Litostratygrafia glin lodowcowych i osadów proglacjalnych okolic Szczecina, Polska północno-zachodnia
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2007, Vol 425, Issue 425
Abstract
W regionie szczecińskim występuje 9 poziomów różnowiekowych glin lodowcowych, które zdefiniowano na podstawie ich składu petrograficznego oraz pozycji w sukcesji litostratygraficznej. Poziomy te reprezentują najstarsze zlodowacenie (jedna glina), zlodowacenia południowopolskie (2 gliny), zlodowacenia środkowopolskie (3 gliny) oraz zlodowacenia północnopolskie (2 gliny o regionalnym zasięgu i jedna glina występującą lokalnie, w strefie moren czołowych fazy poznańskiej). Dla wszystkich poziomów glin dokonano formalizacji litostratygraficznej. Niektóre poziomy glin regionu szczecińskiego posiadają cechy, które pozwalają korelować je z glinami o podobnych cechach z zachodniej i centralnej Polski. Wiek innych poziomów glin określono na podstawie ich pozycji w stosunku do horyzontów przewodnich. Kierunki transportu glacjalnego dla wczesnych stadiałów zlodowaceń są zazwyczaj z NW na SE, podczas gdy w młodszych stadiałach zmieniają się na NE–SW, a w najmłodszych na EN–EW. W regionie szczecińskim nie udokumentowano istnienia żadnych osadów interglacjalnych lub interstadialnych, natomiast występują powszechnie osady proglacjalne, w tym bardzo miąższe serie zastoiskowe. Te ostatnie udokumentowano prawie dla wszystkich awansów lądolodów i reprezentują one głównie zbiorniki z faz ransgresywnych zlodowaceń. W badanym regionie wydzielono dwie główne kopalne powierzchnie erozyjno-denudacyjne, jedną z okresu międzylodowcowego pomiędzy zlodowaceniami południowopolskimi a środkowopolskimi, a drugą z okresu interglacjału eemskiego wczesnego Vistulianu. Różniły się one intensywnością erozji i charakterem dominujących procesów: w pierwszym okresie przeważała denudacja i powierzchniowe obniżanie terenu, a w drugim prawdopodobnie bardziej intensywna była głęboka erozja rzeczna. Starsze i młodsze serie glacjalne zawierają domieszki materiału wczesnokenozoicznego, podczas gdy osady ze zlodowaceń środkowopolskich takich domieszek nie maja. Świadczy to o występowaniu licznych wychodni podłoża neogeńskiego, a pośrednio tez o intensywnej erozji przed i w czasie zlodowaceń najstarszych, południowopolskich i północnopolskich. Natomiast w czasie zlodowaceń środkowopolskich lądolody nasuwały się na obszar z ciągłą pokrywą starszych osadów glacjalnych.
Authors and Affiliations
Dariusz KRZYSZKOWSKI, Jerzy CZERWONKA, Ryszard DOBRACKI
Keywords
Related Articles
- EP ID EP63430
- DOI -
- Views 50
- Downloads 0
KONCESJA NA POSZUKIWANIE (ROZPOZNAWANIE) ZŁÓŻ KOPALIN A PROJEKT ROBÓT GEOLOGICZNYCH
Koncesja na poszukiwanie (rozpoznawanie) złoża kopaliny jest wymagana wyłącznie w odniesieniu do złóż kopalin wymienionych w art. 10 ust. 1 Prawa geologicznego i górniczego (p.g.g.), to jest w odniesieniu do kopalin o n...
GOSPODAROWANIE WODAMI W PROCESIE POTENCJALNEJ EKSPLOATACJI GAZU Z ŁUPKÓW W POLSCE
Gospodarowanie wodami w procesie możliwej eksploatacji gazu ze złóż niekonwencjonalnych jest jednym z najistotniejszych zagadnień aktualnie rozwijającej się w Polsce gałęzi przemysłu wydobywczego. W artykule przedstawion...
Oznaczanie współczynnika filtracji ośrodków anizotropowych o strukturze warstwowej
W artykule przedstawiono formułę wyrażającą wartość zastępczego współczynnika filtracji dla dowolnego kierunku przepływu w ośrodku o strukturze warstwowej. Przedstawiono również wyrażenie na obliczanie kąta między kierun...
A preliminary diatomological study of augustovian interglacial lacustrine deposits from the Sucha Wieś (Ełk Lakeland) and Czarnucha (Augustów Plain) sections, northeastern Poland
The paper shows preliminary results of diatom analysis of Augustovian (Podlasian) Interglacial lacustrine-marsh deposits from the Sucha Wieś and Czarnucha sections located in the Augustów Plain, northeastern Poland, in c...
Możliwości modelowej oceny aktualnego i prognozowanego wpływu pracy ujęć wód podziemnych na wielkość przepływów wód powierzchniowych na przykładzie zlewni Koprzywianki
W granicach zlewni Koprzywianki i jej bezpośrednim sąsiedztwie pracują ujęcia eksploatujące wody podziemne występujące w zróżnicowanych strukturach hydrogeologicznych. Praca tych ujęć wywiera wpływ na wielkości przepływó...