Farabi’nin Medeniyet Tasavvuru ve Kurucu Metni Olarak -İhsâu’l-Ulum- Adlı Eserinin Tahlili
Journal Title: Marife Dini Araştırmalar Dergisi - Year 2015, Vol 15, Issue 2
Abstract
Farabi, İslam felsefesinin Meşşai (peripatetic) akımının kurucu âlimidir. İslamiyet’in o dönemdeki önemli kültür ve medeniyetlerle yüzleşmesi ve kendine özgü bir bilgi-bilim tasavvuru kurgulaması, ilimler tasnifi yapması onun Muallim-i Sani olarak nitelendirilmesine neden olmuştur. Bu makalede Farabi’nin İhsâu’l-Ulûm/İlimlerin Sayımı eserini medeniyet tasavvurunun kurucu metni olarak inceleceğiz. Çünkü "Felsefeye Giriş" kitabı olarak da değerlendirebileceğimiz bu eserinde Farabi dilin yapısı ve felsefesi ile analizine başlar ve bir nevi "düşüncenin grameri"ni ortaya koyar. Farabi’nin Tanrı-Evren ve İnsan kurgusu analiz edildiğinde, birey, toplum ve devlet ilişkilerinin nasıl olması gerektiği ve erdemli bir toplumun olabilirliği hususu ortaya çıkar. Medeni İlimler bağlamında hukuk, siyaset ve ahlak ilişkisini ele alıp, bunun ilahiyat ile irtibatını kurması Farabi’nin medeniyet tasavvurunun metafiziksel temellerini ortaya koymaktadır. Farabi’nin bu bağlamda daha anlaşılır olması, günümüz toplumsal ve siyasal tartışmalarına olası çözüm önerileri üretilmesine de katkı sağlayacaktır. Örneğin günümüzde tartışılan başkanlık sistemi, Farabi’nin devlet tasavvurunda başkanlık mı yarı başkanlık sistemi mi önerdiği ve günümüz parlamenter sistem açısından Farabi’nin siyasal sistem arayışlarına göndermeler yapılacaktır. Aynı zamanda güncel bireysel ve toplumsal soru(n)lara, İslam Felsefesinin teşekkülünde önemli etkisi olan âlimimiz ve eserinden mülhem okumalarla çözüm önerilerinin arttırılmasının sağlanması hedeflenmektedir.
Authors and Affiliations
Mevlüt Uyanık, Aygün Akyol
Keywords
Related Articles
- EP ID EP601806
- DOI 10.33420/marife.437077
- Views 254
- Downloads 0
Taberî’nin Kıraatlere Bakışı
Kıraatlerin bir uzmanlık alanı olarak ele alınması hicri ilk asrın sonlarına denk gelmektedir. Bu tarihten itibaren Osman Mushaflarına bağlı olarak kıraatleri inceleyip tasnif eden önemli birçok çalışma yapılmıştır. Bu k...
Hz. Peygamber’in Hicret Yolunda Ümmü Ma’bed’e Uğramasıyla İlgili Rivâyet ve Davet Metodu Açısından Analizi
Yüce Allah, Hz. Muhammed’i insanlara örnek olarak gönderdi. Onun söz ve davranışlarında, bizler için güzel örnekler bulunmaktadır. Hz. Muhammed, bir peygamber olarak, Yüce Allah’ın mesajlarını insanlara öğretirken birçok...
Müslim’in Ehl-i Bid’at Râvilerden Rivayet ile İlgili Durumu
İmam Müslim (ö. 261/875), el-Câmi’u’s-sahîh adlı eseri ile hocası Buhârî gibi tanınmış bir âlim olmakla birlikte onun ricâl alanında da eserlerinin olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda Müslim’in söz konusu edilen eseri dışı...
İmam Hatip Okullarının Niteliği, Problemleri ve Çözüm Önerileri Çalıştayı, 13-14 Mayıs 2017, Balıkesir
An Intellectual Contribution to the Hadith Education in the Ottoman Period Madrasahs: Commentary and Gloss Writing
Basic Islamic Sciences is taught as ulûm al-aliyah in the education of the madrasah. Based on the law the foundation and some other evidence it was determined which works were used as resources in the education of these...