznego i tym samym nie pozwala na przeprowadzenie korelacji magnetostratygraficznych. Autorzy stwierdzają, że zmiana paleośrodowiskowa w Paratetydzie na pograniczu badenu i sarmatu wpłynęła na powstanie i/lub dalsze przemiany minerałów o właściwościach magnetycznych.
Authors and Affiliations
Karin SANT, Arjan de LEEUW, Liao CHANG, Andrzej GĄSIEWICZ, Grzegorz CZAPOWSKI, Wout KRIJGSMAN
PRZEGLĄD PROCESÓW ZACHODZĄCYCH W SYSTEMACH HDR W KONTEKŚCIE MODELOWANIA NUMERYCZNEGO EFEKTÓW ICH PRACY
W artykule omówiono ideę wykorzystania systemów gorących suchych skał (HDR) do pozyskania energii cieplnej oraz produkcji energii elektrycznej. Zasygnalizowano wpływ warunków ich pracy na osiągane efekty w kontekście ich...
Wskaźniki środowiskowe badeńskich skał siarczanowych w zapadlisku przedkarpackim
Skały siarczanowe (gipsy i anhydryty) mogą tworzyć się w bardzo zróżnicowanych środowiskach depozycyjnych i diagenetycznych od subaeralnych do subakwalnyh (płytko- i głębokowodnych), w warunkach powierzchniowych lub pog...
WPŁYW PRZEKSZTAŁCEŃ POLITYCZNO-GOSPODARCZYCH NA POZIOM EKSPLOATACJI WĘGLA KAMIENNEGO W GÓRNOŚLĄSKIM ZAGŁĘBIU WĘGLOWYM DO ROKU 1914
W artykule przedstawiono rozwój wydobycia węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW) od 1769 do 1914 r. (początki eksploatacji węgla na tym obszarze są datowane na 1751 r.), dokonując podziału poziomu wydoby...
Lecznicze wody siarczkowe Ponidzia
W artykule przedstawiono charakterystykę hydrochemiczną leczniczych wód siarczkowych z rejonu Ponidzia. Właściwości fizykochemiczne wód określono na podstawie dostępnych archiwalnych wyników analiz wód z otworów wiertnic...
OPÓŹNIENIE MIGRACJI POTENCJALNIE TOKSYCZNYCH PIERWIASTKÓW (PTP) JAKO WYNIK OCHRONY ŚRODOWISKA WODNEGO W REJONACH DEPONOWANIA ODPADÓW RUD METALI
Celem przedstawionych badań jest rozpoznanie zdolności barierowych siarczkowych odpadów wydobywczych (na przykładzie krzemianowych odpadów z flotacji rudy miedzi) w stosunku do metali generowanych w strefie przypowierzch...