Instrumenty z mechanizmem młoteczkowym i ich rola w kształtowaniu się stylu kompozytorskiego utworów na instrumenty klawiszowe w latach 1730-1780, cz. I
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2018, Vol 1, Issue 9
Abstract
Artykuł stanowi pierwszą część cyklu poświęconego instrumentom klawiszowym z mechanizmem młoteczkowym powstałym w latach 1730-1780. Zamierzeniem autorki jest przedstawienie w szerszej perspektywie wybranych zagadnień dotyczących budownictwa instrumentów klawiszowych w XVIII w. oraz wpływów tegoż budownictwa na ówczesną praktykę muzyczną. Cel ten wydaje się uzasadniony choćby ze względu na niewielką liczbę tego rodzaju literatury dostępnej w języku polskim. Rozdział pierwszy ukazuje pokrótce ogólne aspekty XVIII-wiecznej kultury muzycznej, na której tle rozwijało się budownictwo instrumentalne. Mimo prymatu w teorii estetycznej muzyki wokalno-instrumentalnej, posługującej się tekstem słownym i wykorzystującej jego znaczenie, w okresie tym nastąpił gwałtowny rozwój gatunków czysto instrumentalnych, jak symfonia czy koncert instrumentalny. Również upowszechnienie zarówno publicznego życia koncertowego, jak i muzykowania domowego, dało impuls dla rozwoju budownictwa instrumentalnego. Rozdział drugi dotyczy wynalazku Bartolomeo Cristoforiego, jego wczesnej recepcji oraz roli, jaką w popularyzacji tego instrumentu odegrał Domenico Scarlatti. Próby skonstruowania instrumentu klawiszowego z mechanizmem pobudzającym struny do drgań wskutek uderzania w nie sięgają wieku XV. Jednak punktem zwrotnym w historii całej rodziny klawiszowych instrumentów strunowych stało się dopiero skonstruowanie przez Cristoforiego ok. 1698 r. zaawansowanego technicznie mechanizmu młoteczkowego, który umożliwił na tradycyjnym cembalo zróżnicowane niuansowanie dynamiki piano e forte. Prawdopodobnie jednym z pierwszych propagatorów nowego instrumentu był Scarlatti, za którego pośrednictwem fortepiany pojawiły się na dworach portugalskim i hiszpańskim. Mimo pewnych cech stylistycznych, świadczących o inspiracji możliwościami nowego instrumentu, brak jest jednak jednoznacznych dowodów co do przeznaczenia Sonat Scarlattiego na fortepian. Nazwa pianoforte (piano e forte) pojawia się natomiast na kartach tytułowych utworów dwóch innych ówczesnych twórców – Lodovico Giustiniego i Sebastiana de Albero, które to dzieła zostały pokrótce zanalizowane na końcu artykułu.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Joanna Owczarek-Ciszewska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP517167
- DOI 10.5604/01.3001.0012.9898
- Views 52
- Downloads 0
Polish harpsichord music in the period of 1936–2016
The article touches on Polish harpsichord pieces written between 1936 and 2016, dividing this time into three periods. The first of them is connected with the renaissance of harpsichord music, the second one focuses on t...
Trois Pièces (1878) Césara Francka – studium poznawcze, cz. I
Flor Peeters, a Belgian organist and a renowned expert in performance problems in César Franck’s organ music, thought that “in order to play Franck well, one should be a composer or at least complete studies in compositi...
An artistic presentation of a music piece and a spiritual aspect of art from the perspective of a 20th century musician
In his article, the author decided to analyse the process of creation of an artistic presentation of a music piece in a performer’s work and to point at two tracks of this work type – emotional and intellectual. Konstan...
Church songs in the 21st century. An introduction to their evaluation from artistic, liturgical and hymnological perspectives
Since new religious songs were written in 1960s, the field of hymnology has not succeeded in creating an appropriate way how they should be classified and studied as they are usually analysed in reference to a classical...
The profile of Emma Altberg (1889–1983) in the light of the preserved correspondence. A contribution to the biography of the Łódź-based harpsichordist
Emma Altberg, a pianist, reviewer and editor of collections of teaching works for piano (e.g. Music Reading Materials, Selection of Works from the 17th and 18th Centuries), was a teacher at the State Higher School of Mus...