LEON RZEWUSKI KUSTOSZ KOLEKCJI W PODHORCACH
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2007, Vol 2007, Issue 48
Abstract
Pałac w Podhorcach to jedna z najwspanialszych siedzib magnackich XVII-XVIII wieku. Położony jest na wschód od Lwowa, na szlaku między Złoczowem a Brodami. W latach 1725-1864 należał do rodziny Rzewuskich. Z tym rodem wiąże się najciekawszy okres w dziejach zabytku. Podhorce już w XIX w. znane były z oryginalnych barokowych wnętrz i imponującej kolekcji malarstwa i militariów zgromadzonej w XVIII w. przez hetmana Wacława Rzewuskiego. Zyskały wówczas miano skarbca kultury narodowej. Cieszyły się tą sławą aż do 1 poł. XX w., kiedy to, w wyniku wojen, zbiory uległy rozproszeniu, a wnętrza strawił pożar. Ostatnim Rzewuskim w Podhorcach był Leon (1808-1869) – prawnuk Wacława – żołnierz, miłośnik pamiątek historycznych i pisarz polityczny propagujący idee socjalizmu. Jego zasługą było uratowanie zabytku przed postępującą dewastacją. Świadomy historycznej i artystycznej wartości pałacu, podjął się trudnej i kosztownej misji przywrócenia mu dawnej świetności. Leon przybył do Podhorzec po klęsce powstania listopadowego. Zastał pałac zaniedbany i splądrowany przez nieuczciwych administratorów. Podjął wówczas decyzję o ratowaniu spuścisny po swoich przodkach. Rozpoczął generalny remont budynku. Zajął się także porządkowaniem bogatego archiwum rodzinnego i biblioteki. Skupował rozszabrowane z Podhorzec pamiątki, zniszczone dzieła sztuki poddawał konserwacji. Najwięcej energii poświęcił ratowaniu kolekcji swojego pradziada.Kolekcja podhorecka miała charakter artystyczny i historyczny. Obejmowała kilkaset obrazów: portretów członków rodziny, osób spowinowaconych lub innych sławnych mężów, scen religijnych i rodzajowych. W skład zbiorów wchodziły także liczne pamiątki związane z postaciami lub wydarzeniami historycznymi. Imponująco przedstawiała się zbrojownia, w której znajdowały się liczne trofea wojenne: zbroje huzarskie, rzędy końskie, sztandary szwedzkie i tatarskie, kopie, namioty tureckie spod Wiednia i wiele innych.Leon, dysponując tak bogatymi zbiorami stworzył nowe ekspozycje w salach pałacu oraz uczytelnił stare, w trosce o przywrócenie oryginalnego porządku zatartego w ciągu minionych lat. Udostępniane publiczności komnaty miały przypominać o świetnej przeszłości kraju, jednocześnie unaocznić potęgę i wielkość domu Rzewuskich. W 1864 r. Leon Rzewuski sprzedał Podhorce Władysławowi Sanguszce. Uzyskał uprzednio zapewnienie, że dochody z majątku będą służyły utrzymywaniu pałacu w ależytym stanie. Sanguszkowie przez dziesięciolecia kontynuowali dzieło ostatniego Rzewuskiego.
Authors and Affiliations
Anna Hanaka
The Pilica River Open-air Museum in Tomaszów Mazowiecki A Living Museum on a Rapid River
Wstęp do numeru
Dokumentujący ponad dwa stulecia historii polskich muzeów nasz periodyk, którego kolejny, już 58. tom oddajemy obecnie do rąk Czytelników, niezmiennie analizuje i komentuje procesy zachodzące w muzealnictwie polskim i św...
DOROTA FOLGA-JANUSZEWSKA, MUZEUM: FENOMENY I PROBLEMY, KRAKÓW 2015, SS. 157
Książka Doroty Folgi-Januszewskiej jest refleksją muzeologa i praktyka muzealnego nad zjawiskami towarzyszącymi współczesnym przemianom muzealnictwa. Dynamiczny jego rozwój odnotowuje się na całym świecie. Muzea wchodząc...
STANDARDY, PROCEDURY I INNE WYZWANIA PRACE ZESPOŁU EKSPERTÓW ds. DIGITALIZACJI MUZEALIÓW NIMOZ
NOWE MUZEUM W POZNANIU
Budynek, który stanowi nowe skrzydło głównego gmachu Muzeum Narodowego w Poznaniu, powstawał jako jedyna, całkowicie zaprojektowana i wybudowana po drugiej wojnie światowej w Polsce, budowla muzealna. Od opracowania jego...