Modern Batı Dünya Görüşünün Tanrı ve İnsan Tasavvuru Açısından Tahlil ve Eleştirisi/The Analysis and Critique of Modern Western Worldview from the Concept of God and Human
Journal Title: Bilimname - Year 2017, Vol 201702, Issue 34
Abstract
Batı düşüncesi Varlık, Tanrı ve İnsan gibi temel dünya görüşü veya zihniyet konularında İslam dünyasından çok farklı bir paradigmaya sahiptir. Öz olarak “ilkesizlik” kavramıyla açıklayabileceğimiz bu paradigma farklılaşmanın ana sebebidir. Örneğin Amerikan dünya görüşünün ya da yaşam felsefesinin gerisinde yatan isimler olarak bizzat Amerikalı düşünürler şu beş ismi saymaktadır: Darwin, Marx, Freud, James, Dewey. Her bir ismin Varlık, Tanrı ve İnsan anlayışlarının temelde örtüştüğünü söyleyebiliriz. Onlara T. Hobbes, F. Nietzsche ve J. P. Sartre da ekleyebiliriz. Tanrı’dan ateşi “çalan” Prometheusçu insan anlayışı ile Tanrı’nın “Adem’e eşyanın isimlerini öğrettiğine” inanan insan anlayışı neredeyse birbirine zıt Tanrı-İnsan ilişkisinden bahsetmektedir. Tanrı’dan ateşi çalan insanın Tanrı anlayışı ile, Tanrı’nın kendisine bizzat “bilgi”yi öğrettiği insanın Tanrı anlayışı, sadece farklılıktan ibaret kalmayacak insanın bilim yapma ve bilgi anlayışına da etkileri olacaktır. “Hakikat varsa özgürlük yoktur,” ifadesi bir bakıma bugünkü Batı metafiziğini ve Varlık anlayışını özetler niteliktedir ve buna göre, eğer bir hakikat varsa da bu “sosyolojik hakikat” olacaktır. İslam dünyasında ise, özellikle Tanrı-insan ilişkisi konusunda Tanrı’nın güç, kudret ve azametine halel gelmemesi adına insanın ihmal edildiği bir kelamî problem hep var olmuştur. Bunun pratik sonucu “cılız insan” anlayışıdır. Buna rağmen Müslüman dünyanın en azından teoride bir “ilke”si daima var olmuştur, aynı şeyi bugünün Batı dünyası için söylemek zor görünüyor.
Authors and Affiliations
Latif TOKAT
The Religious and Philosophical Creativity of Suleiman Bakyrgani
Suleimen Bakyrgani is one of the highly regarded by Muslims in Central Asia and beyond, the Sufi sheikh and the mystic poet of the XII century. He was an apprentice and successor of the famous Central Asian Sufi sheikh K...
Kur’ân’da “ قَبْل ” ve “ بعَْد ” Kelimelerinin Kullanımı ve Mânâya Etkisi/The Use and The Effect of The Word of “ قبل ” and “ بعد ” In The Qur’an
Kur’ân’ın anlaşılması, ayetleri oluşturan herbir lafzın anlaşılmasına bağlıdır. Ancak lafızları oluşturan isim, fiil ve harfler lugat anlamlarıyla değil, cümle içindeki sistemden elde ettikleri anlamlarla anlaşılmalıdır....
İnsanlığın En Eski Tapınağı Göbeklitepe Teolojik Olarak Bize Ne Söyler?/What Does Gobeklitepe, Humanity's Oldest Temple, Tell Us Theologically?
Öz Göbeklitepe arkeologlara göre, insanlığın en eski tapınaklarından biridir. Bu çalışmada on iki bin yıl öncesine dönerek hem bu yapı hakkında bilgi vermeye çalışacağız hem de bu yapının teolojik ve felsefi çağrışımları...
Dinsel Şiddet Bağlamında SETA’nın ‘Almanya’da İslamafobi 2015’ Raporunun Değerlendirilmesi/Examination of SETA’s Report ‘Islamaphobia In Germany 2015’ In The Context of Religious Violence
Öz Bugün özellikle Batı Avrupa’daki Müslüman varlığını ele alan sosyolojik çalışmaların literatürdeki en orijinal kavramlarından biri “İslamofobi”dir. Bu kavramın bu ülkeler için ortak çağrışımları nitelemesi Batı Avrupa...
Boethıus’un Felsefenin Tesellisi İsimli Eserinde İnsanın Mutluluğu ve Felsefe’nin İşlevi
Boethius’un (480-524) Felsefenin Tesellisi isimli eseri bir takım suçlamalarla ölüm cezasına çarptırılan ve acı bir şekilde öldürülen Boethius’un sürgündeki mahkûmiyet döneminde içinde bulunduğu mutsuzluk, keder hali kar...