Geomorfologiczny zapis transformacji den dolin rzek wyżynnych w warunkach różnicowanego natężenia erozji wąwozowej na przykładzie roztoczańskiej doliny Wieprza
Journal Title: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio B - Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia - Year 2014, Vol 0, Issue 1
Abstract
W artykule przedstawiono transformacje dna roztoczańskiego odcinka doliny Wieprza, determinowane czynnikami naturalnymi oraz antropogenicznymi, które miały miejsce w ciągu kilku ostatnich tysiącleci. W rekonstrukcji rozwoju wykorzystano metody fotointerpretacyjne i kartowanie geomorfologiczno-geologiczne. Datowanie wieku pobranych prób osadów organogenicznych (torfy, namuły torfiaste) pozwoliło na odniesienie rejestrowanych zdarzeń do okresów zróżnicowanej antropopresji na obszarze zlewni i jej skutków. Okresy zróżnicowanej antropopresji skutkowały intensywnymi przekształcaniami form dna i zboczy doliny, odzwierciedlonymi zróżnicowaniem osadów powodziowych w profilu pionowym. Ich miąższość i litologia stanowi czytelny zapis transformacji pod wpływem czynników naturalnych – np. okresowego uwilgotnienia klimatu oraz antropogenicznych – np. intensywności oraz sposobu zagospodarowania dna i zboczy doliny. Starsze poziomy stożków napływowych odpowiadają okresom intensywnej deforestacji obszaru zlewni, zaś młodsze – zmianom sposobu zagospodarowania i wprowadzaniem upraw okopowych. Zmiany w litologii osadów równi zalewowej świadczą o okresowym uaktywnianiu procesów erozyjnych warunkowanych czynnikami naturalnymi (klimat), ale uruchomionych w wyniku zmian w sposobie i strukturze użytkowania. Z kolei obniżenie antropopresji w środowisku dolinnym na obszarze dorzecza skutkuje szybką renaturyzacją środowiska zlewni den dolinnych.
Authors and Affiliations
Waldemar Kociuba
Keywords
Related Articles
- EP ID EP168318
- DOI 10.17951/b.2014.69.1.93
- Views 21
- Downloads 0
Geocaching w Roztoczańskim Parku Narodowym
Geocaching is a type of a field game, which consists in finding caches (Eng. cache) placed earlier in the area. Participants of the game find the approximate location of a hidden “treasure”, basing on geographic coordina...
Funkcjonowanie osadników i zbiorników przepływowych w warunkach zlewni miejskiej i podmiejskiej (Sokołówka i Dzierżązna)
The presence of small artificial water reservoirs is typical of the landscape of small agricultural catchments. The old mill dammings are used today mostly for recreation and fish farming. Moreover, they are a very impor...
Sezonowa zmienność zasobów wód podziemnych o zwierciadle swobodnym w zlewni Pilicy
The paper attempts to identify seasonal variability of groundwater table in the Pilica catchment. Procedure created by Ch. G. Markham was used. It allows to compare results with analogical characteristics of other aquife...
VIII Warsztaty Młodych Geomorfologów 3–5 czerwca 2013, Lublin – sprawozdanie z warsztatów
Brak
Synoptyczne uwarunkowania napływu mas powietrza polarnego nad Lubelszczyznę
Celem opracowania jest charakterystyka częstości i uwarunkowań synoptycznych napływu mas powietrza polarnego nad obszar Lubelszczyzny. Ich występowanie w ujęciu regionalnym określono dla godziny 12 UTC na podstawie dolny...