Konflikt rzepkowo-udowy – uwarunkowania patobiomechaniczne i ich konsekwencje dla terapii
Journal Title: Rehabilitacja Medyczna - Year 2011, Vol 15, Issue 2
Abstract
Zespół bólowy rzepkowo-udowy jest jedną z najbardziej powszechnych dolegliwości mięśniowo-szkieletowych. Ból wynika z przeciążenia stawu rzepkowo-udowego. Wśród przyczyn przeciążenia wyróżnia się zmiany w chrząstce stawowej, w kości, zmiany okołostawowe, pozastawowe i ogólnoustrojowe. Łatwość, z jaką ulega przeciążeniom staw kolanowy wynika z jego budowy, ruchomości i braku stabilności. Staw kolanowy jako największy staw ustroju ludzkiego, jest zbudowany z dwóch stawów: udowo-piszczelowego i rzepkowo-udowego. Oba te stawy nie są dopasowane wzajemnie swoimi krzywiznami. Ich zwartość zależy głownie od systemu więzadłowego. Układ mięśniowy również stabilizuje staw kolanowy, chociaż w mniejszym stopniu zapewnia bezpieczeństwo powierzchniom stawowym. Z drugiej strony, mięśnie działając w warunkach statyki i dynamiki, mogą czasem przeciążać powierzchnie stawowe, nawet w warunkach pełnej wydolności zdrowego stawu, doprowadzając do wczesnych zmian zwyrodnieniowo-zniekształcających. Istotą niekorzystnego działania mięśni na staw rzepkowo-udowy jest zaburzenie współdziałania w rozwijaniu siły i szybkości skurczu poszczególnych głów mięśnia czworogłowego (zwłaszcza przyśrodkowej i bocznej), jak również zakłócenia proporcji wielkości udziału prostowników i zginaczy goleni w stawie kolanowym, przywodzicieli i odwodzicieli oraz rotatorów zewnętrznych i wewnętrznych uda w stawie biodrowym. Zespół rzepkowo-udowy jest poddawany także znacznym obciążeniom w codziennych warunkach, np.: schodzenie schodami, używanie obuwia z wysokimi obcasami, duża aktywność ruchowa, szczególnie podczas biegania. U osób chorych z bolesnym stawem rzepkowo-udowym często bezkrytycznie stosowane są ćwiczenia wzmacniające mięsień czworogłowy uda, dodatkowo narażając wspomniany staw na jego przeciążenie i uszkodzenie. Na podstawie analizy wielkości obciążenia powierzchni stawu rzepkowo-udowego i udowo-piszczelowego oraz warunków mechanicznych dla mięśni działających na te stawy, z uwzględnieniem wielkości ramion siły w funkcji kąta stawowego, oraz roli hypomochlionu jakim jest rzepka, oceniono stopień zagrożenia stawu kolanowego. Przedstawiono sposoby postępowania w codziennych czynnościach, używania wkładek ortopedycznych, wyboru właściwego obuwia. Podano przykłady właściwych ćwiczeń wzmacniających poszczególne mięśnie w warunkach zachowania bezpieczeństwa dla stawu rzepkowo-udowego i uczynnienia w tym celu elementów kompensacji wewnętrznej, w układzie otwartego lub zamkniętego łańcucha biokinematycznego kończyny dolnej.
Authors and Affiliations
Andrzej Lesiak, Rafał Sapuła, Piotr Szpunar
Zespół apatii w konsekwencji uszkodzenia mózgu – trudny problem neurorehabilitacji
Pierwotne, biologiczne zaburzenie czynnika motywacyjnego w najszerzej rozumianym wymiarze celowego, świadomego zachowania człowieka jest w praktyce klinicznej znaną konsekwencją uszkodzenia mózgu i stanowi poważne utrudn...
Wpływ depresji na jakość życia chorych ze stwardnieniem rozsianym
Założenia i cel pracy: Depresja może wpływać na naturalny przebieg stwardnienia rozsianego, leczenie i rehabilitację oraz znamiennie obniżać jakość życia. Celem pracy była ocena wpływu depresji i jej nasilenia na jakość...
Assessment of shoulder mobility in women over 60 years of age after one-sided mastectomy
The overall risk of contracting various diseases, including breast cancer, increases with age. An on-going process of population ageing challenges modern physiotherapy with the need to have functional capacity in older p...
Comparison of the effectiveness of two physiotherapy programs for female patients with lumbar spine discopathy
Background. Lower back pain is one of the most common problems in the human body relat-ed to the disturbances of the motor organ’s structure and function. It challenges contemporary physiotherapy which aim is to reduce o...
The dependence on posture of temporalis and masseter bioelectrical muscle activity
Background: Masticatory dysfunctions are a common problem in society today. Disorders such as clenching, bruxism can lead to a loosening of teeth in the jaw, abrasion of the tooth crowns, inflammatory changes, and ultima...