Molla Bilal Nazim ve Uniñ Dastanlari Heqqide / Molla Bilal Nazim and His Epics
Journal Title: Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi - Year 2013, Vol 2013, Issue 1
Abstract
Uyğur xelqi uzun tarixiy tereqqiyat ceryanida tatliq-aççiq sergüzeştilerni başidin keçürdi. Uyğurniñ öz xelqi bilen teqdirdaş munevver edip qiz-yigitleri qelemi bilen bu keçmişlerni evladlarğa qalduruşni unutmidi. Muşu munevverlerimizdin biri 19-esirniñ axirqi mezgilide yaşap ötken ilğar pikirlik şa'ir, edip Molla Bilal Bin Molla Yüsüp Nazimdur. İlim ve aydinliq yolida bir ömür küreş qilip ötken şair qoliğa qelem alip xelqniñ qehriman iş-izlerini yazip qalduruşni bir burç dep bilgen. Nazim, 19-esir Uyğur edebiyat sehneside çaqniğan bir çolpandur. Uniñ eserleri tarixi rialliqni eks ettürgenliki bilen Uyğur tarixi üçün, eyni vaqittiki edebi tilni ipadilep bergenliki bilen Çağatay devridin kéyinki Uyğur edebi tili üçün bekmu qimmetlik edebi matéryal bolup hésaplinidu. Bu maqalida Molla Bilal Nazimniñ hayati ve uniñ eserleri bolupmu, dastanlari heqqide qisqiçe toxtilip ötüş meqset qilindi.
Authors and Affiliations
Mağfiret Kemal YUNUSOĞLU
ERŞİDİN TATLIK'IN "XALTA KOÇİDİN YANĞANDA" (ÇIKMAZ SOKAKTAN DÖNERKEN) ADLI HİKÂYESİ ÜZERİNDE BİR TAHLİL DENEMESİ
Çağdaş Uygur edebiyatında hikâye türü 1930’lu yıllarda ortaya çıkmıştır. Seyfettin Azizi’nin “Yetim Tohtı” adlı hikâyesi Uygur hikâyeciliğindeki ilk örnek sayılır. 1940'lı ve 1950'li yıllara gelindiğinde Uygur hikâyecili...
KLASİK UYGUR EDEBİYATININ SON HALKALARINDAN HÜSEYİNHAN TECELLÎ
Türk boyları içinde kadim bir uygarlığa sahip olan Uygur Türkleri, İslam öncesi dönemlerde olduğu gibi, İslam Dinini kabul ettikten sonra da Türk ve İslam medeniyetine büyük katkılar sunmuştur. Türkistan coğrafyası Karah...
TURFAN UYGURLARININ 1732 YILINDA DOĞUYA GÖÇ ETMELERİYLE İLGİLİ BİR BELGE
Söz konusu belge Ankara Etnografya Müzesi'nde saklanmaktadır. Turfan Uygurlarının 18. yüzyılda Çin'in Gansu eyaletine göç etmeleriyle ilgili bir vesikadır. Çağatay Türkçesiyle yazılmıştır. Bu belgeyi daha önce Ahmet Temi...
Türk Kültürü Bağlaminda Doğu Türkistan Kültür Tarihi
Uygur Türkleri, köklü bir tarihe ve zengin bir kültür birikimine sahiptir. Bu kültürün oluşumu ve gelişiminde ise Uygur Türklerinin yaşadığı coğrafyanın merkezî bir konumda olmasının yanı sıra onların birçok din ve kültü...
BİLAL NAZIM (1825-1900)
Bilal Nazım Uygur klasik edebiyatının son temsilcilerinden birisidir. 1825-1900 yılları arasında yaşamıştır. "Gazat Der Mülk-i Çin", "Çanmoza Yusufhan", "Nazugum'un Kıssası" gibi destanlarıyla ünlüdür. Lirik şiirlerinden...