POLISEMIA KRZYŻA W PRAKTYKACH SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO Semiotyczne i lingwistyczne znaczenie krzyża
Journal Title: Miscellanea Anthropologica et Sociologica - Year 2012, Vol 13, Issue 1
Abstract
Autor przeprowadził analizę dwóch tytułów prasowych reprezentujących różne opcje światopoglądowe i polityczne: „Gazety Polskiej” i „Nie”, wydawanych podczas tzw. konfliktu o krzyż smoleński przed Pałacem Prezydenckim w dniach od 15 kwietnia 2010 roku do 16 września tegoż roku, kiedy krzyż został przeniesiony do kaplicy w Pałacu Prezydenckim. Zastosowano jakościową analizę treści, połączoną z analizą dyskursu. Badanie to stanowi punkt wyjścia do odtworzenia tzw. repertuarów interpretacyjnych związanych z postrzeganiem krzyża i konfliktu wobec krzyża, zwolenników oraz przeciwników zostawienia i przeniesienia krzyża. Zachowania broniących i czuwających przy krzyżu według interpretacji „GP” mają charakter patriotyczno-heroiczny, a charakter komentarza jest patetyczny. Krzyż to symbol chrześcijaństwa i narodu polskiego, upamiętniający ofiary katastrofysmoleńskiej. Zupełnie inne jest zdanie redakcji „Nie” – to kawałek drewna, symbol popkulturowy, miejsce upamiętnienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Krzyż smoleński interpretowany jest jako obiekt śmieszny i anachroniczny, a komentarz redakcji ma charakter satyryczno-ironiczny. Broniący krzyża i czuwający przy nim przez „Gazetę Polską” opisywani byli jako patrioci i świadomi obywatele, tygodnik „Nie” natomiast widział w nich przede wszystkim „dziwnych” ludzi. „Gazeta Polska” interpretowała krzyż jako uniwersalny symbol Polski, natomiast w repertuarze „Nie” przeważała interpretacja krzyża jako symbolu partykularnego (w domyśle katolików i zwolenników PiS oraz Jarosława Kaczyńskiego). Inny motyw z repertuaru interpretacyjnego „GP”, to „krzyż – powód do dumy”. Przeciwstawny motyw pojawiał się w „Nie” – „krzyż – kłopot, powód wstydu”. Przedstawiona powyżej analiza, a zwłaszcza jej wnioski, odpowiadają pojęciu „idiomatycznej całości dyskursywnej”. Pojawia się ona w ramach publicznych sporów, wyznaczając ich kulturową organizację. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji natężenia konfliktu politycznego. Dyskurs społeczeństwa obywatelskiego przyjmuje wówczas dwutorowy binarny charakter. Obie strony przypisują sobie wzajemnie kod obywatelski, a przeciwnikom antyobywatelski (tak jak „Gazeta Polska” i „Nie”). Autor wątpi, czy konflikt wokół krzyża jest (albo był w analizowanym okresie) centrum symbolicznym społeczeństwa polskiego. Pewne dowody wskazują, że może być postrzegany jako centrum symbolicznego i kulturowego sporu.
Authors and Affiliations
Boris Uspienski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP52873
- DOI -
- Views 70
- Downloads 0
Magistri Docent: The cult of Men Tiamou, preliminary remarks
This article explores, in a preliminary fashion, the evidence for the cult of Men Tiamou, which was confined to the region of Lydia Katakeaumene (“Burnt Lydia”). The epithet seems to be derived from the personal name Tia...
MAGISTRI DOCENT: Upadek sztuki
25 LAT PO KOMUNIZMIE W EUROPIE: ZJAWISKA, PROBLEMY I TEORETYCZNE WYJAŚNIENIA: Concepts of capital in Pierre Bourdieu’s theory
According to Bourdieu, there are various forms of capital. It is with this contribution thathe is most commonly identified. Yet, the aim of this paper a is to show that the Bourdieusianframework brought about (or created...
Governmentality and what next?: The neoliberal, global face of governmentality – The English speaking space of social exclusion/inclusion
This paper is of a theoretical nature and is based on secondary data analysis that refers to expansion of the English language as a governmentality strategy of neo-liberal political elites. It is argued that for middle-c...
SPRAWOZDANIA I RECENZJE: Dylematy Bohdana Dziemidoka (recenzja książki)