DROGA SAMURAJA
Journal Title: The Polish Journal of Aesthetics - Year 2013, Vol 2, Issue 29
Abstract
W niniejszym artykule będzie analizowany fenomen kultury popularnej i jej recepcja zarówno w wąskim, jak i szerokim sensie. Kultura popularna, jak pokazała jej badaczka Jocke Hermes, sięgając często po proste środki przekazu oraz opierając się na uproszczonej stylistyce, potrafi tłumaczyć rzeczywistość i zmieniać podejście do świata jej odbiorców. Film stanowi szczególny aspekt kultury popularnej. Ghost Dog. Droga samuraja Jima Jarmuscha stanowi dość szczególny przypadek. Z jednej strony pokazuje w zestetyzowany sposób przemoc i walkę, z drugiej jednakże pokazuje, jak kultura dokonuje recepcji innych kultur. W niniejszym artykule chciałam się skupić zwłaszcza na tym drugim aspekcie. Opowieść o Afroamerykaninie, który żyje zgodnie z kodeksem samuraja, odtwarzając wiernie opisaną w podręczniku postawę, przyjmując coraz mocniej mentalność „Wschodu”, staje się doskonałą ilustracją oddziaływania kulturowego oraz wzajemnego splotu kultur. Człowiek przedstawiony przez Jarmuscha, opierając się na podręczniku Droga Samuraja, sam wybiera swe wzorce kulturowe, czerpiąc z możliwości, jakie daje mu otwarta współczesna forma multikulturowości. Równocześnie jest w swoim działaniu autentyczny oraz niemalże pierwotny. Zachowując wierność swemu panu, jak i cnotom samuraja, powraca w świat tradycji kultury japońskiej. Fakt bycia Afroamerykaninem, człowiekiem o korzeniach zarówno afrykańskich, jak i kultury Zachodu (mieszka, urodził się i wychował w Stanach Zjednoczonych), zostaje potraktowany jako równoległy. Pełnia rozwoju egzystencjalnego następuje przez zetknięcie z inną kulturą i jej wartościami. Istotą opowieści są gangsterskie porachunki, zatem walka i jej kanony zostają skontrastowane z kulturowymi wymogami. Fakt, iż Jarmusch opiera się na przemocy i poprzez nią pokazuje warunkowanie kulturowe, może mieć swą podwójną wartość. Z jednej strony skontrastowanie współczesnej agresji ludzi Zachodu (prostej, opartej jedynie na przemocy fizycznej) z kodeksem samuraja (każącym nie tylko przestrzegać ustalonych cnót, ale również zapanować nad sobą) może ukazać relacje kultury Wschodu i Zachodu. Z drugiej strony sztuka walki jako sztuka zapanowania nad sobą samym staje się drogą, której realizacja pozawala na uchwycenie autentyczności swego życia, jak w przypadku głównego bohatera filmu Jarmuscha.
Authors and Affiliations
Joanna Hańderek
MUZYKA Z POLSKIEJ KSIĘGARNI
recenzja książek
TYM RAZEM POŚWIĘCIMY WŁASNY KOŚCIÓŁ. SACRUM W SZTUCE MŁODYCH ARTYSTÓW
Głównym problemem tekstu Pawła Możdżyńskiego jest obecność sacrum w sztuce młodych polskich artystów. Pierwsza część artykułu jest ukierunkowana na kwestie metodologiczne i wprowadzenie pojęć sacrum, numinosum, transgres...
Estetyka i wieczny powrót – o niektórych możliwościach odczytania Fryderyka Nietzschego
Czy koncepcja, która wyszła spod pióra Fryderyka Nietzschego, rzeczywiście była wyrazem jego stanowiska? Czy twórczość oraz biografia samego filozofa nasuwają jednoznaczną odpowiedź? Jeśli tak, to czy był on w stanie zdo...
Międzynarodowa konferencja Witkacy 2014: Co jeszcze jest do odkrycia? Słupsk, Muzeum Pomorza Środkowego, 17–20 września 2014 roku
sprawozdanie z konferencji
FETYSZYZM W KONTEKŚCIE NOWOCZESNOŚCI
RECENZJA KSIĄŻKI: Hartmut Böhme, Fetyszyzm i kultura. Inna teoria nowoczesności, tłum M. Falkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.