Kobieta, mężczyzna,... osoba niepełnosprawna? Płeć (w) niepełnosprawności a wychowanie w rodzinie
Journal Title: Wychowanie w Rodzinie - Year 2017, Vol 0, Issue 2
Abstract
Rzeczywistość społeczna nastawiona i skoncentrowana na ludzkim ciele wyznacza nowy wymiar niepełnej sprawności fizycznej. Termin „osoba niepełnosprawna” okazuje się pozbawiony płci. Kobiety niepełnosprawne uważają, że są traktowane jako „trzecia płeć”. Ich dyskryminacja stanowi wynik braku wrażliwości na płeć osób niepełnosprawnych. Płeć staje się kwestią zapomnianą, wręcz nieistotną. W sytuacji zupełnie nieświadomego globalnego ujmowania niepełnosprawności z pominięciem płci tych jednostek rodzi się poważny problem, dotyczący w szczególności percepcji kobiet niepełnosprawnych. Problematyka podejmowana w artykule odnosi się do obszaru zarówno pedagogiki społecznej, jak i pedagogiki specjalnej. Poruszane rozważania stanowią próbę egzemplifikacji pomijania płci w odniesieniu do osób niepełnosprawnych traktowanych w sposób globalny, z pomijaniem różnicy wynikającej z płci. Głównym celem prowadzonych badań było poznanie sytuacji związanych z funkcjonowaniem społecznym kobiet niepełnosprawnych ruchowo oraz percepcją własnej niepełnosprawności. Badania przeprowadzono w 2014 roku na terenie województwa lubuskiego, objęto nimi 92 kobiety niepełnosprawne. W badaniach ograniczono grupę kobiet z niepełnosprawnością do kobiet z dysfunkcją narządu ruchu. Badania prowadzone były indywidualnie i polegały na wypełnieniu kwestionariusza. Charakter badań implikował metodę i narzędzie badawcze. Zasadne było odwołanie się do metody wywiadu pogłębionego i kwestionariusza wywiadu. Uzyskany materiał poddałam następnie analizie jakościowej i ilościowej. Spośród wielu pytań, jakie zadałam niepełnosprawnym kobietom do niniejszej analizy wybrałam kilka istotnych dla kontekstu podjętych w artykule rozważań. Dla wyjaśniania postaw przyjmowanych wobec osób niepełnosprawnych, a w szczególności sytuacji niepełnosprawnych kobiet, z powodzeniem zastosowanie może znaleźć koncepcja naznaczania społecznego. Koncepcja ta, przyjmując społeczny model niepełnosprawności, definiuje ją tym samym jako ograniczenie w pełnieniu ról społecznych. W konsekwencji niepełnosprawność w reakcjach otoczenia traktowana jest jako dewiacja, a osobom nią dotkniętym nadawane są tzw. etykietki, przypisujące je tym samym do określonej kategorii. Konieczne wydaje się zwrócenie uwagi na fakt, iż aktualne postawy przejawiane wobec kobiet niepełnosprawnych oraz percepcja własnej niepełnosprawności stanowią wynik wieloletniego traktowania ich jako marginesu społecznego, przy jednoczesnym odmawianiu im prawa do normalnego życia społecznego. Główne ograniczenia w funkcjonowaniu tych osób stanowią nie tyle przyczyny związane z brakiem sprawności fizycznej, ile reakcje otoczenia społecznego na niepełnosprawność i jej odbiór.
Authors and Affiliations
Iwona BANACH
Keywords
Related Articles
- EP ID EP530495
- DOI 10.23734/wwr20172.277.292
- Views 141
- Downloads 0
Kobieta w roli matki. Propozycje Anastazji z Jełowickich Dzieduszyckiej (1842–1890)
Głównym celem artykułu jest ukazanie poglądów Anastazji z Jełowickich Dzieduszyckiej na rolę matki. Ta nauczycielka, działaczka i publicystka pedagogiczna była przekonana o wielkiej wadze tego zadania oraz odpowiedzialno...
Zakładanie rodziny w krajach czeskich w pierwszej połowie XIX wieku
W omawianym okresie w krajach czeskich rodzina składała się zwykle z 5–7 osób. Tworzyli ją ojciec, matka i dzieci. Założenie rodziny było uwarunkowane zgodą przedstawiciela władzy zwierzchniej (na wsi) i magistratu (w mi...
Ojciec i ojcostwo w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w świetle pamiętników inspirowanych z epoki
Niniejszy tekst stanowi opracowanie jednego z takich zbiorów pamiętników, pisanych głównie przez mężczyzn. Badana grupa pamiętników to relacje ojcowskie z lat 1946–1973. To interesujące źródło badawcze pozwala odkryć cec...
The republican information campaign “The Childhood without Cruelty and Violence” during the period from November 1 to November 19, 2015
Aim: The article presents the development of a plan of action aimed at increasing public awareness of strategies to counteract domestic violence within the family in Kazakhstan. Project objective was to draw public atten...
Rodzina jako przestrzeń rozwijania umiejętności społecznych dziecka
się dziecko, zarówno jego osobowość, jak i całe ciało. Wszystkie czynniki oddziałujące na nie od samego początku jego istnienia mają zasadniczy wpływ na kształtowanie się młodego człowieka. Wszelkie braki doskwierające d...