Ochrona autentyku czy palimpsest – dylematy w procesie rewaloryzacji zespołu ogrodowego w Białaczowie
Journal Title: Architectus - Year 2016, Vol 20, Issue 1
Abstract
Autorka, odwołując się do złożonych problemów ochrony zniszczonego na skutek trąby powietrznej w lipcu 2011 r. białaczowskiego parku, porusza ważne kwestie związane z zagadnieniem ochrony autentyku w polskich ogrodach historycznych i postuluje wypracowanie metody postępowania konserwatorskiego, nie tylko w celu ratowania Białaczowa, ale także usprawnienia ewentualnych działań w analogicznych przypadkach, które niestety coraz częściej mogą się pojawiać z powodu zmian klimatycznych. W skład omawianego zespołu rezydencjonalnego w Białaczowie (woj. łódzkie) wchodzi rozległy (ponad 22 ha) park o charakterze krajobrazowo-leśnym, kształtowany na przestrzeni wieków przez wybitnych planistów (Lindauer, Stricker, Szanior, Tański). Uznawany był on do niedawna za jedno z najcenniejszych założeń ogrodowych w Polsce, charakteryzujących się wysokimi walorami zarówno kulturowymi, jak i przyrodniczo-krajobrazowymi. Po kataklizmie skala zniszczeń była nieporównywalna do jakichkolwiek, jakie do tej pory na skutek czynników naturalnych dotknęły założenia ogrodowe na terenie Polski. Po zdarzeniu tym w zasadzie natychmiast rozpoczęto prace porządkowe, jednak poza nimi do tej pory nie udało się niczego więcej zrobić, by uchronić tę cenną historyczną kompozycję przed całkowitym zniszczeniem. Sam proces rewaloryzacji założenia, poza oczywistymi trudnościami wynikającymi z charakteru i zakresu zniszczeń, z wielu przyczyn jest niezwykle skomplikowany. Przede wszystkim niezbędne jest określenie kierunku działań konserwatorskich dotychczas nie dość precyzyjnie zaplanowanych. Powinny one zmierzać do ochrony autentyku. Park jest wielowiekowym „zapisem” przemian kompozycyjnych, od zespołu o prawdopodobnie średniowiecznej metryce, po XIX-wieczną, przekształcaną jeszcze na początku XX w. rozległą kompozycję krajobrazową. Paradoksalnie, zniszczenia drzewostanów odsłoniły wiele elementów dotychczas nieczytelnych w układzie. Wydaje się niezwykle ważne, by jak najszybciej podjąć profesjonalnie prowadzone prace polegające na ochronie wszystkich elementów i odbudowie jego układu przestrzennego w oparciu o relikty historycznej kompozycji.
Authors and Affiliations
Małgorzata Milecka
Keywords
Related Articles
- EP ID EP96092
- DOI 10.5277/arc160104
- Views 68
- Downloads 0
The post-war reconstruction of J. Mamlok’s Department Store in Wrocław – an attempt at the palimpsest decoding
The article refers to the after the war rebuilding of the damage of commertial objects in the Old Town in Wrocław. The nature of Wroclaw, like other cities, is constantly changing, which depends on many factors and deter...
Czynniki kształtujące przestrzenie publiczne
Przestrzenie publiczne z definicji służą zaspokajaniu społecznych potrzeb. Przeobrażenia, jakim współcześnie podlegają te miejsca, wpływają często na redukcję ich podstawowej roli i znaczenia. Degradacja miejsc budowani...
Autentyzm zabytkowej architektury i palimpsest w przestrzeni historycznej – nowe media a prezentacja dziedzictwa kulturowego
Artykuł przedstawia wybrane zagadnienia związane z prezentacją i eksponowaniem zabytkowej architektury za pośrednictwem nowych mediów i technik cyfrowych. Tekst skupia się na problematyce autentyzmu zabytków oraz przestr...
Nowatorski projekt ogrodu botanicznego w Lublinie z roku 1964 autorstwa Oskara i Zofii Hansenów
Celem artykułu jest przedstawienie mało znanej koncepcji zagospodarowania terenu Ogrodu Botanicznego w Lublinie, opracowanej w latach 60. XX w. przez Oskara i Zofię Hansenów. Jest to projekt niezwykły, zawiera bowiem now...
Illusionistic relief as a design technique in the modern facades. Time of Renaissance
The article presents the use of techniques borrowed from sculpture of the Renaissance time – bas to highrelief in architectural projects. The concept of the “architectural relief” (rilievo architettonico) as a method o...