Norma językowa w polszczyźnie historycznej
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2017, Vol 0, Issue 73
Abstract
W artykule przedstawiono dwa podejścia do normy językowej – w odniesieniu do polszczyzny nam współczesnej oraz do języka doby renesansu. Wiedzę poprawnościową dotyczącą języka, którym się na co dzień posługujemy, czerpiemy z licznych prac o charakterze normatywnym oraz własnego wyczucia językowego. W odniesieniu do polszczyzny historycznej brakuje nam takiej właśnie intuicji, nie dysponujemy też odpowiednimi poradnikami poprawnościowymi dotyczącymi języka okresu nas interesującego. Wśród tekstów z XVI wieku znajdziemy jednak nieliczne sądy na temat ówczesnej poprawności językowej. Pewne wnioski okazują się zaskakująco bliskie tym nam współczesnym. Linguistic norm in the historical Polish Abstract The paper presents two approaches to language norm with reference to contemporary Polish and the Polish of the Renaissance era. As for the language we use every day, we draw our knowledge of language correctness from plentiful normative works and from our own linguistic intuition. But as far as historical Polish is concerned, we do not have such linguistic intuition, and no proper language correctness handbooks concerning the language that was spoken in the period under discussion are available. Nevertheless, a few judgements on language correctness in 16th-century texts can be found. Some conclusions turn out to be surprisingly similar to those that can be drawn with respect to the language of our time.
Authors and Affiliations
Anetta Luto-Kamińska
Interpretacja prospektywna peryfrazy <mieć + bezokolicznik>
Peryfraza [mieć + bezokolicznik] była interpretowana w ramach kategorii modalności i ewidencjonalności. Niniejszy artykuł pokazuje jej trzecią interpretację: chodzi o rodzaj prospektywności, która należy do kategorii asp...
Wykorzystanie metod i wyników badań historycznojęzykowych w ustalaniu współczesnej normy językowej
Artykuł podejmuje problem relacji między takimi pojęciami jak norma językowa i uzus – obydwie te kategorie wiąże autorka z realizacją tekstową. Ustaleniu współczesnej normy, którą nie do końca odzwierciedlają wydawnictwa...
Granice języka a granice językoznawstwa
Kwestię granic języka i lingwistyki autor rozważa, odwołując się do tzw. pełnej teorii naukowej. W złożonej hierarchiczno-sieciowej strukturze tej teorii można wyróżnić trzy poziomy; bazę filozoficzną, interpretacyjny ob...
W kierunku transgranicznej interpretacji modalności językowej – przyczynek do badań empirycznych posiłkowego czasownika modalnego must we współczesnej amerykańskiej odmianie języka angielskiego
Artykuł ma na celu zaprezentowanie transgranicznego podejścia do analiz modalności językowej. Transgraniczność jest tutaj rozumiana jako przekraczanie granic w badaniu czasowników modalnych. Znajdują się wśród nich grani...
Ciemna, szpetna, zepsuta. Norma i anomalia w opisie łaciny średniowiecznej
W artykule omawiamy wybrane aspekty pojęcia normy, jakie dawały i niekiedy dają jeszcze o sobie znać w badaniach nad łaciną średniowieczną. Analizując wywód Charlesa du Cange’a z jego Glossarium, wskazujemy na preskrypty...