Orta Asya'daki Uygurların Kültürü ve Başarıları Üzerine

Journal Title: Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi - Year 2013, Vol 2013, Issue 2

Abstract

Bu makalede eski Sovyetler Birliği dönemindeki ve bugünkü Bağımsız Orta Asya Cumhuriyetlerindeki Uygurların kültürünün oluşum ve gelişim süreci üzerinde durulacaktır. Bilindiği gibi, Orta Asya diasporadaki Uygurların en fazla toplandığı bir bölgedir. Bu bölgenin Uygurların ana vatanı Doğu Türkistan, yani bugünkü Çin Halk Cumhuriyeti tarafından Şincan Uygur Özerk Bölgesi diye adlandırılan topraklarla uzun tarihi ilişkisi vardır. Orta Asya cumhuriyetlerindeki Uygurların 20. yüzyıldaki kültürel gelişim sürecini üç aşamaya ayırmak mümkündür: Birinci aşama 1918-1940 yıllarını, ikinci aşama 1950 - 1980 yıllarını, üçüncü aşama 1991 yılından bugüne kadar olan zamanı kapsar. 20. yüzyılın ilk yarısı ve 1960 - 1980 yılları arasında Sovyetler Birliği hükümeti Doğu Türkistan'ı önemli stratejik hedef olarak belirlediği için önce kendi sınırları içerisinde, yani Sovyetler Birliği kontrolü altındaki Orta Asya bölgesinde yaşayan Uygurların kültür, sosyal ve ekonomik meselelerine özel ilgi göstermişti. Sovyetler Birliği'nin devlet menfaatini hareket noktası yapan bu politikadan dolayı 20. yüzyılın 20-30'lu yıllarında Uygurlardan çok sayıda çağdaş yüksek eğitim sahibi aydınlar yetişti. Sovyetler Birliği hükümeti 1960 - 1980 yılları arasındaki Sovyet-Çin çekişmesi döneminde kendi topraklarındaki Uygurların kültürel, siyasal, sosyal ve ekonomik meselelerine tekrar ilgi gösterdiğinden dolayı bu dönemde Uygurların kültüründe yeni gelişmeler ortaya çıktı. Uygurlar arasından bütün Sovyetler Birliği'nde tanınmış yazarlar, sanatçılar, devlet adamları, sporcular ve diğerleri yetişti. 1991 yılında Sovyetler Birliği yıkıldıktan sonra Uygurlar yine yeni bir sürece girdiler. Bu süreçte onların kültüründe yeni ilerlemeler görüldü. Bu makalede işte o Uygurların kültürel başarıları ve onların arasından yetişmiş meşhur şahıslar hakkında da bilgi verilecektir.

Authors and Affiliations

Nebijan Tursun

Keywords

Related Articles

Uygur Türklerinde Ölüm İle İlgili İnanış ve Adetler

Bilindiği gibi, ölüm insanın fiziki dünyadan metafizik dünyaya geçişini sağlayan bir olgudur. İnsan öldükten sonra metafizik dünyada ruh/ervah olarak yaşamaya devam eder. Ölenin öbür dünyaya rahat geçmesi ve orada huzurl...

ÇAĞDAŞ UYGUR EDEBİYATI YAZARLARINDAN EHTEM ÖMER VE HİKÂYELERİ

19. yüzyılın sonu ile 20. yüzyılın başlarında başlayan Çağdaş Uygur edebiyatı, kısa zamanda büyük gelişme göstererek önemli temsilciler yetiştirmiştir. Bu temsilcilerden biri de kaleme aldığı çok sayıda hikâyesi ile tanı...

Japonca ve Uygurcanın Benzer Noktaları

Biz bu makalede Japonca ve Uygurca arasındaki benzer ve farklı özellikleri inceleyeceğiz. Her ikisi de Altay dili olan Japonca ve Uygurcanın pek çok söz dizimsel ortak özellikleri vardır. Biz makalemizde bu iki dilin ben...

Türk Kültürü Bağlaminda Doğu Türkistan Kültür Tarihi

Uygur Türkleri, köklü bir tarihe ve zengin bir kültür birikimine sahiptir. Bu kültürün oluşumu ve gelişiminde ise Uygur Türklerinin yaşadığı coğrafyanın merkezî bir konumda olmasının yanı sıra onların birçok din ve kültü...

MUHEMMED SIDIK ZELİLÎ VE SAKİNAMESİ

Anadolu coğrafyasına uzak bir bölgede bulunan Doğu Türkistan toprakları, tarih boyunca Türk kültürünün ve edebiyatının şekillendiği ve geliştiği önemli merkezlerden biri olmuştur. Uygur Türklerinin yaşadığı bu coğrafyada...

Download PDF file
  • EP ID EP432271
  • DOI -
  • Views 113
  • Downloads 0

How To Cite

Nebijan Tursun (2013). Orta Asya'daki Uygurların Kültürü ve Başarıları Üzerine. Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, 2013(2), 65-93. https://europub.co.uk/articles/-A-432271