Kosmopolityczna emancypacja sędziów

Journal Title: Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem - Year 2014, Vol 6, Issue 1

Abstract

Celem tego artykułu jest ustalenie cech charakterystycznych kosmopolityzmu sędziowskiego oraz jego skutku – uwolnienia sędziów z uwarunkowań prawa krajowego. Kosmopolityzm prawniczy cechuje tworzenie systemów normatywnych poza tradycyjnie pojętym prawem międzynarodowym. Podczas gdy to ostatnie istnieje z woli państw, normy kosmopolityczne są zwykle tworzone przez podmioty prywatne. Ich moc wiążąca jest konsekwencją praktycznej konieczności, a nie woli państw. Przykładami są lex sportiva, standardy narzucane przez agencje ratingowe oraz wymagania międzynarodowych ciał akredytacyjnych instytucji akademickich. Kosmopolityzm sędziowski różni się od pozostałych tym, że jest budowany z użyciem istniejących struktur ustrojowych i kompetencji stworzonych przez państwa. Przez odwoływanie się do zewnętrznych źródeł prawa, niepaństwowych i nie przynależnych do prawa międzynarodowego, sędziowie uwalniają się od dotychczasowych ograniczeń, rozciągając swoja władzę na sferę tworzenia prawa. Oceniając wpływ kosmopolityzmu na prawo, trzeba odróżniać posługiwanie się obcym prawem jako inspiracją intelektualną od traktowania go jako wiążącego źródła prawa. To ostatnie podejście jest bardzo rzadkie, zwykle niedopuszczalne w większości państw. Szukanie inspiracji intelektualnej w obcych prawach i wyrokach wydaje się mało kontrowersyjne, jednak w rzeczywistości może tworzyć zagrożenia dla jakości orzecznictwa. Wśród tych zagrożeń można wymienić selektywne wybieranie obcych wzorów oraz przywoływanie ich bez solidnej wiedzy o ich kontekście społeczno-ekonomicznym w kraju pochodzenia. Występuje też niebezpieczeństwo nadużycia władzy przez wkraczanie sędziów w sferę zastrzeżoną dla władzy ustawodawczej. Pozytywnym skutkiem sięgania po obce koncepcje prawne jest możliwość wstępnej weryfikacji podejmowanych decyzji sprawdzonych na obcym gruncie.

Authors and Affiliations

Waldemar Hoff

Keywords

Related Articles

The European union: Some Comments on Its Legal Character

The domestic debate on the EU is often simplified, based on ideology or lack of comprehension. European – including Polish – discussion is quite often dominated by narrowly understood national interests overshadowed by t...

Polecenie a świadczenie na rzecz osoby trzeciej w umowie darowizny

Artykuł dotyczy możliwości zastosowania w umowie darowizny dwóch konstrukcji prawnych: polecenia (art. 893 k.c.) oraz zobowiązania na rzecz osoby trzeciej (art. 393 k.c.). Autorka analizuje różnice pomiędzy tymi dwiema k...

Swobody traktatowe a zasady prawa

Niniejszy artykuł ma za zadanie ukazać podobieństwo pomiędzy rozumowaniami wypracowanymi odnośnie swobód traktatowych a ujęciem zasad prawa zaproponowanym przez R. Alexego. Swobody traktatowe z traktatu o funkcjonowaniu...

Download PDF file
  • EP ID EP62469
  • DOI -
  • Views 93
  • Downloads 0

How To Cite

Waldemar Hoff (2014). Kosmopolityczna emancypacja sędziów. Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 6(1), 33-49. https://europub.co.uk/articles/-A-62469