HALİDE EDİB ADIVAR'IN ROMANLARINDA SOSYAL BİR MESELE OLARAK DİN / İSLAM RELIGION / ISLAM AS A SOCIAL ISSUE IN HALİDE EDİP ADIVAR’S NOVELS ИСЛАМ /РЕЛИГИЯ КАК СОЦИАЛЬНЫЙ ВОПРОС В РОМАНАХ ХАЛИДЕ ЭДИБ АДЫВАРА
Journal Title: Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi - Year 2017, Vol 36, Issue 36
Abstract
Bu çalışmada Halide Edib Adıvar (1882-1964)'ın romanlarında nasıl bir “din” anlayışı ortaya koyduğu veya toplumsal ve kültürel hayat içinde “din”e karşı nasıl bir yaklaşım içinde bulunduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bilindiği gibi Türk toplumu, Tanzimat (1939)’tan sonra hemen her alanda Batılılaşma çabası içine girmiş ve bu durum günümüze kadar da devam etmiştir. Bu süreç içerisinde bütün Avrupaîleşme ve modernleşme çabaları maddî ve manevî pek çok değişikliği ve tartışmaları beraberinde getirmiştir. Başta aydın kesim olmak üzere, toplumun hemen her tabakasında Doğu ile Batı'nın değerler dünyası çatışmalara sebep olmuştur. Bu çatışmaların odağı daima din-modernizm çatışması olduğu bilinen bir gerçektir. Özellikle Tanzimat'la birlikte genel olarak Batılılaşma serüvenimiz üzerine düşünen ve yazan aydınlar, modernleşme ihtiyacı ile dinî kural ve kurumlar karşısında nasıl bir tutum içinde olunması gerektiğine dair farklı yaklaşımlar ve fikirler içinde olmuşlardır. Bu süreç içinde ortaya konulan birçok edebî eserin ana teminin “Doğu – Batı” çatışması olduğu malumdur. Bir aydın ve sanatçı olarak Halide Edib Adıvar da II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde çeşitli ideolojik, toplumsal, kültürel değişim ve tartışmaların içinde eserleriyle yer alan sanatçılardandır. Halide Edib'in romanlarında, Batılılaşan ve sürekli değişen Türk toplumunda “din” millî kimliği oluşturan ve koruyan önemli bir işleve sahiptir. Ancak bu din anlayışı, her insanı kucaklayan, laik, sevgiye ve akla dayanan yönleriyle “heterodoks” anlayışa yakın duran özgün bir yorum olarak karşımıza çıkar. In this study, we try to find out that what kind of understanding and approach towards “religion” Halide Edib Adıvar (1882-1964) put forward in her novels. As known, with the Rescript of Gülhane, Turkish society went into the effort of westernization in almost all areas of life and this effort has continued until today. In this process, all attempts for westernization and modernization brought about many changes and discussions, both material and spiritual. The values of the East and the West have caused conflicts in almost every segment of the society, especially among the intellectuals. The core of these conflicts is always known to be a conflict between religion and modernism. Intellectuals who think and write about our westernization process in general, especially with the Rescript of Gülhane, have come up with different approaches and ideas about the need for modernization and the attitude towards religious rules and institutions. It is well known that the main theme of many literary works produced in this process is the “East-West” conflict. As an intellectual and artist Halide Edib Adıvar is among the ones who are involved in various ideological, social, cultural changes and discussions during the Second Constitutional Period and Republican Period. In Halide Edib’s novels, “religion” has an important role in forming and preserving our national identity in the period of westernization and constant change of Turkish society. However, this understanding of religion comes out as a unique interpretation that is close to the “heterodox” understanding with its secular, loving, and reasoning orientations embracing every human being. В статье попытались установить как воспринимается обшеством релингия и как относится оно к нему по романам Халиде Эдиб Адывар (1882- 1964). Как известно, турецкое общество после Танзимата (1839) почти во всех сферах своей жизни начал европеизацию и этот процесс продолжается по сей день. Этот процесс привлёк за собой очень много перемен в материальной и духовной жизни общества и обсуждения. Во главе с с интеллигенцией во всех слоях общества начались конфликты по поводу западных и восточных ценностей. Оно стало фокусроватся на конфликт между религией и млдернизмом. Наряду с танзиматом турецкие деятели, которые думали и писали о насаждении в нашем обществе западных норм и идеалов, высказывали своё мнение о нуждах в модернизации и в процессе этого о позициях религиозных правил и институтов. Известно, что основной темой многих литературных произведений, созданных в теченнии этого процесса, является противостояние между востоком и Западом. Халиде Эдиб Адывар, как интеллектуал и исскуствовед эпохи второй конституции и республиканского периода, своими произведениями участвовал в различных идеологических, социальных, культурных изменениях и дискуссиях. Вроманах Халиде Эдиба, постоянно меняющемся и стоящем на пути насаждении западных норм и идеалов и турецком обществе, религия имеет важную функцию, которая составляет и защищает национальную идентичность. Однако, такое понимание религии является как уникальная интерпретация, близкая к «неортодоксальному» пониманию с его светскими, любящими и рассудительными ориентациями, охватывающий каждого индивида.
