Kościół rzymski i pierwszeństwo jego biskupa w eklezjologii ks. Mikołaja Afanasjewa
Journal Title: Studia Oecumenica - Year 2018, Vol 18, Issue
Abstract
Ks. Mikołaj Afanasjew jest jednym z najbardziej znaczących teologów prawosławnych XX w. w dziedzinie eklezjologii. Rozwinął i uzasadnił koncepcję eklezjologii eucharystycznej, w pewien sposób przeciwstawiając ją eklezjologii uniwersalistycznej. Na bazie tych obu eklezjologii poruszył problem prymatu w Kościele. Wychodząc z założeń eklezjologii eucharystycznej, podkreślał równość biskupów poszczególnych lokalnych Kościołów w ich posłudze. Równość biskupów jednak nie jest w sprzeczności z tym, że niektóre Kościoły cieszyły się większym autorytetem od pozostałych. W okresie apostolskim Kościołem, który posiadał największy autorytet, był Kościół jerozolimski, zaś od II w. stał się Kościół rzymski. Rozwój eklezjologii uniwersalistycznej, przede wszystkim za sprawą św. Cypriana z Kartaginy, jak uważa ks. M. Afanasjew, przyczynił się to tego, że autorytet Kościoła rzymskiego w osobie jego biskupa zyskał wymiar prawny. W ten sposób biskupi rzymscy zaczęli się uważać za zwierzchników całego Kościoła powszechnego. Afanasjew podkreśla, że Kościół prawosławny na bazie eklezjologii eucharystycznej zawsze akceptował pierwszeństwo Kościoła i biskupa rzymskiego, natomiast nie może przyjąć jego prymatu o charakterze jurydycznym na bazie eklezjologii uniwersalistycznej. Fr. Nicholas Afanasiev was one the most significant Orthodox theologians of the 20th century in the field of ecclesiology. He developed and justified the concept of Eucharistic ecclesiology; and, in a certain way, contrasted it with universal ecclesiology. On the basis of both ecclesiologies, he raised the question of primacy in the Church. Based on Eucharistic ecclesiology, he emphasized the equality of the bishops of particular local churches in their office. However, the equality of bishops is not at odds with the fact that certain Churches enjoyed greater authority than others. In the apostolic period, the Church of Jerusalem possessed the most authority; however, starting in the 2nd century, the Church of Rome took its place. Fr. Nicholas Afanasiev believed that the development of universal ecclesiology, mainly thanks to St. Cyprian of Carthage, contributed to fact that the authority of the Church of Rome in the person of its bishop achieved legal status. In this manner, Roman bishops began to acknowledge themselves as leaders of the entire universal Church. Afanasiev emphasizes that the Orthodox Church has always accepted the primacy of the Church and Bishop of Rome on the basis of Eucharistic ecclesiology, however it cannot accept its jurisdictional character of universal primacy on the basis of universal ecclesiology.
Authors and Affiliations
Andrzej Kuźma
Eklezjotwórcza rola chrztu i Eucharystii w perspektywie teologii katolickiej i ewangelickiej
Z ekumeniczną wrażliwością ukazana jest eklezjotwórcza rola dwóch sakramentów, a mianowicie chrztu i Eucharystii w perspektywie tradycji katolickiej i protestanckiej. Punktem wyjścia jest prezentacja Kościoła i sakrament...
„Skok wiary” w Lutrowej nauce o usprawiedliwieniu
Artykuł stanowi prezentację nauczania Lutra na temat usprawiedliwiającej wiary i wynikających stąd niektórych teologicznych implikacji. W nauce o usprawiedliwieniu Reformator z Wittenbergi znalazł sposób na uwolnienie si...
Prawosławie i ekumenizm. Kontrowersyjny dokument Soboru na Krecie (2016)
Celem artykułu jest ukazanie istotnych treści dokumentu Świętego i Wielkiego Soboru na Krecie (2016) Relacje Kościoła prawosławnego z pozostałym światem chrześcijańskim. W pierwszej części artykułu przedstawiono genezę d...
Chrzest i Eucharystia w dialogach katolicko-anglikańskich i katolicko-metodystycznych
Teologia chrztu nie zawierała kontrowersji doktrynalnych, które trzeba by wyjaśniać w dialogach ekumenicznych katolicko-anglikańskim i katolicko-metodystycznym. Dlatego właśnie tematyce tej poświęcono mniej miejsca w dia...
Katechetyczne znaczenie listów pasterskich biskupa opolskiego na Tydzień Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan (2016–2018)
Artykuł podejmuje problematykę katechetycznego znaczenia Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan w diecezji opolskiej w oparciu o listy pasterskie z lat 2016–2018, jakie bp A. Czaja skierował do wiernych w zw...