NOWE ZASADY DZIAŁALNOŚCI MUZEALNEJ W KONTEKŚCIE ZADAŃ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2004, Vol 2004, Issue 45
Abstract
Muzea to odrębna kategoria instytucji kultury, której status prawny określają dwa podstawowe akty prawne, tzn. regulująca ich szczególny status ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. ustawa o muzeach oraz wspólna dla wszystkich instytucji kultury, uzupełniająca w stosunku do ustawy o muzeach ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Od 17 listopada 2003 r. nową regulacją prawną, normującą istotną z punktu widzenia działalności statutowej muzeów problematykę zasad ochrony zabytków, jest ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, która zastąpiła ustawę z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury. W obecnym układzie organizacyjnym, w związku z reformą administracyjną z końca lat 90. XX w., większość muzeów ma status samorządowych instytucji kultury, czyli instytucji, dla których organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego – gmina, powiat lub województwo samorządowe. Tylko nieliczne muzea mają obecnie status muzeów państwowych, podległych organizacyjnie bezpośrednio Ministrowi Kultury. Muzea są zróżnicowane pod względem organizacyjnym. Szczególną pozycję zajmują wśród nich tzw. muzea rejestrowane, wpisywane do szczególnego rejestru. Muzeom tym przysługują określone przywileje, np. w zakresie pierwszeństwa nabywania muzealiów. Działają w nich także szczególne rady powiernicze, stanowiące odpowiednik rad muzeów w pozostałych placówkach muzealnych. W swojej statutowej działalności muzea koncentrują się na gromadzeniu, przechowywaniu, zabezpieczaniu, konserwacji i opracowywaniu swoich zbiorów, czyli muzealiów, mających status rzeczy ruchomych w rozumieniu prawa autorskiego, z także zabytków w układzie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Mimo iż muzealia w większości przypadków nie utrwalają utworów w rozumieniu prawa autorskiego, działalność muzealna ma w niektórych sytuacjach charakter działalności twórczej w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych np. w kontekście organizowanych przez muzea wystaw albo prowadzonej przez nie aktywności wydawniczej.
Authors and Affiliations
Rafał Golat
Museum Overproduction?
ZWIĄZEK MUZEÓW W POLSCE W LATACH 1914–1939
Artykuł przybliża podstawowe informacje na temat działalności i przemian organizacji skupiającej muzea i muzealników w II Rzeczypospolitej. Wspomina osobistości, które miały wpływ na rozwój muzealnictwa, ich poglądy i za...
KOLEKCJA JUDAIKÓW WE LWOWIE OD KOŃCA XIX DO POCZĄTKU XXI WIEKU
Autorka skupia się na prywatnych i państwowych kolekcjach judaików we Lwowie od końca XIX w. do czasów współczesnych. Jest to przegląd największych i najbardziej wartościowych zbiorów judaików, które znajdowały się do II...
Museum of Polish Romanticism in Opinogóra
SZTUKA PRZEKRACZANIA GRANIC. EDUKACJA MUZEALNA A KRYZYS MIGRACYJNY
Autorzy analizują społeczne powinności instytucji muzeum. Opowiadają o przebiegu realizacji projektu Muzeum Sztuki w Łodzi Sztuka przekraczania granic, który był działaniem społeczno-artystycznym dla uchodźców czeczeński...