Kosmopolityczna emancypacja sędziów
Journal Title: Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem - Year 2014, Vol 6, Issue 1
Abstract
Celem tego artykułu jest ustalenie cech charakterystycznych kosmopolityzmu sędziowskiego oraz jego skutku – uwolnienia sędziów z uwarunkowań prawa krajowego. Kosmopolityzm prawniczy cechuje tworzenie systemów normatywnych poza tradycyjnie pojętym prawem międzynarodowym. Podczas gdy to ostatnie istnieje z woli państw, normy kosmopolityczne są zwykle tworzone przez podmioty prywatne. Ich moc wiążąca jest konsekwencją praktycznej konieczności, a nie woli państw. Przykładami są lex sportiva, standardy narzucane przez agencje ratingowe oraz wymagania międzynarodowych ciał akredytacyjnych instytucji akademickich. Kosmopolityzm sędziowski różni się od pozostałych tym, że jest budowany z użyciem istniejących struktur ustrojowych i kompetencji stworzonych przez państwa. Przez odwoływanie się do zewnętrznych źródeł prawa, niepaństwowych i nie przynależnych do prawa międzynarodowego, sędziowie uwalniają się od dotychczasowych ograniczeń, rozciągając swoja władzę na sferę tworzenia prawa. Oceniając wpływ kosmopolityzmu na prawo, trzeba odróżniać posługiwanie się obcym prawem jako inspiracją intelektualną od traktowania go jako wiążącego źródła prawa. To ostatnie podejście jest bardzo rzadkie, zwykle niedopuszczalne w większości państw. Szukanie inspiracji intelektualnej w obcych prawach i wyrokach wydaje się mało kontrowersyjne, jednak w rzeczywistości może tworzyć zagrożenia dla jakości orzecznictwa. Wśród tych zagrożeń można wymienić selektywne wybieranie obcych wzorów oraz przywoływanie ich bez solidnej wiedzy o ich kontekście społeczno-ekonomicznym w kraju pochodzenia. Występuje też niebezpieczeństwo nadużycia władzy przez wkraczanie sędziów w sferę zastrzeżoną dla władzy ustawodawczej. Pozytywnym skutkiem sięgania po obce koncepcje prawne jest możliwość wstępnej weryfikacji podejmowanych decyzji sprawdzonych na obcym gruncie.
Authors and Affiliations
Waldemar Hoff
Keywords
Related Articles
- EP ID EP62469
- DOI -
- Views 94
- Downloads 0
O znaczeniu „faktu” w polskim języku prawnym i prawniczym
Autor tekstu zwraca uwagę na pewne sprzeczności o charakterze semantycznym, rysujące się na tle kontekstów występowania słowa „fakt” w wypowiedziach języka prawnego i prawniczego. Sprzeczności te dotyczą zwłaszcza możli...
Znaczenie i archaiczne korzenie braterstwa
Dla kreowania wizji demokracji i wolności duże znaczenie ma przypominanie źródeł i sensu ważnych europejskich wartości, także takiej wartości jak braterstwo. Korzenie odnajdywane są w poezji przedarchaicznej, a później w...
Struktura i organizacja prowincji rzymskich – wprowadzenie do zagadnień prawno-ustrojowych
Niniejszy artykuł stanowi wprowadzenie do zagadnień prawno-ustrojowych organizacji prowincji rzymskich na terenach podbitych w okresie największego rozkwitu Cesarstwa Rzymskiego (I–III w n.e.). Nakreśla on podział admini...
The Contemporary Debate on Capital Punishment – with Special Regard to that in Hungary
The present paper deals with the contemporary controversy on the issue of death penalty, concentrating primarily on three aspects of the general debate on the matter. The goal of the article is to cover the arguments and...
[b]Proinwestycyjne preferencje podatkowe w polskiej praktyce[/b]
W literaturze ekonomicznej oraz w aktualnej gospodarczej praktyce raczej uznano już potrzebę wspierania przedsiębiorczości przez państwo, a szczególnie inwestycji. Najbardziej popularną metodą wspomagania inwestycji są d...