Czy „edukacja kulturalna” to kategoria przeterminowana?
Journal Title: Edukacja Dorosłych - Year 2018, Vol 78, Issue 1
Abstract
Artykuł jest głosem w dyskusji nad aktualnością terminu „edukacja kulturalna” i koncepcji działań edukacyjnych, które się nią posługują. Autorka odnosi się do tezy głoszonej przez część badaczy i praktyków, że edukacja kulturalna jest „kategorią przeterminowaną”. W początkowej części artykułu prezentuje stanowisko krytyków edukacji kulturalnej, którzy zarzucają jej, że opiera się ona na tradycyjnej, wartościującej definicji kultury. Krytycy wskazują także, że zadania edukacji kulturalnej są nieadekwatne wobec potrzeb współczesnego demokratycznego społeczeństwa, ponieważ ujmowane są wąsko – dotyczą głównie przygotowania do odbioru kultury w wąskim rozumieniu (przeważnie jako kultury artystycznej). Kolejny zarzut wobec „edukacji kulturalnej” odnosi się do jej genezy. Krytycy uważają, iż narodziła się ona w latach 40. XX wieku, a więc w całkowicie odmiennych realiach społeczno-kulturowych i politycznych, co sprawia, że stała się ona dziś anachroniczna. W kolejnej części artykułu autorka stara się pokazać, iż zarzuty te nie są w pełni słuszne i uzasadnione. Według niej nie jest bowiem prawdą, że wszystkie koncepcje posługujące się terminem „edukacja kulturalna” opierają się na wąskim, wartościującym rozumieniu kultury oraz że zadania zredukowane są w nich jedynie do przygotowania ludzi do odbioru kultury. Większość koncepcji edukacji kulturalnej zakłada bowiem przygotowanie człowieka do samodzielnego, twórczego i aktywnego funkcjonowania w rzeczywistości społeczno-kulturowej. Ponadto autorka nie zgadza się z poglądem, iż edukacja kulturalna jest przeterminowana”, gdyż narodziła się w Polsce w latach 40. XX wieku. Twierdzi ona, że termin ten został użyty w polskiej literaturze naukowej pierwszy raz w latach 80. XX wieku i od tego momentu zaczęły rozwijać się koncepcje edukacji kulturalnej. Na zakończenie autorka wskazuje, że nie jest wskazane odrzucanie terminu edukacji kulturalnej oraz związanego z nim podejścia edukacyjnego. Podkreśla ona, że różnorodność pojmowania edukacji kulturalnej jest wartością zgodną z realiami demokratycznego i pluralistycznego społeczeństwa, gdzie odmienne podejścia mogą i powinny współistnieć.
Authors and Affiliations
Sylwia Słowińska
Autokreacja jako sposób budowania własnej dorosłości przez studentów
Przemiany społeczno-kulturowe ukazują wydłużanie się okresu młodości i odraczania zadań dorosłości, co prowadzi do wyłonienia nowego okresu rozwoju zwanego wschodzącą dorosłością. Proces stawania się dorosłym nabiera w p...
Doświadczenie starości - rozważania wokół pojęć i zjawisk (nie)oczywistych
Artykuł poświęcony został rozważaniom o starości i doświadczeniu, rozumianym jako kategorie opisu, ale i zjawiska, cechujące się w dużej mierze oczywistością, głównie z powodu swojej powszechności. Autorka wyjaśnia i opi...
Piloci mają swoje czarne skrzynki. A andragodzy?
Ważnym elementem pracy z uczniami dorosłymi jest kształtowanie kompetencji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie podlegającym nieustannym przemianom. Znacząca zatem staje się konieczność refleksji s...
Codzienność jako przestrzeń doświadczania dorosłości i zdobywania wiedzy
Artykuł porusza kwestię codzienności jako przestrzeni doświadczania dorosłości. Jego celem jest zwrócenie uwagi na doniosłą rolę, jaką codzienność może stanowić w nieformalnej edukacji dorosłych. Za punkt odniesienia w n...
Doświadczenie mobilności w programie Erasmus a szanse na rynku pracy. Przegląd międzynarodowych raportów
Celem artykułu jest analiza europejskich wyników badań prowadzonych wśród studentów i absolwentów posiadających doświadczenie mobilności w programie Erasmus, w kontekście dostosowania zawodowego oraz kształtowania kompet...