Określenie parametrów modelu konceptualnego opad–odpływ dla małej zlewni w Karpatach

Abstract

Jednym z ważniejszych zagadnień w hydrologii jest matematyczne symulowanie i prognozowanie procesów hydrologicznych, które musi być poprzedzone wyznaczeniem parametrów stosowanych modeli. Do matematycznego opisu procesów opad–odpływ w małych zlewniach opracowano wiele modeli liniowych i nieliniowych o różnym stopniu złożoności. Jednym z częściej stosowanych jest model liniowy, w którym opad efektywny wyznaczany jest wg metody CN (curve number), stosowanej w Służbie Ochrony Zasobów Naturalnych (Natural Resources Conservation Service) Departamentu Rolnictwa USA, a do transformacji opadu efektywnego w odpływ bezpośredni wykorzystywany jest chwilowy hydrogram jednostkowy (IUH) wg Nasha (1957). Model ten zastosowano do odtworzenia zdarzeń opad–odpływ w małej leśnej zlewni górskiej Vištucký Potok w Małych Karpatach w zachodniej Słowacji. Celem przeprowadzonych badań było, po pierwsze – wyznaczenie parametrów zastosowanego modelu na podstawie dziewięciu zarejestrowanych zdarzeń opad–odpływ w okresie 2005–2010, po drugie – zanalizowanie zależności parametrów modelu od charakterystyk deszczu, i po trzecie – porównanie wartości charakterystyk zdarzeń opad–odpływ i parametrów modelu z wynikami podobnego opracowania wykonanego dla zurbanizowanej zlewni Potoku Służewieckiego (Sikorska i Banasik 2010). Do wyznaczenia charakterystyk na podstawie zarejestrowanych zdarzeń opad–odpływ i parametrów modelu, oraz do wyznaczenia hydrogramu „regenerowanego” i określenia parametrów jego zgodności z hydrogramem obserwowanym, wykorzystano program komputerowy SN opracowany w Katedrze Inżynierii Wodnej SGGW. Uzyskano zbieżność wyników w odniesieniu do parametru CN (wartości średniej z analizowanych zdarzeń z wartością tablicową, ustaloną we wcześnieszych badaniach na podstawie rodzaju gleb i użytkowania terenu badanej zlewni) oraz stosunkowo małą zmienność czasu opóźnienia – LAG (iloczyn parametrów modelu Nasha N i k). Stosunkowa mała wartość parametru CN i współczynnika odpływu wynika z leśnego użytkowania zlewni. Uzyskano bardzo słabe zależności pomiędzy parametrami modelu i charakterystykami opadu. Porównanie wyników analizy zdarzeń opadowych w obydwu zlewniach potwierdza znacznie zróżnicowanie pa- rametru CN oraz wskazuje na małe różnice w czasie opóźnienia, determinowanego użytkowaniem, topografią i wielkością powierzchni zlewni.

Authors and Affiliations

Beata KARABOVA, Anna SIKORSKA, Kazimierz BANASIK, Silvia KOCHNOVA

Keywords

Related Articles

Water budget of the Zdworskie Lake in 2008–2012 period

The paper presents the results of water balance calculations for the Zdworskie Lake, Poland, based on meteorological and hydrological data of 2008–2012 period. Meteorological data have come from automa...

Modelling of discharge, nitrate and phosphate loads from the Reda catchment to the Puck Lagoon using SWAT

Sustainable management of water quantity and quality has recently become a major issue in the face of decreasing water resources and increasing water demand throughout the country (Kundzewicz et al. 2010). According to t...

Strength and deformation parameters of boulder clay to design of buildings at the margin of a moraine plateau in Warsaw

The selection of soil parameters suitable to the geotechnical design calculations is regarded widely as one of the most important and simultaneously diffi cult engineering task, which according to the Eurocode 7 standard...

Sediment transport and water quality in Máchovo Lake (Czech Republic)

Máchovo Lake is a historical reservoir founded by Czech King Charles IV. in 14th century. Located in northern part of central Bohemia it has been widely used for recreation purposes for many decades (or even centuries)....

Efficacy of Time-Area Method in simulating temporal variation of sediment yield in Chehelgazi watershed, Iran

The proper prediction of temporal and spatial variation of sediment yield from the watershed is a need for sediment control, river engineering and soil and water conservation studies. The present study was therefore...

Download PDF file
  • EP ID EP109093
  • DOI -
  • Views 121
  • Downloads 0

How To Cite

Beata KARABOVA, Anna SIKORSKA, Kazimierz BANASIK, Silvia KOCHNOVA (2012). Określenie parametrów modelu konceptualnego opad–odpływ dla małej zlewni w Karpatach. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW. Land Reclamation, 44(2), 155-164. https://europub.co.uk/articles/-A-109093