Authors and Affiliations
Ramis KARABULUT
Keywords
Related Articles
- EP ID EP278148
- DOI 10.17498/kdeniz.349163
- Views 42
- Downloads 0
ÖRGÜT BAŞARISIZLIĞININ NEDENLERİNDEN BİRİ: MOBBİNG ONE OF THE REASONS FOR THE FAILURE OF THE ORGANIZATION: MOBBING БЕЗУСПЕШНОСТЬ ОДНА ИЗ БАЗОВЫХ ПРИЧИН МОББИНГА
Özellikle işgücü sayısının yüksek olduğu örgütlerde, bağlılık, sadakat, vatandaşlık ve örgüt iklimini olumsuz etkileyen birçok olgu söz konusudur. Bunlarda birisi de mobbingtir. Mobbing 1980’li yıllardan sonra yoğun olar...
VIOLENCE PERCEPTIONS OF HIGH SCHOOL STUDENTS 'SCHOOL, FAMILY AND FRIENDS' ENVIRONMENTS IN THE CONTEXT OF VIOLENCE SOURCES (MALATYA SAMPLE)
The phenomenon of violence is a pressure focus that is constantly continuing in daily life and whose shapes are flexible. Children and some people try to communicate, draw attention and impose sanctions in this way. Desp...
İLKEL İNSAN VE DİKTATÖRLÜĞÜN KURULMASI: HAYVAN ÇİFTLİĞİ İLE KARANLIĞIN YÜREĞİ ROMANLARININ KARŞILAŞTIRMASI PRIMITIVE HUMAN AND THE CONSTRUCTION OF DICTATORHIP: COMPARISON OF ANIMAL FARM AND HEART OF DARKNESS ПЕРВОБЫТНЫЙ ЧЕЛОВЕК И ОБРАЗОВАНИЕ ДИКТАТОРСКОГО СТРОЯ: СРАВНЕНИЕ РОМАНОВ “ЖИВОТНОВЕДЧЕСКАЯ ФЕРМА” И “СЕРДЦЕ ТЬМЫ”
Dünyanın yaşadığı en önemli ve en geniş kapsamlı savaşlara, Stalin, Hitler, Mussolini gibi milyonlarca insanın öldürülmesi, soykırımlar, sürgünler gibi trajik ve insanlıkdışı uygulamaları ortaya koyan diktatörlerin ortay...
TOPLUM VE BİREY: YABANCILAŞMA ÜZERİNE KURAMSAL BİR TARTIŞMA COMMUNITY AND THE INDIVIDUAL: A THEORETICAL DISCUSSION ON ALIENATION ОБШЕСТВО И ЛИЧНОСТЬ: ТЕОРИТИЧЕСКАЯ ДИССКУСИЯ ПО ПОВОДУ ОТЧУЖДЕНИЯ
Günümüz dünyasındaki gelişmeleri, insan ve toplum kavramlarını göz önünde tutmaksızın açıklamak, yeni olguları / değerleri / kavramları anlamak açısından imkansızdır. İnsanın niteliği zamana, mekana ve değerlere sinerek...
GÜRCÜ KAYNAĞI KARTLİS ÇHOVREBA'DA ARDAHAN ADI VE ARDAHAN'LA İLGİLİ BİLGİLER THE NAME OF ARDAHAN AND SOME INFORMATION RELATED TO ARDAHAN IN KARTLIS ÇOVREBA, A GEORGİAN SOURCE ИНФОРМАЦИЯ О НАЗВАНИИ АРДАХАН И ИСТОРИЯ АРДАХАН В ГРУЗИНСКИХ ИСТОЧНИКАХ «КАРТЛИС ЦХОВРЕБА»
Türk tarihi hakkında başta Çin, Bizans, Arap, Fars, Ermeni kaynaklarında bulunan bilgiler araştırmacılar tarafından ortaya çıkarılmış olmasına rağmen yaklaşık bin yıl ilişki içinde olduğumuz Gürcü kaynakları yeterince ar...