Czas utracony - czas odzyskany - czas osobny. Szkic o pisarstwie Róży Ostrowskiej
Journal Title: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio FF Philologiae - Year 2018, Vol 0, Issue 2
Abstract
Celem niniejszego artykułu jest interpretacja dwu powieści Róży Ostrowskiej (1926–1975). Wyspa (1960) i nieukończony, wydany pośmiertnie Mój czas osobny (1977) zajmują ważne miejsce w polskiej literaturze lat 50. i 60. XX wieku. Akcja tych powieści rozgrywa się w dwóch czasoprzestrzeniach – współcześnie na Kaszubach i w przeszłości na Wileńszczyźnie. Dla pisarki są to znaczące „miejsca autobiograficzne”. W budowie fabuły i kreacji bohaterów Ostrowska wykorzystała własne doświadczenia życiowe, które stają się pretekstem do podjęcia ważnych zagadnień dotyczących ludzkiej egzystencji (życia, przemijania, miłości, śmierci) i tożsamości. Pisarstwo to bazuje zatem na autobiografzmie i autofkcji. W omawiane powieści wpisana jest filozofia człowieczeństwa. Za podstawowy klucz do odczytania obydwu utworów należy uznać czas – osobniczy, interioryzowany, „osobny”, związany z ludzką egzystencją i funkcjonowaniem pamięci. Sposób działania czasu w tych utworach pozwolił pisarce na wprowadzenie w struktury powieści mitów – miejsca i osobniczego. Analiza prowadzi do ciekawych wniosków. Przede wszystkim: proza Ostrowskiej okazuje się oryginalną kombinacją autobiografii (a raczej autofikcji) z mitologią, której efektem jest nie tyle uwznioślenie przeszłości czy teraźniejszości, ile kreacja „nekronarracji” podejmowanej jakby z perspektywy pośmiertnej. A zatem Wyspa i Mój czas osobny to nie powieści polityczne, obyczajowe czy psychologiczne, tylko mityczne.
Authors and Affiliations
Maria Jolanta Olszewska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP501005
- DOI 10.17951/ff.2018.36.2.31-43
- Views 44
- Downloads 0
Glosa do orfeistów (na marginesie wiersza Rośliny Kazimierza Wierzyńskiego)
Artykuł został poświęcony interpretacji wiersza Kazimierza Wierzyńskiego (1894–1969) pt. Rośliny z tomu Korzec maku (1951). Autor starał się ukazać inny sposób wykorzystania przez poetę mitu orfickiego niż te dotychczas...
Meet the Mountbattens in communist Britain: reacting to the provocative ideas conveyed in The Queen and I by Sue Townsend
Artykuł stanowi analizę badania, które przeprowadziłem w celu zdobycia materiału potrzebnego do przygotowania mojej pracy licencjackiej. Istotą badania było porównanie reakcji Brytyjczyków i Polaków na kontrowersyjne wąt...
Fizjonomiczne ślady w epoce pozytywizmu na przykładzie "Dziwadeł" J. I. Kraszewskiego
Artykuł skupia się na zagadnieniu fizjonomiki w literaturze polskiej XIX wieku. Przedstawiono krótki zarys historii fizjonomiki. Zaprezentowano najważniejszych badaczy tej dziedziny, m.in. Giambattistę Della Portę i Joha...
Mesjanizm Stanisława Przybyszewskiego
Artykuł przedstawia drogę Stanisława Przybyszewskiego, uważanego powszechnie za dekadenta, do idei mesjanistycznej. Autor tekstu, na podstawie teorii pięciu światopoglądów stworzonej przez Michała Łuczewskiego, przedstaw...
Co śmieszy dorosłych w kontaktach językowych z dziećmi?
W prezentowanych przykładach niezwykłość dziecięcych wypowiedzi polega na pomieszaniu tego, co wynika z niedosłyszenia, z tym, co dziecko zna od podstaw, na swoistej „chytrości” i sądzeniu, że inny (słuchacz/odbiorca) ni...