Butano-2,3-dion. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2015, Vol 31, Issue 2

Abstract

Butano-2,3-dion (diacetyl) jest cieczą o zapachu masła, stosowaną jako substancja aromatyzująca do żywności, zwłaszcza: wyrobów piekarniczych, słodyczy i lodów. Jest ona głównie stosowana jako dodatek do prażonej kukurydzy przeznaczonej do przygotowania w kuchence mikrofalowej. Narażenie na ten związek występuje w przemyśle chemicznym i spożywczym. Jest ono zróżnicowane i zależne od stanowiska pracy. Stężenia tego związku w powietrzu sięgają od kilku do kilkuset miligramów na metr sześcienny (mg/m3). W Polsce stężenie diacetylu w fabryce ciastek wynosiło 51 mg/m3.Butano-2,3-dion w warunkach narażenia jednorazowego i powtarzanego działa silnie drażniąco na: oczy, drogi oddechowe i skórę. U osób narażonych zawodowo na ten związek obserwowano dolegliwości ze strony układu oddechowego oraz zmiany spirometryczne wskazujące na obstrukcję i restrykcję dróg oddechowych. Butano-2,3-dion jest uważany ponadto za czynnik etiologiczny zarostowego zapalenia oskrzelików. Pod względem siły działania ostrego butano-2,3-dion znajduje się poza klasyfikacją substancji toksycznych. Dane z piśmiennictwa wskazują na genotoksyczne działanie butano-2,3-dionu. Związek ten indukował mutacje punktowe oraz działał klastogennie. Brak jest wystarczających danych odnośnie do rakotwórczego działania tego związku.W dostępnym piśmiennictwie brak jest również danych na temat: gonadotoksycznego, embriotoksycznego, fetotoksycznego i teratogennego działania butano-2,3-dionu. W Polsce i w wielu innych państwach nie ustalono wartości dopuszczalnych stężeń dla butano-2,3-dionu. Na posiedzeniu Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Miejscu Pracy (ACSH, Advisory Committee on Safety and Health at Work) 27.11.2014 r. przyjęto wartość OEL dla butano-2,3-dionu na poziomie 0,07 mg/m3 oraz wartość STEL wynoszącą 0,36 mg/m3. W 2011 r. ACGIH zaleciła wartości TLV i STEL odpowiednio na poziomach 0,035 i 0,070 mg/m3.Podstawą do obliczenia wartości NDS dla butano-2,3-dionu były wyniki badań epidemiologicznych wskazujące, że zmiany obstrukcyjne i restrykcyjne w układzie oddechowym, wyrażone spadkiem wartości maksymalnej pojemności wydechowej pierwszosekundowej (FEV1), nie występują u pracowników przy narażeniu skumulowanym wynoszącym 2,33 mg/m3 · lata. Stężenie to przyjęto za wartość NOAEC. Współczynniki niepewności o łącznej wartości 4 posłużyły do obliczenia wartości NDS na poziomie 0,05 mg/m3. Na podstawie wartości NDS obliczono wartość NDSCh dla butano-2,3-dionu na poziomie 0,10 mg/m3. Ponadto zalecono oznakowanie substancji literą „I” – substancja o działaniu drażniącym.

Authors and Affiliations

Andrzej Starek

Keywords

Related Articles

Cyklofosfamid. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Cyklofosfamid ma postać białego, drobnego, bezwonnego proszku (monohydrat), który po-zbawiony wody krystalizacyjnej ma postać oleistej, półpłynnej substancji ciemniejącej pod wpływem światła. Cyklofosfamid działa cytost...

Kwas nadoctowy.Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Kwas nadoctowy (PAA) jest substancją nie-trwałą. Najczęściej występuje w postaci mie-szaniny, w której pozostaje w stanie równowa-gi chemicznej z: nadtlenkiem wodoru, kwa-sem octowym i wodą. W handlu kwas nadoctowy wys...

Związki Chromu(VI) – frakcja wdychalna. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii jonowej

Głównymi źródłami zanieczyszczenia środowiska związkami chromu(VI), (Cr(VI)) są: przemysł metalurgiczny, hutniczy i górniczy oraz garbarnie. Ponadto, związki chromu(VI) znalazły zastosowanie do produkcji: barwników, pigm...

Metotreksat. Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

Metotreksat (MTX) w temperaturze pokojowej występuje w postaci krystalicznego proszkuo intensywnej żółtej barwie i delikatnym zapachu, charakterystycznym dla związków aromatycznych.Związek ten stosuje się jako lek cytost...

3,3’-Dimetoksybenzydyna. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

3,3’-Dimetoksybenzydyna (DMOB) jest substancją zaklasyfikowaną do grupy substancji rakotwórczych. W Polsce zaproponowano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla tej substancji na poziomie 0,2 mg/m3. Celem p...

Download PDF file
  • EP ID EP81584
  • DOI -
  • Views 109
  • Downloads 0

How To Cite

Andrzej Starek (2015). Butano-2,3-dion. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 31(2), 37-59. https://europub.co.uk/articles/-A-81584