Interakcje rtęci w środowisku

Abstract

Rtęć jest zanieczyszczeniem stanowiącym ogólnoświatowy problem w dużej mierze ze względu na możliwości przekształcenia w szkodliwe formy, a także bioakumulację w łańcuchu pokarmowym. Rtęć w środowisku nie ulega biodegradacji i tworzy wiele toksycznych nieorganicznych i organicznych kompleksów. Najsilniejszy szkodliwy wpływ rtęci dotyczy ośrodkowego układu nerwowego. Szkodliwe działanie rtęci jest bardzo trwałe, ponieważ związki rtęci łączą się z enzymami. Dostając się do mózgu, rtęć wypiera z tkanki mózgowej cynk, osłabiając sprawność mózgu, a następnie przenika do jąder komórkowych i niszczy materiał genetyczny. Antagonizm pomiędzy cynkiem i rtęcią częściowo modyfikuje jej toksyczne działanie. Rtęć łączy się z aktywnymi grupami białek i aminokwasów, kumulując się w organizmie. Podobne powinowactwo wykazuje selen, ograniczając łączenie się tych grup z rtęcią, zmniejszając jej toksyczność. Antagonistami rtęci są również kadm i cynk, ale ich działanie jest najprawdopodobniej powiązane z działaniem selenu. Antagonistą dla rtęci jest również jod, którego zawartość w tarczycy ulega obniżeniu przy nadmiernym stężeniu rtęci w organizmie. Wiadomym jest, iż pobór selenu, cynku oraz niektórych tioli, np. GSH i NAC, również poziom ich wydalania są kluczowe w rozważaniu ich wpływu na organizmy żywe. Biorąc pod uwagę fakt, że reakcje zachodzące pomiędzy nimi są dynamiczne i słabo poznane, lepsze zrozumienie ich roli wymaga dalszych badań. Pomimo stwierdzenia występowania interakcji z pierwiastkami ograniczającymi toksyczne działanie rtęci, nadal nie mamy wystarczającej wiedzy na temat możliwości zmniejszenia negatywnych skutków działania tego pierwiastka na organizm człowieka. Określenie dopuszczalnych dziennych dawek rtęci dla człowieka, również nie gwarantuje zabezpieczenia stanu jego zdrowia, gdyż nie są znane dokładne granice tolerancji na różne następcze skutki długiego działania niskich stężeń tego pierwiastka. Należy również podkreślić, że zjawisko interakcji jest nadal słabo rozpoznane i podlega ciągłym zmianom. Lepsze zrozumienie roli wcześniej wymienionych składników może być konieczne w celu określenia oddziaływania pomiędzy rtęcią i różnymi składnikami środowiska oraz znalezienia substancji, które wchodzą w interakcje z rtęcią, zmniejszając jej toksyczność dla organizmów żywych.

Authors and Affiliations

ILONA MAŁUSZYŃSKA, AGNIESZKA POPENDA, MARCIN MAŁUSZYŃSKI

Keywords

Related Articles

The effect of a hydrological model structure and rainfall data on the accuracy of flood description in an upland catchment

The aim of this paper was to determine the influence of a hydrological model structure and rainfall- -related data on flood parameters obtained from a simulation. The study included an upland river Stobnica, right tribu...

Analiza związku warunków hydromorfologicznych ze zróżnicowaniem biocenotycznym na przykładzie rzeki Zwoleńki

W artykule została przedstawiona ocena stanu ekologicznego dwóch zróżnicowanych pod względem hydromorfologicznym odcinków rzeki Zwoleńki. Odcinki badawcze o długości 500 m zlokalizowano w korycie naturalnym (Siekierka) i...

Laboratory assessment of permeability of sand and biopolymer mixtures

This research presents a method of creating seepage barriers in a sandy soil using biopolymer additives (biosubstance), which consist of polysaccharides and water. Polysaccharides strongly interact with water to produce...

Hydrological and hydraulic analysis of a small lowland watercourse flow capacity and its functioning in the region of Silesian Lowlands in the context of rainfall water management

The built-up areas in the catchments of small lowland watercourses faced with the risk of particularly devastating natural hazards. This risk is especially prevalent in the mouth reaches. The increasingly intense extreme...

Electrical resistivity methods for landfill monitoring

Every single investment affects the natural environment, and that is why it is so important to eliminate nuisance it could cause. Extremely harmful effect on environment or human health could be expected from waste treat...

Download PDF file
  • EP ID EP146989
  • DOI -
  • Views 85
  • Downloads 0

How To Cite

ILONA MAŁUSZYŃSKA, AGNIESZKA POPENDA, MARCIN MAŁUSZYŃSKI (2013). Interakcje rtęci w środowisku. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW. Land Reclamation, 45(2), 255-260. https://europub.co.uk/articles/-A-146989