Czynniki determinujące zróżnicowanie inwolucji późnovistuliańskich w północno-zachodniej części regionu łódzkiego
Journal Title: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica - Year 2016, Vol 15, Issue
Abstract
Inwolucje obserwowane w osadach czwartorzędowych najczęściej wiązane są z warunkami peryglacjalnymi, pomimo że takie warunki nie są konieczne do rozwoju inwolucji, a ich powstanie najczęściej tłumaczone jest wytworzeniem się układów niestatecznego warstwowania gęstościowego czy działania ciśnienia kriostatycznego lub kriohydrostatycznego. W artykule poddano analizie struktury deformacyjne, jakie utworzyły się w spągu serii organiczno-mineralnej, datowanej na koniec allerödu i młodszy dryas. Wydzielono kilka typów struktur o odmiennych cechach morfologicznych, pogrupowanych jako inwolucje powstałe na skutek przemieszczenia materiału ku dołowi, inwolucje utworzone poprzez przemieszczenie materiału ku górze oraz struktury fałdowe i nieregularne. Przyczyną zróżnicowania inwolucji powstałych w osadach o takich samych cechach strukturalno-teksturalnych oraz tego samego wieku są czynniki "ekstralokalne", do których należą: niewyrównana powierzchnia graniczna między strukturami, niejednorodność litologiczna jednej z warstw biorących udział w deformacjach, zmienna miąższość górnej warstwy oraz zróżnicowany współczynnik lepkości kinematycznej warstw zdeformowanych. Involutions which were observed in Quaternary deposits were usually interpreted as periglacial and their development have been explained as result of formation of reversed density gradient systems, cryostatic pressure or cryohydrostatic pressure. However, it is obvious that periglacial environment is not required to involution formation. In the article deformational structures developed in the bottom of the organic-mineral series were analysed. The organic-mineral series was dated at the end of Alleröd and the Younger Dryas. It was possible to distinguish a few types of involutions on the base of different morphological features deformations which formed as a result of deformation impulse acting downwards, upward deformations and structures fold-like and irregular. The differences in pattern of structures are consequence of "extra-local" agents as: uneven boundary surface, lithological heterogeneity of sedimentary series involved in deformations, different thickness of the top series involved into deformations, and different ratio of kinematic viscosities of series involved in deformations.
Authors and Affiliations
Joanna Petera-Zganiacz
Badania geoarcheologiczne pokrywy stokowej na stanowisku archeologicznym Szynkielew 11, gm. Pabianice
Artykuł prezentuje wyniki multidyscyplinarnych badań neoholoceńskicj pokrywy stokowej odkrytej w zlewni Neru w Polsce Środkowej. Badania z zakresu archeologii środowiskowej zrealizowane zostały w ramach prac archeologicz...
Atrakcyjność wizualna krajobrazu doliny Mrogi i jej sąsiedztwa w gminie Dmosin
Głównym celem artykułu była ocena atrakcyjności wizualnej krajobrazu fragmentu doliny Mrogi wraz z jej najbliższym sąsiedztwem w granicach administracyjnych gminy Dmosin. Oceny tej dokonano przy zastosowaniu metody fotog...
Circulation epochs based on the Vangengeim-Girs large scale patterns (1891–2010)
This paper presents the results of an investigation of the variability in macro-circulation forms at the mid-tropospheric level distinguished in the Vangengeim-Girs (V-G) classification. The annual frequencies of circula...
Położenie małych miast na tle środowiska przyrodniczego dna pradoliny warszawsko-berlińskiej
Pradolina warszawsko-berlińska jest ważnym elementem w krajobrazie Polski Środkowej. Forma ta ma złożoną budowę geologiczną i mozaikowy układ siedlisk. Dno pradoliny jest szerokie (1,2–5 km) i zbudowane z dwóch powierzch...
Ocena przydatności archiwalnych materiałów kartograficznych dla analiz paleopowierzchni wykonywanych w technikach GIS na obszarze Polski Środkowej
Podczas badań paleogeograficznych często istnieje potrzeba odwołania się do opracowań kartograficznych wydanych w formie drukowanej. Aby je wprowadzić do Systemów Informacji Geograficznej (GIS) należy dokonać ich oceny i...