Między ładem a chaosem: przygoda marszałka de Bassompierre w ujęciu Goethego i Hofmannsthala
Journal Title: Litteraria Copernicana - Year 2015, Vol 16, Issue 2
Abstract
Przedmiotem artykułu jest porównanie sposobu literackiej realizacji tego samego tematu przez Goethego i Hofmannsthala w opowieści nawiązującej do wspomnień francuskiego arystokraty François de Bassompierre’a, żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku. Chodzi o krótkotrwały, tajemniczo przerwany romans arystokraty z piękną kobietą niższego stanu. Johann Wolfgang Goethe, obserwując z niepokojem rozwój wypadków podczas Rewolucji Francuskiej oraz będąc naocznym świadkiem wojen napoleońskich, sięga do wspomnień Bassompierre’a na potrzeby swego wzorowanego na Dekameronie cyklu Gawędy uchodźców niemieckich, którego ogólna wymowa jest pochwałą idei ładu i powściągliwości. Hofmannsthal – jeden z czołowych przedstawicieli wiedeńskiej moderny – posługuje się tekstem Goethego, tworząc rodzaj palimpsestu; wypełnia przy tym uściślającą treścią wiele miejsc pierwotnie niedookreślonych. Przede wszystkim jednak zmienia narracyjne otoczenie opowieści: pozbawia ją (dydaktycznego) kontekstu, w jaki wyposażył ją jego poprzednik. W swojej wersji historii podkreśla takie elementy, jak niewyrażalność odczuć i celebrowanie doznań zmysłowych, dając wyraz swej estetyzującej wizji świata i tworząc tym samym utwór w znacznym stopniu polemiczny w stosunku do wersji Goethego.
Authors and Affiliations
Małgorzata Klentak-Zabłocka
Keywords
Related Articles
- EP ID EP191392
- DOI 10.12775/LC.2015.021
- Views 158
- Downloads 0
Profesorowie w korespondencji z Maciejem Konopackim
---
Tatarzy Słowiańszczyzną naznaczeni. Łaska czy przekleństwo? Z Maciejem Musą Konopackim rozmawia Rafał Berger
---
Dualary planetne. Hramotka ze zbiorów Muzeum Historycznego w Białymstoku. Analiza tekstologiczno-filologiczna
Przedmiotem rozważań prezentowanego artykułu jest nowy, niepoddany do chwili obecnej opisom materiał badawczy w postaci hramotki ze zbiorów Muzeum Historycznego w Białymstoku, której zawartość treściowa pozwala na włącze...
Rzekomy nagrobek Melchiora Gieysz Heliaszewicza na wileńskiej Rossie
---
Wprowadzenie. Tatarzy polscy – adoptowani do narodu / Introduction. Polish Tatars – Adopted to the Nation / Введение. Польские татары – адаптированные к народу
Tak genialnie nazwał swych pobratymców, przybyszów do Rzeczypospolitej Obojga Narodów z dalekich krain stepowych, polski Tatar – muzułmanin Maciej Konopacki w niezwykłym wywiadzie udzielonym Rafałowi Bergerowi, zamieszcz...