Fulerenol - właściwości i zastosowanie w naukach biomedycznych
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2013, Vol 67, Issue 0
Abstract
Fulerenole, będące rozpuszczalnymi w wodzie, hydroksylowanymi pochodnymi fulerenów stały się w ostatnich latach obiektem licznych badań nad możliwością zastosowania ich w naukach biomedycznych. Dzięki hydrofilowym właściwościom oraz zdolności eliminowania wolnych rodników, związki te mogą w przyszłości stanowić poważną alternatywę dla obecnie stosowanych metod farmakologicznych w chemioterapii, w terapii chorób neurodegeneracyjnych czy w radiobiologii. W zależności od zastosowanego układu badawczego fulerenole mogą również działać jak prooksydanty. Dualistyczny charakter działania fulerenoli może w przyszłości być wykorzystany jako czynnik o działaniu cytotoksycznym wobec komórek nowotworowych lub ochronnym wobec komórek prawidłowych. Ze względu na kapsułkową budowę fulerenoli, dostrzega się również możliwość ich zastosowania w diagnostyce medycznej do przenoszenia związków kontrastujących czy też do transportu leków. Podczas projektowania układów doświadczalnych, mających na celu zbadanie efektów promieniowania w połączeniu z pochodnymi fulerenów rozpuszczalnych w wodzie, należy uwzględniać możliwość wystąpienia „efektu stężeniowego”, który w znaczny sposób przyczynia się do uzyskania jednego z dwóch efektów: ochronnego lub toksycznego. Podobnie dzieje się w przypadku zastosowania tych związków jako potencjalnych neuroprotektorów. Fulerenol może bowiem chronić neurony pewnych obszarów mózgu, ale w określonych dawkach może także indukować śmierć komórkową. Olbrzymi postęp w dziedzinie nanotechnologii nie tylko skłania naukowców do poszukiwania nowych zastosowań nanozwiązków, takich jak fulerenole, ale stawia również pytanie o ich szkodliwość na środowisko naturalne. Rosnące wykorzystanie trudno degradowalnych materiałów fulerenowych zwiększa prawdopodobieństwo przypadkowego uwolnienia tychże związków do systemów naturalnych i ich bioakumulacji. Mimo przekonujących przesłanek na temat potencjalnych możliwości zastosowania fulerenoli w biomedycynie, wciąż dysponujemy zbyt małą wiedzą na temat mechanizmu działania tych cząsteczek oraz ewentualnych działań niepożądanych.
Authors and Affiliations
Jacek Grębowski, Paulina Kaźmierska, Anita Krokosz
Keywords
Related Articles
- EP ID EP67022
- DOI -
- Views 149
- Downloads 0
Aktywność N-acetylo-β-D-heksozoaminidazy i jej izoenzymów A i B w nowotworach
Wczesne wykrycie choroby nowotworowej sprawia problemy nie tylko w Polsce, lecz i na całym świecie, dlatego wielu badaczy poszukuje ciągle swoistych i czułych markerów dla wczesnego rozpoznania określonego nowotworu. Pe...
Znaczenie aneksyny V w chorobach nerek
Aneksyna V (An V) jest białkiem należącym do rodziny białek cytoplazmatycznych wiążących wapń, znajdującym się w wielu tkankach organizmu, m.in w komórkach kanalików dystalnych oraz nabłonka kłębuszków nerkowych. Dotychc...
Długotrwałe spożywanie oleju rybnego może chronić mózg przed zmianami neurodegeneracyjnymi związanymi z wiekiem
Molecular diagnostics of periodontitis
The microorganisms that form dental plaque are the main cause of periodontitis. Their identification and the understanding of the complex relationships and interactions that involve these microorganisms, environmental fa...
Hypomelanoses transmitted from generation to generation
Inherited diseases of pigmentation were among the first traits studied in humans because of their easy recognition. This article presents selected hypopigmentary disorders, which can be divided into hypomelanocytoses and...