Hanefî Usul Düşüncesinde Emrin Veya Me’mûr Bihin Kaydı Olarak Vakitler (Vakit Teorisinin Gelişimi Üzerine Bir İnceleme)
Journal Title: Marife Dini Araştırmalar Dergisi - Year 2019, Vol 19, Issue 1
Abstract
Vakit, insan hayatında yadsınamaz önemi haiz olan kavramlar arasında yer almaktadır. İslam dini de kimi ibadet ve sorumlulukları vakitle ilişkilendirmiştir. Konunun bu öneminden hareketle İslam hukukçuları da özelde ibadetlerin genelde ise tüm sorumlulukların vakitle irtibat ve ilişki yönü hususunda farklı yaklaşımlar ortaya koymuşlardır. Hanefî fıkıh usulü geleneği incelendiğinde Şâri‘in mükelleften yapmasını istediği şeyin veya mükellefe sorumluluk yükleyen hitabının, belirli bir vakitle sınırlandırılıp sınırlandırılmaması yönüyle bazı taksimler yapıldığı görülmektedir. Konuyla ilgili olarak genelde “geniş vakit”, “dar vakit” ve “müşkil vakit” şeklinde üçlü bir sınıflandırma söz konusudur. Bununla birlikte Hanefî usul âlimleri kendi usul anlayışlarının bir yansıması olarak farklı teoriler ortaya koymuşlar ve konunun anlaşılması için bazı katkılar yapmışlardır. Bu sayede mükellefin sorumluluk alanına giren hususların vakitle irtibat yönünün teorik arka planının sağlam bir şekilde kurgulanmasının amaçlandığı ifade edilebilir. Bu makalede Hanefî usulcülerinin emrin veya me’mûr bihin bir kaydı olması itibariyle vakit çeşitleri hakkındaki yaklaşımlarını ve bu yönüyle vakit teorisinin gelişimine yapmış oldukları katkıları incelemeye çalışacağız.
Authors and Affiliations
Mehmet Ümütli
Hudeybiye Seferi ve Hz. Ömer’in Bey‘atü’r-Rıdvan Ağacını Kestirme Meselesi Üzerine Bir Değerlendirme
İslam tarihinin dönüm noktalarından birisi ilk olarak hesapta olmayan bir antlaşma ile sona eren Hudeybiye seferidir. Başlangıçta çok sert bir tutum sergileyen Mekke müşriklerini antlaşmaya mecbur bırakan ve umre maksadı...
Nature of Existence and Preservation of Nature in the Context of Allah-Nature and Human Relations in Islamic Cosmology
Perhaps the most neglected and understudied subject in the history of Islamic thought is Islamic cosmology. The fact that the relationship between Allah, the nature of existence and nature, which reflects the universalit...
Dijitalleşme ve Din
Gutenberg galaksisi olarak tanımlanan iletişim teknolojisindeki gelişmeler, matbaanın icadından başlayarak insanlık tarihinde önemli değişim ve dönüşümlere sebep olmuştur. Modern çağı hazırlayan süreçlere eşlik eden matb...
Fâil-i Muhtâr Tanrı Anlayışını Ortaya Koymada Bir Argüman Olarak Cevher-Ârâz Teorisi: Cüveynî Örneği
Atomculuk nazariyesi âlemdeki birlik-çokluk problemine çözüm bulma sürecinde ortaya atılmış; ancak teori özellikle Antik Yunan’da âlemde bir müdahaleciyi gerektirmeyecek şekilde ortaya konmuş ve ilkeleri de buna göre vaz...
Poems of Sheikhzade Ahmet Ziyâ Efendi
Poems of Sheikhzade Ahmet Ziyâ Efendi In the transition process from Otoman Empire to Turkish Republic, Sheikhzade Ahmet Ziyâ Efendi who was emerged as an important figure, was an Ottoman intellectual who was so effectiv...