Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej
Journal Title: Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem - Year 2017, Vol 9, Issue 1
Abstract
Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Maria Kruk
Keywords
Related Articles
- EP ID EP225573
- DOI 10.7206/kp.2080-1084.140
- Views 90
- Downloads 0
Recenzja książki Zarząd majątkiem wspólnym. Komentarz, pod redakcją naukową Małgorzaty Balwickiej-Szczyrby
recenzja<br/><br/>
Działalność literacka Wacława Makowskiego
W działalności literackiej Wacława Makowskiego (1880-1942) wybitnego w II Rzeczypospolitej polityka, prawnika i uczonego, można wyróżnić trzy obszary aktywności: naukowej, publicystycznej (głównie politycznej i społeczne...
[b]Operacje wykonywane przez bankierów rzymskich (argentarii)[/b]
Argentarii to jedna z grup bankierskich w starożytnym Rzymie. Charakterystycznym wyznacznikiem ich działalności był nałożony w edykcie pretorskim obowiązek prowadzenia księgi rachunkowej. W księdze tej ewidencjonowane by...
Arguments for the research intention on the identity of the law
The article contains seven justified arguments formulating a new programme of research in legal science. It is a programme of research on identity of the law. The author proposes i.a.: separation of the mental identity o...
„Powaga rzeczy osądzonej, a możliwość nadania klauzuli wykonalności na rzecz interwenienta ubocznego oraz współuczestnika jednolitego nie wskazanego w sentencji wyroku”
Artykuł stanowi próbę konfrontacji koncepcji występujących w doktrynie i orzecznictwie na temat powagi rzeczy osądzonej i jej granic podmiotowych, z aktualnym brzmieniem przepisów regulujących tę instytucję oraz przepis...