Osmanlı İmparatorluğu’nda Mali Yönetim Denetim Ve Soruşturma, Bir Müsadere Örneği
Journal Title: Muhasebe ve Finansman Dergisi - Year 2018, Vol 20, Issue 78
Abstract
Osmanlı İmparatorluğu’nda mali yönetim, Padişah’tan başlayan Sadrazamı (Başbakan) ve Başdefterdar’ı (Maliye Bakanı) ve Başdefterdara bağlı defterdarları içine alan bir üst yapıya sahiptir. Üst yapıya bağlı olan alt yapı ise mali işleri yürüten muhasebe büroları biçiminde örgütlenmiştir. Bu bölümlerde görev yapan çok çeşitli unvanlara sahip kadrolar vardır. Bunlar arasında hacegan ve hulefa üst kademe kadrolarını oluşturmuşlardır. Bu uzman görevlilerin mali işlerin, muhasebe bölümlerinin kayıt ve işlemlerinin doğruluğundan sorumlu oldukları anlaşılmaktadır. Yine bu unvanlara sahip olanların, zaman zaman işleri en iyi bilen üst kademe yöneticiler olarak denetim işleri ile de meşgul oldukları bilinmektedir. Öte yandan bakikulları gibi deftedara bağlı denetim örgütünün varlığı üzerinde durulması gerekmektedir. Bu örgüt, denetim ve soruşturma işlerinde üst düzey bağımsız denetim örgütüdür. Bu mali yapı, kimi zaman ortaya çıkan yolsuzluk olayları için gereken soruşturma ve denetlemeler de yapmaktadır. Bu olayları ortaya çıkaran olgulardan birisi de müsadere kurumudur. Devlet görevinde bulunan yöneticilerin servetleri öldüklerinde veya öldürüldüklerinde hazineye geçmiştir. Ayrıca yasal olmayan yollarla servetini artıran üst düzey devlet yöneticilerinin de mallarına devlet el koymuştur. Bu çalışmada XVIII. yüzyılın sonlarında yasa dışı yollarla servetini artıran bir Osmanlı Paşası’nın mallarına el konulması ile ilgili denetleme ve soruşturma örneği üzerinde durulmuştur. Doğrudan Padişah’ın katıldığı, Sadrazam’ın ve bir defterdarın yürüttüğü bu soruşturmada görev alanlar ve bunların görevlerini nasıl yerine getirdikleri, denetlemenin aşamaları ve sonuçları incelenecektir. Ele alınan örneğin sonuçları olarak, Osmanlı’da hem mali hukukun ve hem de mali denetleme mekanizmalarının yapısının ortaya konulmasına dikkat edilmiştir.
Authors and Affiliations
Fatma Şensoy
A Study of the Applicability with Target Costing, Value Analysis and Kaizen Costing Methods in Accommodation Enterprises
Throughout the world the globalization and economic and technological developments brought about by globalization resulted in determination of prices in the market and the only controlled variable costs while the price a...
The Effects Of International Integration On Cost Of Equity: Application Of Turkey’s Tourism Sector
In this paper, the cost of equities of the companies listed in the BISTTRZM index in BORSAİSTANBUL were computed by using models which are based on the Capital Asset Pricing Model (CAPM). The results of models using loca...
Muhasebe Meslek Mensuplarının Karşılaştıkları Sorunlar Ve Beklentiler
Bu çalışma ile öncelikle muhasebe meslek mensuplarının sorunları ve çözüme yönelik beklentileri araştırılmaktadır. Bu bağlamda, muhasebe meslek mensuplarına yönelik web ortamında anket hazırlanmış ve uygulanmıştır. Elde...
Corporate Life Cycle Theory and Accounting Performance: Borsa Istanbul Case
This study examines the association between accounting performance measures and stock returns with the corporate life cycle theory. Corporate life cycle stages which are derived from the product life cycle are the result...
Kira Sertifikalarının (Sukukun) Muhasebeleştirilmesi
Günümüzde, inancı gereği faizli yatırım araçlarına fonlarını yatırmayan yatırımcıları ekonomiye kazandırmak veya yatırımcılar açısından portföy çeşitliliği kazandırmak amacıyla, dünya sermaye piyasalarında faizsiz finans...