Idee oraz wierzenia. Antropologiczno-epistemologiczna aktualność poglądów José Ortegi y Gasseta

Abstract

Podstawowym celem artykułu jest prezentacja funkcji wierzeń oraz idei w pracach Ortegi y Gasseta. Wierzenia i idee powstają jako konieczna odpowiedź na enigmatyczność otoczenia, w jakim żyje podmiot, stanowiąc warunek istnienia oraz dobrostanu jednostki. Między tymi dwoma typami aktów przeświadczeniowych zachodzi jednak fundamentalna różnica. W pierwszych (wierzeniach) „tkwimy”, są one nieświadomym tłem naszego zachowania, podczas gdy drugie (idee) intencjonalnie wytwarzamy. Świat (pierwotnie nieokreślony) zawsze jest ujmowany za pomocą kolejnych ujęć, co kreuje pole wzajemnego znoszenia się owych ujęć oraz samej rzeczywistości. Ortega unika w swych rozważaniach zarówno stanowiska relatywistycznego (czy nihilistycznego), jak i naiwnego fundamentalizmu (metafizycznego czy religijnego).

Authors and Affiliations

Cezary Mordka

Keywords

Related Articles

Participatory Democracy and the Disadvantaged Factors: The Taiwan and Czech Republic Cases

Paper focuses on civic participation and its disadvantaged factors in civil society and demo¬cratic life in new democracies, especially after long-term deprivation of political freedom. I emphasize the experiences of Cen...

Agnostycyzm jako droga ku dojrzałej religijności

W artykule zakładam, że agnostycyzm jest intelektualną metodą dochodzenia do powstania "dojrzałego uczucia religijnego". Aby zbadać tę kwestię, nawiązuję do koncepcji uczuć religijnych głoszonej przez Gordona Allporta. N...

Uwarunkowania sukcesu praktycznego nauki a problem reprezentacji

The point of departure for the text is a fact that there are thinkers for whom the practical success of science is not a good argument for representationalism. The article discusses standpoints that are able to indicate...

Infancia y eternidad: sobre la pedagogía trágica de Miguel de Unamuno

En el presente artículo se pretende describir las líneas básicas de lo que Unamuno consideró como una pedagogía adecuada para que el niño disfrute de una infancia genuina y larga, lo cual facilitará que se convierta en u...

Interpretatywny charakter wiedzy w świetle filozofii Nietzschego

The article concerns the issue of interpretative nature of knowledge. According to Nietzsche, classical theory of truth is not adequate. Traditional epistemological concepts leads to creating universal theory, which hard...

Download PDF file
  • EP ID EP71709
  • DOI http://dx.doi.org/10.2478/v10225-012-0040-3
  • Views 73
  • Downloads 0

How To Cite

Cezary Mordka (2013). Idee oraz wierzenia. Antropologiczno-epistemologiczna aktualność poglądów José Ortegi y Gasseta. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, Sectio I Philosophia-Sociologia, 38(1), 127-135. https://europub.co.uk/articles/-A-71709