Butano-2,3-dion. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2015, Vol 31, Issue 2
Abstract
Butano-2,3-dion (diacetyl) jest cieczą o zapachu masła, stosowaną jako substancja aromatyzująca do żywności, zwłaszcza: wyrobów piekarniczych, słodyczy i lodów. Jest ona głównie stosowana jako dodatek do prażonej kukurydzy przeznaczonej do przygotowania w kuchence mikrofalowej. Narażenie na ten związek występuje w przemyśle chemicznym i spożywczym. Jest ono zróżnicowane i zależne od stanowiska pracy. Stężenia tego związku w powietrzu sięgają od kilku do kilkuset miligramów na metr sześcienny (mg/m3). W Polsce stężenie diacetylu w fabryce ciastek wynosiło 51 mg/m3.Butano-2,3-dion w warunkach narażenia jednorazowego i powtarzanego działa silnie drażniąco na: oczy, drogi oddechowe i skórę. U osób narażonych zawodowo na ten związek obserwowano dolegliwości ze strony układu oddechowego oraz zmiany spirometryczne wskazujące na obstrukcję i restrykcję dróg oddechowych. Butano-2,3-dion jest uważany ponadto za czynnik etiologiczny zarostowego zapalenia oskrzelików. Pod względem siły działania ostrego butano-2,3-dion znajduje się poza klasyfikacją substancji toksycznych. Dane z piśmiennictwa wskazują na genotoksyczne działanie butano-2,3-dionu. Związek ten indukował mutacje punktowe oraz działał klastogennie. Brak jest wystarczających danych odnośnie do rakotwórczego działania tego związku.W dostępnym piśmiennictwie brak jest również danych na temat: gonadotoksycznego, embriotoksycznego, fetotoksycznego i teratogennego działania butano-2,3-dionu. W Polsce i w wielu innych państwach nie ustalono wartości dopuszczalnych stężeń dla butano-2,3-dionu. Na posiedzeniu Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Miejscu Pracy (ACSH, Advisory Committee on Safety and Health at Work) 27.11.2014 r. przyjęto wartość OEL dla butano-2,3-dionu na poziomie 0,07 mg/m3 oraz wartość STEL wynoszącą 0,36 mg/m3. W 2011 r. ACGIH zaleciła wartości TLV i STEL odpowiednio na poziomach 0,035 i 0,070 mg/m3.Podstawą do obliczenia wartości NDS dla butano-2,3-dionu były wyniki badań epidemiologicznych wskazujące, że zmiany obstrukcyjne i restrykcyjne w układzie oddechowym, wyrażone spadkiem wartości maksymalnej pojemności wydechowej pierwszosekundowej (FEV1), nie występują u pracowników przy narażeniu skumulowanym wynoszącym 2,33 mg/m3 · lata. Stężenie to przyjęto za wartość NOAEC. Współczynniki niepewności o łącznej wartości 4 posłużyły do obliczenia wartości NDS na poziomie 0,05 mg/m3. Na podstawie wartości NDS obliczono wartość NDSCh dla butano-2,3-dionu na poziomie 0,10 mg/m3. Ponadto zalecono oznakowanie substancji literą „I” – substancja o działaniu drażniącym.
Authors and Affiliations
Andrzej Starek
Heksafluoropropen. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości
Heksafluoropropen (HFP) jest bezbarwnym gazem stosowanym głównie jako monomer do produkcji fluorowych polimerów termoplastycznych, a także środka gaśniczego – heptafluoropropanu. Został zaklasyfikowany pod względem zagr...
Phosphoryl trichloride. Documentation
Phosphoryl trichloride is a clear, colourless to yellow, fuming liquid with a pungent and musty odor. It hydrolyses in water or moist air to hydrogen chloride and orthophosphoric acid. Phosphoryl trichloride is widely us...
Ethylenediamine. Determination in workplace air with high performance liquid chromatography – spectrophotometric technique
Ethylenediamine (EDA) is a colorless, viscous liquid with ammonia-like odor. It is used as an intermediate in manufacturing chelating agents (EDTA), fungicide, poliamide and formaldehyde-urea resins, surfactants, corrosi...
Zasady zarządzania ryzykiem zawodowym związanym z narażeniem na nanoobiekty, ich aglomeraty i agregaty (NOAA)
W artykule przedstawiono zasady zarządzania ryzykiem zawodowym i praktyczne rady dotyczące ich wdrożenia, zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w specyfikacjach technicznych: ISO/TS 12901-1:2012 Nanotechnologies – Occupa...
4,4’- Isopropylidenediphenol – inhalable fraction. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
4,4’- Isopropylidenediphenol (bisphenol A) is a white solid present in the form of crystals or flakes. It is used mostly in the production of epoxy resins (appr. 95% of its consumption). It is also used in the polycarbon...