Czym są epistemiczne układy odniesienia?
Journal Title: Filozoficzne Aspekty Genezy - Year 2017, Vol 14, Issue
Abstract
Niniejszy artykuł wyjaśnia, dlaczego omawiane do tej pory epistemiczne układy odniesienia nigdy nie pełniły roli kryterium demarkacji. Wyjaśnia się tam również, dlaczego epistemiczne układy odniesienia — mimo tego, że są jedynie warunkami koniecznymi naukowości — pełnią w nauce tak istotną rolę. Historia filozofii nauki pokazuje, że sformułowano wiele koniecznych warunków naukowości. Pojawia się zatem pytanie o to, czy epistemiczne układy odniesienia pod jakimiś istotnymi względami różnią się od innych warunków koniecznych. Aby odpowiedzieć na to pytanie, wprowadzono dwie dystynkcje: mocne i słabe oraz materialne i formalne warunki sine qua non. W artykule zastanawiano się również nad sensownością oddzielania epistemicznych układów odniesienia od programów badawczych i paradygmatów. Na pierwszy rzut oka epistemiczne układy odniesienia mogą być składnikami Popperowskich metafizycznych programów badawczych i twardych rdzeni Lakatosowskich programów badawczych, pełniąc w tych ostatnich rolę mocnych zasad heurystycznych, kierujących badaniami naukowymi. Można też próbować umieszczać je w Kuhnowskich macierzach dyscyplinarnych, gdzie mogą funkcjonować jako składniki wartości lub modeli ontologicznych. Jednak najlepszymi kandydatami na nośniki epistemicznych układów odniesienia są Feyerabendowskie interpretacje naturalne i Lakatosowskie podstawowe sądy wartościujące.
Authors and Affiliations
Krzysztof J. Kilian
Czy darwinizm ma ateistyczny charakter? Analiza przekonań i czynów Karola Darwina
W dziewiętnastym wieku Karol Darwin ogłosił teorię ewolucji drogą doboru naturalnego. Jego celem było wykazanie, że przyroda ożywiona nie jest skutkiem boskiej interwencji, lecz rezultatem działania ślepych procesów natu...
Nieredukowalna sprzeczność
Niniejszy artykuł jest rozdziałem książki Marka Perakha, Unintelligent Design. W rozdziale tym krytykuje on Michaela Behe’ego koncepcję nieredukowalnej złożoności. Perakh argumentuje, że nieredukowalna złożoność jakiego...
Argumenty przeciwko naturalizmowi jako epistemicznemu układowi odniesienia
Artykuł bada ważniejsze argumenty przeciwko naturalizmowi metodologicznemu. Argumenty te mają stanowić podstawę do uzasadnienia następujących tez. Naturalizm metodologiczny: źle wpływa na rozwój wiedzy; utrudnia współzaw...
So You Think You Are a Darwinian?
Most educated people nowadays, I believe, think of themselves as Darwinians. If they do, however, it can only be from ignorance: from not knowing enough about what Darwinism says. For Darwinism says many things, especial...
Naturalism in the Natural Sciences: A Christian Perspective
Author argues for the thesis that – contrary to the opinion of thinkers holding a materialistic worldview – some kind of naturalism in natural science is compatible with Christian faith. It is methodological naturalism w...