Kortyzol – nadzór nad ustrojem w fizjologii i stresie
Journal Title: Diagnostyka Laboratoryjna - Year 2018, Vol 54, Issue 1
Abstract
Kortyzol, zwany również hormonem stresu, należy do glukokortykosteroidów wydzielanych przez korę nadnerczy. Hormon ten odgrywa znaczącą rolę w utrzymywaniu homeostazy organizmu, także w przebiegu reakcji stresowej. Wpływa na funkcjonowanie wielu narządów i metabolizm związków, takich jak glukoza, kwasy tłuszczowe oraz wydzielanie neurotransmiterów. W przeważającym stopniu kortyzol wpływa na gospodarkę węglowodanową, stymulując glukoneogenezę w wątrobie oraz hamując zużycie glukozy w tkankach obwodowych. Glukokortykosteroid w niewielkim stopniu oddziałuje na elektrolity i minerały, zwiększając resorpcję zwrotną sodu i wody oraz wydalanie potasu z moczem, obniżenie wchłaniania wapnia i fosforu. Kortyzol jest odpowiedzialny za funkcjonowanie układu odpornościowego, gdyż działa przeciwzapalnie i immunosupresyjnie. Funkcje układu sercowo-naczyniowego oraz ośrodkowego układu nerwowego także są podatne na zmiany pod wpływem hormonu. Glukokortykoid jest wydzielany zgodnie z rytmem dobowym pod wpływem ACTH (adrenocorticotropic hormone). Do sekrecji hormonu w nadmiarze dochodzi w zespole Cushinga oraz podczas reakcji stresowej. Hiperkortyzolemia jest niebezpieczna dla organizmu, a jej skutki mają niebywale szerokie spektrum, do którego można zaliczyć insulinooporność, otyłość, bezsenność, a nawet depresję. Z tego powodu ważna jest diagnostyka laboratoryjna zmian stężenia kortyzolu, która umożliwia rozpoznawanie, kontrolowanie i ocenę skuteczności leczenia hiperkortyzolemii.
Authors and Affiliations
Nikola Musiała, Iga Hołyńska- Iwan, Dorota Olszewska - Słonina
Keywords
Related Articles
- EP ID EP615663
- DOI -
- Views 104
- Downloads 0
Fenomen stowarzyszeń studentów analityki medycznej na przykładzie Studenckiego Towarzystwa Diagnostów Laboratoryjnych Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
brak
Roztocze z rodzaju Demodex – charakterystyka, chorobotwórczość, diagnostyka
Nużeniec – Demodex spp.– to roztocz, który kolonizując skórę człowieka może prowadzić do rozwoju demodekozy – choroby wywoływanej u ludzi przez dwóch przedstawicieli tego rodzaju, tj. D. folliculorum i D. brevis. Stan ch...
Jakość w opiece zdrowotnej
Artykuł jest pierwszym z cyklu prac dotyczących koncepcji systemów zarządzania jakością w medycznych laboratoriach diagnostycznych. Jego celem było przybliżenie odbiorcom podstaw dotyczących ogólnopojętej jakości, oraz p...
Znaczenie współpracy pomiędzy laboratorium cytogenetycznym i molekularnym w diagnostyce genetycznej chorób hematoonkologicznych na przykładzie pacjenta pediatrycznego z rozpoznaniem ostrej białaczki szpikowej (AML)
Profilowanie genetyczne komórek nowotworowych jest obecnie standardem w diagnostyce chorób rozrostowych układu krwiotwórczego. Potwierdzenie obecności charakterystycznych zaburzeń genetycznych jest niezwykle istotne dla...
Ogólnopolski Zewnątrzlaboratoryjny Sprawdzian Wiarygodności Badań w Diagnostyce Mikrobiologicznej – POLMICRO 2017
Ogólnopolski Sprawdzian Wiarygodności Badań Mikrobiologicznych – Program POLMICRO organizowany jest przez Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej (COBJwDM). Celem Programu POLMICRO 2017 była ocena...