Czynniki emocjonalne w sterowaniu ruchami u człowieka
Journal Title: Antropomotoryka. Journal of Kinesiology and Exercise Sciences - Year 2009, Vol 19, Issue 47
Abstract
W 1947 roku wybitny rosyjski uczony N.A. Bernstein (1896–1966) przedstawił teorię pięciopoziomowego wzorca budowy ruchów u człowieka. Podkreślał głównie czynniki neurofizjologiczne i anatomiczne, a w mniejszym nieco stopniu również psychologiczne. Niestety, jego najbardziej poglądowe dzieło przedstawiające tę teorię (O lowkosti i jejo razwitii) zostało opublikowane po rosyjsku po raz pierwszy dopiero w 1991 roku, a jego angielskie tłumaczenie ukazało się dopiero w 1996 roku w znakomitym przekładzie M. Latasha. Teoria Bernsteina była w istocie systemowym ujęciem zagadnienia sterowania ruchami przez człowieka, choć pełny wykład teorii systemów został przedstawiony przez L. von Bertalanffy’ego dopiero w 1968 roku (w dwa lata po śmierci Bernsteina). Uzasadnione jest zatem zastosowanie podstawowych zasad współczesnej teorii systemów do teorii Bernsteina, uwzględniając również czynniki psychologiczne. Ogólnie, system ma strukturę warstwową, w której – według J.M. Morawskiego – głównymi zasadami są: zasada hierarchii warstw, zasada autonomii warstw i zasada zgodności skal. W sterowaniu ruchami przez człowieka czynniki natury uczuciowej odgrywają rolę wybiórczych „wzmacniaczy” odbieranej informacji (uwaga). Decydują zatem o hierarchii informacji, która jest przetwarzana rozumowo. Następnie, po wypracowaniu odpowiedzi, wybiórczo wzmacniają lub osłabiają jej wykonanie (rozwaga). Takie ujęcie umożliwia lepsze określenie różnych czynników uczuciowych oraz ich zróżnicowanie na każdym z poziomów w systemie Bernsteina.
Authors and Affiliations
Wacław Petryński, Josef Feigenberg
Keywords
Related Articles
- EP ID EP60557
- DOI -
- Views 77
- Downloads 0
Dynamical Systems Theory: A Relevant Framework for Performance-Oriented Sports Biomechanics Research
Dynamical systems theory has emerged as a viable framework for modeling athletic performance, owing to its emphasis on processes of coordination and control in human movement systems. Here we review literature on the per...
Współdziałanie i sprzeczność w przejawach zdolności motorycznych. Część I. Szybkość i wytrzymałość
W sporcie zdolności motoryczne mają decydujący wpływ na wyniki koordynacyjne, inaczej jest ze zdolnościami kondycyjnymi. U osób o wysokim przygotowaniu sprawnościowym odnotowuje się przypadki występowania sprzeczności m...
Strategie wykorzystania umiejętności współdziałania w kreowaniu sytuacji punktowych (pragmatyczne studium gry w piłkę siatkową)
[b]Cel pracy.[/b] Identyfikacja strategii wykorzystywania umiejętności współdziałania dwóch lub trzech graczy w kreowaniu sytuacji punktowych w grze w piłkę siatkową przez zespoły prezentujące wysoką efektywność sportową...
The personality of highly trained athletes in view of the big five model
Study aim. The aim of the study was to examine the basic personality traits of athletes practicing sports disciplines of a different type of physical effort and training (high-speed, endurance and mixed) at a master leve...
Functional and morphologic asymmetry of upper limb among women after mastectomy
[b]Aim of the work[/b]. Estimate of morphologic and functional asymmetry appearance of upper limbs among women after mastectomy due to breast cancer.[b]Material and method[/b]. Research, conducted on 104 women associated...