Między przestrzenią a czasem. Ewolucja temporalnych przyimków wtórnych w polszczyźnie
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2015, Vol 0, Issue 71
Abstract
Artykuł poświęcony został ewolucji wtórnych przyimków o znaczeniu temporalnym, których podstawą były wartości przestrzenne, np. koło, blisko, w przeciągu. Związek między treściami przestrzennymi i czasowymi uznać należałoby za jedną z najtrwalszych relacji se- mantycznych. I chodzi nie tylko o więzy genetyczne, ale przede wszystkim o trwałą korelację znaczeniową, większość bowiem analizowanych przyimków zachowuje paralelę semantycz- ną, ma charakter i przestrzenny, i temporalny. Stała zależność semantyczna między znacze- niami przestrzennymi i temporalnymi tworzy swoiste ramy zachodzących zmian w obrębie interesującej nas grupy. W wyniku jednak różnorodnych przeobrażeń może dojść do utraty związku między obu wartościami, usamodzielniania się wartości temporalnych przyimków i tworzenia nowych jakości. Materiał, który poddano analizie, wybrany został głównie ze słowników historycznych, a uzupełniony ekscerpcją wybranych tekstów.
Authors and Affiliations
Aleksandra Janowska
Łacińskie źródła jako kontekst badań historycznojęzykowych
Pytania o łacińskie źródła średniowiecznych polskich tekstów od dawna były obecne w badaniach nad początkami polskiego języka religijnego. W ostatnich latach, m.in. dzięki nowemu wydaniu Rozmyślania przemyskiego (tzw. wy...
Granice interpretacji lingwistycznej w badaniach nad komunikacją niewerbalną
W artykule pokazuję granicę refleksji lingwistycznej dotyczącej komunikacji niewerbalnej, która sytuuje się między ogólnojęzykowym sposobem opisywania zjawisk komunikacyjnych a ich opisem specjalistycznym z użyciem zapro...
Wielki słownik języka polskiego PAN – historia, stan obecny i perspektywy rozwoju po 2018 roku
W artykule przedstawiono projekt leksykografi czny dotyczący opracowania najnowszego ogólnego słownika języka polskiego: Wielkiego słownika języka polskiego PAN. Projekt jest koordynowany przez Instytut Języka Polsk...
Ciemna, szpetna, zepsuta. Norma i anomalia w opisie łaciny średniowiecznej
W artykule omawiamy wybrane aspekty pojęcia normy, jakie dawały i niekiedy dają jeszcze o sobie znać w badaniach nad łaciną średniowieczną. Analizując wywód Charlesa du Cange’a z jego Glossarium, wskazujemy na preskrypty...
Sources of data and methodological foundations of a contrastive linguistic analysis of emotion concepts
The aim of the paper is a presentation of methodological foundations of semantics of emotion concepts in contrastive linguistic analyses and identifying the sources of data in Polish and English obtained by less frequent...